Knowledge Article

ความรู้เรื่องคลื่นรังสี ตอนที่ 1

รองศาสตราจารย์ ดร.ปริ่มเฉนียน มุ่งการดี
ภาควิชาจุลชีววิทยา คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล

35,762 View,

Since 2012-04-29

Last active: 3h ago

Scan to read on mobile device

A - | A +

แสงสว่างจากดวงอาทิตย์มีความจำเป็นแก่ชีวิตในโลกนี้ แต่การได้รับแสงมามากหรือน้อยไปย่อมมีผลต่อสรรพสิ่งทั้งหลาย ดังนั้นเพื่อเกิดความเข้าใจในพื้นฐานความรู้สิ่งเหล่านี้ บทความนี้จะสรุปรวบรวมข้อมูลที่มีผู้เขียนมาหลายๆด้าน เพื่อเป็นประโยชน์ต่อผู้อ่าน โดยในส่วนที่ 1 จะเป็นการสรุปข้อมูลของกลุ่มรังสีต่าง ๆ และการนำมาใช้ประโยชน์ในด้านต่างๆ

แสงมีผลต่อร่างกายของสิ่งมีชีวิต นอกจากความร้อนที่เกิดขึ้นแล้ว ยังประกอบด้วยรังสีที่ความยาวคลื่นต่างๆ ส่วนประกอบที่เป็น Ultraviolet (UV) light นั้นจะเป็นช่วงลำแสงที่นำมากล่าวถึงกันมากที่สุด UV light จัดเป็น elctromagnetic radiation ที่มีความยาวคลื่นระหว่าง 10-400 nm ความยาวคลื่นจะสั้นกว่าลำแสงที่เป็นแสงที่มองเห็นได้ (visible light) แต่แสง UV จะมีช่วงความยาวคลื่นยาวกว่าแสง X-rays ทีมีช่วงความยาวคลื่นสั้นมาก ตารางที่ 1 แสดงความยาวคลื่นของแสงชนิดต่างๆเพื่อเป็นข้อมูลเปรียบเทียบให้ทราบ

กลุ่มชนิดของรังสีต่างๆโดยเฉพาะที่มีช่วงความยาวคลื่นสั้นที่นำมาประยุกต์ใช้ให้เป็นประโยชน์

การประยุกต์ใช้ลำแสง UV ในด้านต่างๆในปัจจุบัน

13.5 nm : Extreme Ultraviolet Lithography (ใช้สลักหิน)
230-365 nm : UV-ID, label tracking, barcodes
230-400 nm : Optical sensors, เครื่องมือต่างๆ
240-280 nm : Disinfection, decontamination กำจัดเชื้อที่ผิวน้ำ (DNA ดูดกลืนแสงที่ 260 nm)
200-400 nm : การวิเคราะห์ทางนิติวิทยาศาสตร์, การตรวจยา/สารบางชนิด
270-360 nm : การวิเคราะห์โปรตีน, การทำ DNA sequencing, นำมาช่วยการวิจัยการค้นหายาใหม่ (drug discovery)
280-400 nm : การตรวจภาพเซลล์ทางการแพทย์ (Medical imaging of cells)
300-320 nm : การรักษาทางการแพทย์โดยการใช้แสง
300 365 nm : Curing of polymers and printer inks ยูวีมีผลต่อการแห้งตัวของหมึกพิมพ์ยูวี หลังจากผ่านแสงยูวี เกิดการเชื่อมต่อแล้วแข็งตัวเป็นโพลิเมอร์ หมึกพิมพ์จะแห้งทันที ใช้ในงานพิมพ์ปัจจุบันหลายฃนิด ไม่เกิดการอุดตันของบล็อกสกรีน จึงสามารถพิมพ์งานได้ด้วยผ้าสกรีนเบอร์ละเอียดได้ มีความทนทานต่อสารเคมีสูงกว่าหมึกพิมพ์เชื้อน้ำมันทั่วไป
300-400 nm : Solid-state lighting (SSL) เป็นลำแสงที่ใช้ต้นกำเหนิดแสงมาจาก semiconductor light-emitting diodes (LEDs), organic light-emitting diodes (OLED),หรือ polymer light-emitting diodes (PLED) จะให้แสงที่ลดปริมาณความร้อนและพลังงานลดลง แสงที่เกิดสร้างมาจาก blue light จากต้นกำเหนิดที่เป็น solid-state เปลี่ยนมาเป็นช่วงแสงใกล้เคียงกับ white light spectrum แสง SSL นี้นิยมใช้สำหรับไฟจราจร รถรุ่นใหม่ที่ทันสมัย แสงสำหรับที่จอดรถ สัญญาณรถไฟ ไฟนอกอาคารที่ใช้ตัวควบคุมระยะไกล (remote control)
350-370 nm : แสงที่ใช้ในเครื่องจับแมลง มีหลายรูปแบบที่ผลิตมาใช้ในปัจจุบัน มีความยาวและความถี่ของคลื่นใกล้เคียงกับรังสี UV ซึ่งเป็นแสงที่แมลงที่บินรับได้เป็นพิเศษ และไม่เป็นอันตรายต่อสายตามนุษย์ แต่ก็ไม่ควรจ้องแสงนี้ที่เครื่อง

จะเห็นว่าแสงต่างๆเหล่านี้แม้จะมีโทษเกิดแก่มนุษย์ในหลายๆด้าน ปัจจุบันมีการประยุกต์ใช้คุณสมบัติพิเศษของลำแสงต่างๆเหล่านี้มาประยุกต์ให้เป็นประโยชน์ในด้านต่างๆ ทั้งในด้านการตรวจและรักษาโรค งานทางวิทยาศาสตร์ ผลิตภัณฑ์การใช้ทางอุตสาหกรรม อุปกรณ์เครื่องใช้ในบ้านต่างๆ ในอนาคตจะมีการประยุกต์ใช้ในด้านต่างๆได้อีกมากมาย

เอกสารอ้างอิง