เป็นpcosหมอรพ.ให้ยาคุมยี่ห้ออาร์เดน(levonorgestrel 0.15mg. Ethinylestradiol 0.03mg)กินแล้วรู้สึกตัวบวมขึ้นเลยจะเปลี่ยนมากินยี่ห้อAnnie( Ethinylestradiol 0.035mg Cyproterone acetate2.000mg)ได้ไหมคะ

คำตอบ

Polycystic ovarian syndrome (PCOS) หรือภาวะถุงน้ำรังไข่หลายใบ เป็นภาวะที่ทำให้เกิดความแปรปรวนของฮอร์โมน โดยมีการสูงขึ้นของฮอร์โมนเพศชายส่งผลให้ระบบต่าง ๆ ทำงานผิดปกติไป เช่น ประจำเดือนมาผิดปกติ จึงนิยมใช้ยาคุมกำเนิดชนิดฮอร์โมนรวมที่มีทั้งฮอร์โมนเอสโตรเจนและโปรเจสตินเพื่อช่วยปรับสมดุลฮอร์โมนเหล่านี้ให้กลับมาเป็นปกติ อย่างไรก็ตามยาคุมแต่ละยี่ห้อให้ผลลัพธ์ในการรักษา PCOS ที่แตกต่างกัน โดยโปรเจสตินบางชนิด เช่น cyproterone acetate มีคุณสมบัติพิเศษ คือ สามารถออกฤทธิ์ต้านฮอร์โมนเพศชายได้ จึงช่วยลดปัญหาสิว หน้ามัน และขนดกที่เกิดจากภาวะ PCOS ได้ดีกว่า levonorgestrel สำหรับอาการบวมจากการใช้ยาคุมชนิดรวมเม็ดนั้นเกิดจากฮอร์โมนเอสโตรเจน (ethinyl estradiol, EE) เป็นหลัก โดยยาคุมที่มีฮอร์โมนเอสโตรเจนในปริมาณสูงอาจทำให้ร่างกายกักเก็บน้ำมากขึ้นจนเกิดอาการบวมน้ำตามรอบเดือนได้ ส่วนปัจจัยที่มีผลรองลงมา คือ ประเภทของฮอร์โมนโปรเจสติน โดยกลุ่มที่มีฤทธิ์ต้านฮอร์โมนเพศชายหรือมีฤทธิ์ขับน้ำจะช่วยลดอาการบวมได้ ดังนั้นเนื่องจากทั้ง 2 ยี่ห้อมีปริมาณ EE ใกล้เคียงกัน แต่ Annie® มีตัวยา cyproterone acetate จึงน่าจะช่วยลดอาการบวมได้ในเชิงทฤษฎี อย่างไรก็ตามผลลัพธ์ที่ได้จากการใช้ยาจริงจะขึ้นอยู่กับปัจจัยเฉพาะบุคคล เช่น ลักษณะของการบวมตามรอบเดือน อายุ น้ำหนัก โรคประจำตัว และปัจจัยอื่น ๆ ที่อาจส่งผลต่อปริมาณน้ำในร่างกาย ทั้งนี้ควรปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกรก่อนเริ่มหรือเปลี่ยนยาคุมกำเนิดทุกครั้ง เพื่อให้ผู้เชี่ยวชาญช่วยประเมินปัจจัยเสี่ยงและเลือกยาที่เหมาะสมและปลอดภัย

Reference:
1. Oguz SH, Yildiz BO. An Update on Contraception in Polycystic Ovary Syndrome. Endocrinology and Metabolism. 2021;36(2):296–311.
2. Goletiani NV, Keith DR, Gorsky SJ. Progesterone: review of safety for clinical studies. Exp Clin Psychopharmacol. 2007;15(5):427–44.
3. Oelkers W. Antimineralocorticoid activity of a novel oral contraceptive containing drospirenone, a unique progestogen resembling natural progesterone. Eur J Contracept Reprod Health Care. 2002;7 Suppl 3:19–26; discussion 42–3.

Keywords:
ยาคุมกำเนิด, PCOS, ถุงน้ำรังไข่