Integrase inhibitors...จากยาเดี่ยวมาสู่ยาสูตรผสม

ยายับยั้งเอนไซม์ integrase (integrase inhibitors หรือ integrase strand transfer inhibitors หรือ INSTIs) เป็นยารักษาโรคติดเชื้อเอชไอวี (HIV) ที่ออกฤทธิ์ขัดขวางการกระจายของไวรัส เนื่องจาก integrase เป็นเอนไซม์ที่ทำหน้าที่ใส่จีโนมของไวรัสเข้าใน DNA ของเซลล์ผู้รับ (host cell) การยับยั้งเอนไซม์นี้จึงหยุดการกระจายของไวรัสในผู้ที่ติดเชื้อ แม้ว่าวัตถุประสงค์ในการพัฒนา integrase inhibitors นั้นเพื่อนำมาใช้รักษาโรคติดเชื้อ HIV แต่ยาเหล่านี้มีฤทธิ์ต้าน retrovirus อื่นได้เช่นกัน ยาตัวแรกในกลุ่มนี้คือ raltegravir เริ่มวางจำหน่ายเมื่อปี 2550 ขณะนี้มียาในกลุ่มนี้ออกวางจำหน่ายเพิ่มอีกอย่างน้อย 2 ชนิด ได้แก่ elvitegravir และ dolutegravir ยาทั้ง 3 ชนิดนี้ใช้รับประทาน ขนาดยาต่อวันของ raltegravir เท่ากับ 800 มิลลิกรัม หากเป็น dolutegravir ใช้ขนาด 50 หรือ 100 มิลลิกรัม ขึ้นกับประวัติการใช้ยาต้าน HIV มาก่อนและชนิดของยาต้าน HIV ที่จะให้ร่วมกัน และ elvitegravir ใช้ขนาด 85 หรือ 150 มิลลิกรัม ขึ้นกับชนิดของยาต้าน HIV ที่จะให้ร่วมกัน อย่างไรก็ตาม ปัญหาเกี่ยวกับเชื้อตอบสนองต่อยาลดลงพบได้เช่นเดียวกับกรณีที่ใช้ยาต้าน HIV กลุ่มอื่น จึงมีการใช้ร่วมกันกับยาต้าน HIV ในกลุ่มอื่น อีกทั้งมีการทำยาสูตรผสมในเม็ดเดียวกัน เช่น ตำรับที่เป็น 3-in-1 combination ประกอบด้วย dolutegravir + abacavir + lamivudine (3TC) หรือตำรับที่เป็น 4-in-1 combination ประกอบด้วย elvitegravir + cobicistat (ไม่มีฤทธิ์ต้าน HIV แต่มีฤทธิ์ยับยั้ง CYP3A ซึ่งเป็นเอนไซม์ที่เปลี่ยนแปลงยา จึงทำหน้าที่เป็น boostering agent) + tenofovir + emtricitabine (FTC) ขณะนี้มีการวิจัยคิดค้นยาใหม่ๆ ในกลุ่ม integrase inhibitors อย่างต่อเนื่อง

อ้างอิงจาก

(1) Li Y, Xuan S, Feng Y, Yan A. Targeting HIV-1 integrase with strand transfer inhibitors. Drug Discov Today 2014. doi: 10.1016/j.drudis.2014.12.001; (2) Murrell DE, Moorman JP, Harirforoosh S. Stribild: a review of component characteristics and combination drug efficacy. Eur Rev Med Pharmacol Sci 2015;19:904-14; (3) Greig SL, Deeks ED. Abacavir/dolutegravir/lamivudine single-tablet regimen: a review of its use in HIV-1 infection. Drugs 2015;75:503-14.