คำตอบ
โรคจีซิกพีดีหรือโรคพร่องเอนไซม์จีซิกพีดี (G6PD deficiency หรือ glucose-6-phosphate dehydrogenase deficiency) เป็นโรคทางพันธุกรรมที่เอนไซม์จีซิกพีดีมีประสิทธิภาพในการทำงานน้อยกว่าปกติ จึงเสี่ยงต่อการเกิดโรคโลหิตจางเนื่องจากเม็ดเลือดแดงแตก โดยเฉพาะเมื่อได้รับสิ่งที่กระตุ้นให้เกิดภาวะเครียดจากออกซิเดชัน (oxidative stress) เช่น โรคติดเชื้อ ยา อาหาร สารเคมี บางชนิด ยาเซ็นซิล (Zensil) มีตัวยาสำคัญคือ cetirizine ซึ่งเป็นยาต้านฮีสตามีน พบชื่อ cetirizine ปรากฏอยู่ในรายการยาที่ระบุว่าไม่ให้ใช้ในผู้ที่พร่องเอนไซม์จีซิกพีดีซึ่งรวบรวมไว้เมื่อปี ค.ศ. 2005 หรือ พ.ศ 2548 (www.rddiagnostics.com/g6pd_disorder2.htm) แต่จากการสืบค้นข้อมูลจากแหล่งอื่นจนถึงขณะนี้ไม่พบว่ายาดังกล่าวอยู่ในรายการยาที่ห้ามใช้ในผู้ที่พร่องเอนไซม์จีซิกพีดี นอกจากนี้ข้อมูลจากหน่วยงานอิสระที่มีการเก็บข้อมูลเพื่อศึกษาถึงความสัมพันธ์ของการใช้ cetirizine กับการเกิดโรคโลหิตจางเนื่องจากเม็ดเลือดแดงแตกเพราะพร่องเอนไซม์จีซิกพีดี ซึ่งในเบื้องต้นมีข้อมูลจาก 16,735 คน (ถึงวันที่ 6 สิงหาคม พ.ศ. 2565) ยังไม่พบรายงานเกี่ยวกับโรคโลหิตจางเนื่องจากเม็ดเลือดแดงแตกเพราะพร่องเอนไซม์จีซิกพีดีในผู้ที่ใช้ cetirizine ด้วยเหตุนี้จากข้อมูลที่มีอยู่คาดว่าผู้ที่เป็นโรคจีซิกพีดีสามารถใช้ยา cetirizine ได้ อย่างไรก็ตามขอให้ใช้ด้วยความระมัดระวัง อ่านข้อมูลเพิ่มเติมเรื่อง “โรคจีซิกพีดี...ยาและอาหารที่ควรหลีกเลี่ยง” โดยคณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล ได้ที่
https://pharmacy.mahidol.ac.th/th/knowledge/article/490
Reference:
1. R & D Diagnostics Ltd. Glucose 6 phosphate dehydrogenase deficiency (G-6-PD). List of contraindicated drugs & foodstuff, last edited on 05/07/2005. http://www.rddiagnostics.com/g6pd_disorder2.htm.
2. eHealthMe. Cetirizine hydrochloride and anemia - hemolytic due to G6PD deficiency - a phase IV clinical study of FDA data. https://www.ehealthme.com/ds/cetirizine-hydrochloride/anemia-hemolytic-due-to-g6pd-deficiency/
Keywords:
cetirizine, glucose 6 phosphate dehydrogenase deficiency, G6PD deficiency, โรคโลหิตจางเนื่องจากเม็ดเลือดแดงแตก