เคยได้ยินว่ากินยาคุมแบบรายเดือนชนิดหนึ่งในโดสที่สูงสามารถใช้แทนยาคุมฉุกเฉินได้ จริงไหมคะ แล้วเป็นยาตัวไหน

คำตอบ

Yuzpe regimen เป็นวิธีการคุมกำเนิดฉุกเฉินรูปแบบหนึ่งโดยการใช้ยาเม็ดคุมกำเนิดชนิดฮอร์โมนรวม ซึ่งประกอบด้วยฮอร์โมนเอสโตรเจนขนาดสูง (ethinyl estradiol 0.1-0.2 มิลลิกรัม) ร่วมกับฮอร์โมนโปรเจสติน (levonorgestrel 0.5–0.6 มิลลิกรัม หรือ norgestrel 1.0–1.2 มิลลิกรัม) รับประทานภายใน 72 ชั่วโมงหลังมีเพศสัมพันธ์ที่ไม่ได้ป้องกัน รับประทานครั้งละ 1 เม็ด 2 ครั้ง โดยครั้งที่สองห่างจากครั้งแรก 12 ชั่วโมง จากการศึกษาเปรียบเทียบประสิทธิภาพของการป้องกันการตั้งครรภ์ของยาคุมฉุกเฉินในรูปแบบฮอร์โมนโปรเจสตินเดี่ยว (levonorgestrel 1.5 มิลลิกรัม 1 เม็ดทันทีภายใน 72 ชั่วโมง และ levonorgestrel 0.75 มิลลิกรัม รับประทานครั้งละ 1 เม็ด 2 ครั้ง โดยครั้งที่สองห่างจากครั้งแรก 12 ชั่วโมง) กับวิธี Yuzpe regimen พบว่ายาคุมกำเนิดฉุกเฉินมีประสิทธิภาพในการป้องกันการตั้งครรภ์ร้อยละ 85 ในขณะที่วิธี Yuzpe regimen ป้องกันได้เพียงร้อยละ 57 นอกจากนี้วิธี Yuzpe regimen ยังมีผลข้างเคียง เช่น คลื่นไส้ อาเจียน มากกว่า เนื่องจากมีปริมาณเอสโตรเจนสูง ทำให้วิธีนี้ไม่นิยมในปัจจุบัน

Reference:
Grimes D, Von Hertzen H, Piaggio G, Van Look PF. Randomised controlled trial of levonorgestrel versus the Yuzpe regimen of combined oral contraceptives for emergency contraception. Lancet. 1998;352(9126):428.

Ellertson C, Webb A, Blanchard K, Bigrigg A, Haskell S, Shochet T, et al. Modifying
the Yuzpe regimen of emergence contraception: a multicenter randomized
controlled trial. Obstet Gynecol 2003;101:1160-7.

เลอเกียรติ คำประดิษฐ์, วรชร ลัทธิวงศกร. Emergency contraception. สูติศาสตร์ล้านนา. [อินเทอร์เน็ต]. 1 เมษายน 2019 [เข้าถึงเมื่อ 12 ธ.ค. 2567]. เข้าถึงได้จาก : https://w1.med.cmu.ac.th/obgyn/lecturestopics/topic-review/6319/

นงลักษณ์ สุขวาณิชย์ศิลป์. ยาเม็ดคุมกำเนิดชนิดฮอร์โมนรวม. บทความเผยแพร่ความรู้สู่ประชาชน. [อินเทอร์เน็ต]. 14 กุมภาพันธ์ 2561 [เข้าถึงเมื่อ 18 ธ.ค. 2567]. เข้าถึงได้จาก : https://pharmacy.mahidol.ac.th/th/service-knowledge-article-info-old.php?id=417

Keywords:
ยาคุมแบบรายเดือน, ยาคุมฉุกเฉิน