ถ้ามีคนแพ้ยามาแล้วเป็นผื่นมาที่ร้านยา ไม่มีอาการหายใจไม่ออก ไม่มีปากบวม เภสัชกรสามารถจ่ายยาแก้แพ้ให้เลยโดยไม่ต้องให้ไปที่โรงพยาบาลหรือไม่ หากทำได้ ควรเป็นยาแก้แพ้ตัวไหน

คำตอบ

การดูแลอาการแพ้ยาเบื้องต้นสามารถพิจารณาทำได้ หากเภสัชกรประเมินอาการอย่างละเอียดแล้วว่าผู้ป่วยไม่มีลักษณะของอาการแพ้ยาที่รุนแรงหรือไม่มีอาการเริ่มต้นของอาการแพ้ยาที่รุนแรง เช่น anaphylaxis, angioedema, acute generalized exanthematous pustulosis รวมถึงลักษณะผื่นที่เป็น atypical target lesion ที่อาจเป็นสัญญาณของการแพ้แบบ Steven-Johnson syndrome (SJS) หรือ toxic epidermal necrolysis (TEN) ในกรณีที่เภสัชกรไม่แน่ใจหรือไม่สามารถประเมินได้ ควรแนะนำให้ผู้ป่วยพบแพทย์เพื่อรับการประเมินที่เหมาะสม [1] การพิจารณาใช้ยาบรรเทาอาการแพ้ยานั้นสามารถเลือกใช้ได้ทั้ง first generation antihistamine และ second generation antihistamine [2,3] ขึ้นกับประวัติการแพ้ยา โรคประจำตัว ยาอื่นที่รับประทานร่วม และการดำเนินชีวิต โดยต้องแนะนำให้ผู้ป่วยรับประทานยาทันทีและสังเกตอาการ หากมีอาการแย่ลงควรรีบไปพบแพทย์

Reference:
Khan DA, Phillips EJ, Accarino JJ, et al. United States Drug Allergy Registry (USDAR) grading scale for immediate drug reactions. J Allergy Clin Immunol. 2023;152(6):1581-1586.

Shohrati M, Davoudi SM,Keshavarz S, Sadr B, Tajik A. Cetirizine, doxepine, and hydroxyzine in the treatment of pruritus due to sulfur mustard: a randomized clinical trial. Cutan Ocul Toxicol. 2007;26:249–55.

Linton S, Hossenbaccus L, Ellis AK. Evidence-based use of antihistamines for treatment of allergic conditions. Ann Allergy Asthma Immunol. 2023;131(4):412-420.

Keywords:
ยาแก้แพ้, ผื่น, เภสัชกร