ยาประเภท monoclonal antibodies มีบทบาทมากในการช่วยชีวิตผู้ป่วย แม้ว่าที่ผ่านมาจะมียาประเภท small molecules ออกวางจำหน่ายมากขึ้น แต่การคิดค้นยาประเภท monoclonal antibodies ยังมีอยู่อย่างต่อเนื่อง หากนับจำนวนทั้งหมดไม่ว่าจะเป็นยาที่ใช้อยู่ ยาที่เคยใช้แต่ปัจจุบันเลิกใช้ ยาที่อยู่ในการศึกษา และยาที่เคยมีการศึกษาแต่ไม่ประสบความสำเร็จ รวมกันแล้วมีมากกว่า 500 ชนิด สำหรับปี 2563 มียาใหม่ในกลุ่มนี้วางจำหน่ายแล้วเท่าที่รวบรวมได้ ได้แก่ eptinezumab-jjmr (ชื่อยาที่มีอักษร 4 ตัวต่อท้ายชื่อหลักดูข้อมูลได้ที่
ชื่อยายุคใหม่...บอกข้อมูลเบื้องต้นได้ (ตอนที่ 2)) เป็น humanized IgG1 monoclonal antibody จับจำเพาะกับ calcitonin gene-related peptide สำหรับป้องกันโรคไมเกรน, inebilizumab-cdon เป็น humanized IgG1 monoclonal antibody จับจำเพาะกับ CD19 สำหรับรักษา neuromyelitis optica, isatuximab-irfc เป็น chimeric IgG1 monoclonal antibody จับจำเพาะกับ CD38 สำหรับรักษา multiple myeloma, sacituzumab govitecan-hziy เป็น antibody-drug conjugate ที่มี sacituzumab เชื่อมกับ SN38 ซึ่ง sacituzumab เป็น humanized IgG1 monoclonal antibody จับจำเพาะกับ tumor-associated calcium signal transducer 2 หรือ TROP-2 หรือ epithelial glycoprotein-1 ส่วน SN38 เป็น active metabolite ของ irinotecan ยาในรูป antibody-drug conjugate ดังกล่าวสำหรับรักษา triple-negative breast cancer ซึ่งไม่พบตัวรับเหล่านี้หรือพบในปริมาณน้อยมาก ได้แก่ estrogen receptor, progesterone receptor และ human epidermal growth factor receptor 2 ในผู้ที่ผ่านการใช้ยารักษามาแล้วอย่างน้อย 2 ขนาน และ teprotumumab-trbw เป็น human IgG1 monoclonal antibody จับจำเพาะกับ insulin-like growth factor-1 receptor สำหรับรักษาอาการทางตาจากโรคไทรอยด์
ส่วนยา monoclonal antibodies ที่ขณะนี้อยู่ระหว่างรอการอนุมัติเพื่อจำหน่ายในสหภาพยุโรปและ/หรือประเทศสหรัฐอเมริกา นับถึงขณะนี้มีไม่น้อยกว่า 16 ชนิด (ดูตาราง) ซึ่งครอบคลุมโรคต่าง ๆ มีทั้งโรคมะเร็ง โรคทางระบบประสาท โรคเบาหวาน โรคไขมันในเลือดสูง โรคติดเชื้อ เป็นต้น
อ้างอิงจาก:
(1) Kaplon H, Muralidharan M, Schneider Z, Reichert JM. Antibodies to watch in 2020. MAbs 2020. doi:10.1080/19420862.2019.1703531; (2) Novel drug approvals for 2020. https://www.fda.gov/drugs/new-drugs-fda-cders-new-molecular-entities-and-new-therapeutic-biological-products/novel-drug-approvals-2020; (3) Therapeutic monoclonal antibodies approved or in review in the EU or US. https://www.antibodysociety.org/resources/approved-antibodies/
