ภาวะไขมันในเลือดผิดปกติ (dyslipidemia) โดยเฉพาะผู้ที่มีระดับ low-density lipoprotein cholesterol (LDL-C) สูง เป็นสาเหตุของโรคหลอดเลือดแดงแข็ง (atherosclerosis) และเพิ่มความเสี่ยงต่อ heart attack และ stroke ปัจจุบันมียาลดไขมันในเลือดออกวางจำหน่ายมากมาย ซึ่งเมื่อเร็ว ๆ นี้มียา bempedoic acid ออกวางจำหน่าย ทั้งในรูปยาเดี่ยวและยาสูตรผสมที่ร่วมกับ ezetimibe
Bempedoic acid เป็นยาตัวแรกในกลุ่ม adenosine triphosphate-citrate lyase (ACL) inhibitors ออกฤทธิ์ยับยั้งเอนไซม์ ACL จึงลดการสังเคราะห์โคเลสเตอรอล การออกฤทธิ์ของยานี้ต่างจากยาในกลุ่ม statins ซึ่งยับยั้ง 3-hydroxy-3-methyl-glutaryl-coenzyme A (HMG-CoA) reductase (ดูรูป) นอกจากนี้ bempedoic acid ยังทำให้มี up-regulation ของ LDL receptor และลด high sensitivity C-reactive protein ซึ่งเป็น marker ตัวสำคัญที่เกี่ยวข้องกับการอักเสบใน cardiovascular disease การทำยาสูตรผสมร่วมกับ ezetimibe จะช่วยเสริมฤทธิ์กันในการลดโคเลสเตอรอลในเลือด โดย ezetimibe ออกฤทธิ์ยับยั้ง Niemann-Pick C1-Like 1 ซึ่งเป็นโปรตีนที่ช่วยดูดซึมโคเลสเตอรอลจากลำไส้เล็ก
Bempedoic acid และ bempedoic acid/ezetimibe มีข้อบ่งใช้สำหรับรักษาผู้ที่มีภาวะโคเลสเตอรอลในเลือดสูงชนิด heterozygous familial hypercholesterolemia หรือในผู้ที่มีโรคหัวใจเหตุจากหลอดเลือดแดงแข็ง (atherosclerotic cardiovascular disease) ที่จำเป็นต้องลด LDL-C ลงไปอีก ใช้ร่วมกับการควบคุมอาหารและยาในกลุ่ม statins ในขนาดสูงสุดที่ทนต่อยาได้ โดยใช้กับผู้ป่วยผู้ใหญ่ ยานี้ผลิตในรูปยาเม็ด กรณียาเดี่ยวมี bempedoic acid 180 มิลลิกรัม ส่วนยาสูตรผสมมี bempedoic acid 180 มิลลิกรัม และ ezetimibe 10 มิลลิกรัม ขนาดรับประทาน (ทั้งยาเดี่ยวและยาสูตรผสม) ครั้งละ 1 เม็ด วันละ 1 ครั้ง พร้อมอาหารหรือไม่ก็ได้
การศึกษาที่สนับสนุนประสิทธิภาพของ bempedoic acid เป็นการศึกษาแบบ multi-center, randomized, double-blind, placebo-controlled trial จำนวน 2 การศึกษา ในผู้ป่วยผู้ใหญ่ที่มีภาวะ heterozygous familial hypercholesterolemia หรือผู้ที่มีโรคหัวใจเหตุจากหลอดเลือดแดงแข็งที่ใช้ยาในกลุ่ม statins ขนาดสูงสุดที่ทนต่อยาได้ จำนวนรวม 3,009 คน ในจำนวนนี้มีผู้ป่วย 2,010 คน ที่ได้รับ bempedoic acid ผลการศึกษาพบว่าในสัปดาห์ที่ 12 ยาช่วยลด LDL-C ลงได้อีก 17-18% ในกรณียาสูตรผสมมีการศึกษาที่มาสนับสนุน เป็นการศึกษาแบบ multi-center, randomized, double-blind, placebo-controlled, parallel group trial จำนวน 1 การศึกษา ในผู้ป่วยผู้ใหญ่ 301 คน ให้ยาสูตรผสมเทียบกับการให้ยาเดี่ยวแต่ละชนิดและยาหลอก ผลการศึกษาที่ 12 สัปดาห์ พบว่ายาสูตรผสม (n=86) ช่วยลด LDL-C ได้ 36% ในขณะที่กลุ่ม bempedoic acid (n=88) ลดได้ 17% และ ezetimibe (n=86) ลดได้ 23% ส่วนกลุ่มยาหลอก (n=41) LDL-C เพิ่มขึ้น 2% สำหรับอาการไม่พึงประสงค์ของ bempedoic acid ที่พบบ่อย (≥ 2% และมากกว่ายาหลอก) เช่น การติดเชื้อที่ทางเดินหายใจส่วนบน กล้ามเนื้อเกร็ง กรดยูริกในเลือดสูง ปวดหลัง ปวดท้องหรือไม่สบายท้อง หลอดลมอักเสบ ปวดเมื่อยแขนขา โลหิตจาง เอนไซม์ตับเพิ่ม
อ้างอิงจาก:
(1) Nexletol (bempedoic acid) tablets. Highlights of prescribing information. Reference ID: 4564667, revised: 02/2020. https://www.accessdata.fda.gov/drugsatfda_docs/label/2020/211616s000lbl.pdf; (2) Nexlizet (bempedoic acid and ezetimibe) tablets. Highlights of prescribing information. Reference ID: 4567018, revised: 02/2020. https://www.accessdata.fda.gov/drugsatfda_docs/label/2020/211617s000lbl.pdf; (3) Honigberg MC, Natarajan P. Bempedoic acid for lowering LDL cholesterol. JAMA 2019; 322: 1769-71; (4) McKenney JM, MacDougall DE, Sterling LR, Kelly S, Rubino J. Lowering with bempedoic acid added to proprotein convertase subtilisin/kexin type 9 inhibitor therapy: a randomized controlled trial. Presented at the 2019 National Lipid Association Scientific Sessions, Miami, FL. May 16-19, 2019. https://www.lipid.org/sites/default/files/323.mckenney.james_.pdf
