แพทย์สั่งให้ยา vincristineร่วมกับDoxorubicin โดยdripร่วมกันทาง three way 24 ชั่วโมงอยากทราบว่าถ้ายาเกิด extravasation จะแก้ไขปัญหาได้อย่างไรคะ กรณีที่ ร.พ. ไม่มี antidote ค่ะ

คำตอบ

เมื่อมีการรั่วของยาเคมีบำบัดออกนอกเส้นเลือด ก่อนอื่นต้องหยุดยาทันที่ และพยายามดูดยาส่วนที่รั่วออกมาให้มากที่สุดเท่าที่จะทำได้ การเกิด extravasation ทำให้มี soft-tissue damage โดยทั่วไปมีการใช้ physical treatment คือ การประคบร้อนหรือประคบเย็น และ pharmacologic treatment โดยการใช้ antidote ซึ่งจะใช้ physical treatment หรือ antidote ชนิดใดก็ขั้นอยู่กับยาเคมีบำบัดแต่ละตัว ส่วนยา doxorubicin และ vincristine มีการใช้ antidote และ physical treatment ที่แตกต่างกัน คือ doxorubicin ใช้การประคบเย็นและใช้ dimethyl sulfoxide(DMSO) เป็น antidote โดยทาบริเวณที่เป็น ส่วน vincristine จะใช้การประคบร้อนและ hyaluronidase ฉีด SC รอบ ๆ บริเวณที่เกิด extravasation ซึ่งได้มี case reports ของการให้ยา 2 ตัวร่วมกันทาง Y-Site แล้วเกิด extravasation โดยสามารถใช้ antidote 2 ตัวร่วมกันในการรักษาได้ แต่ในกรณีที่ไม่มี antidote ไม่แนะนำให้ทำการประคบร้อนหรือประคบเย็น เนื่องจากจะเพิ่มการทำลายเนื้อเยื่อของยาอีกตัว

Reference:
1. Roland T. Skeel. Handbook of Cancer Chemotherapy. Seventh Edition
2. Comas D, Mateu J. Treatment of Extravasation of both doxorubicin and vincristine administration in a Y-site infusion. Ann Pharmacother 1996;30:244-6

Keywords:
-