อยากทราบว่าต้องกินหรือปรับขนาดยา levodopa เท่าไรจึงจะมีผลต่อ ตับ และไต

คำตอบ

Levodopa เป็นยาที่ใช้รักษาโรคพากินสัน ทำหน้าที่ทดแทนสาร dopamine ที่ขาดไป โดย levodopa เป็นสารตั้งต้นของ dopamine ที่จะผ่านไปยังสมอง แต่เนื่องจากเมื่อยา levodopa เข้าสู่กระแสเลือดจะถูกเอนไซม์บางตัวเปลี่ยนไปเป็น dopamine ในกระแสเลือด และเหลือยาเพียง 1% เท่านั้นที่จะเข้าไปออกฤทธิ์ในสมอง จึงมีการนำเอายาที่มีฤทธิ์ยับยั้งเอนไซม์ดังกล่าวมาใช้ร่วมกับยา levodopa ซึ่งได้แก่ carbidopa หรือ benserazide ซึ่งยาที่มีจำหน่ายในท้องตลาดส่วนใหญ่จะเป็นยาผสมระหว่าง levodopa กับยาที่ยับยั้งเอนไซม์เหล่านี้ ปัจจุบันไม่นิยมใช้ levodopa ในรูปยาเดี่ยว แต่ในกรณีนี้หากสนใจเฉพาะยา levodopa เพียงตัวเดียว พบว่ายา levodopa จำเป็นต้องปรับเพิ่มขนาดตามการตอบสนองของผู้ป่วย โดยขนาดของ levodopa ปกติเริ่มต้นที่ขนาด 0.5-1 กรัมต่อวัน และค่อยๆปรับเพิ่มขนาดตามการตอบสนองของผู้ป่วย และขนาดยาสูงสุดไม่เกิน 8 กรัมต่อวัน (หากเป็นกรณียาผสม เช่น carbidopa/levodopa ขนาดยาสูงสุดไม่เกิน 200/2000 มิลลิกรัมต่อวัน) levodopa มีอาการไม่พึงประสงค์ที่อาจส่งผลต่อตับ ได้แก่ ภาวะที่มีระดับเอนไซม์จากตับ (ALT, AST) สูงขึ้น อย่างไรก็ตามรายงานการเกิดความเป็นพิษต่อตับยังคงไม่มีข้อมูลที่ชัดเจนเกี่ยวกับขนาดยาที่ทำให้เกิด ซึ่งภาวะที่มีเอนไซม์จากตับสูงขึ้นนั้นสามารถกลับมาเป็นปกติได้เมื่อผู้ป่วยหยุดยา ยังไม่มีข้อมูลการปรับขนาดยาในผู้ป่วยโรคตับ เนื่องจากข้อมูลทางด้านเภสัชจลนศาสตร์ของยายังไม่ชัดเจนในผู้ป่วยที่มีภาวะตับทำงานบกพร่อง ดังนั้นในกลุ่มผู้ป่วยดังกล่าวควรใช้ยาด้วยความระมัดระวังและตรวจติดตามการทำงานของตับอย่างใกล้ชิด ยา levodopa ถูกขับออกในรูปแบบที่ไม่เปลี่ยนแปลงทางไตในปริมาณเล็กน้อย จึงไม่มีความจำเป็นต้องปรับขนาดยาในผู้ป่วยที่มีภาวะไตบกพร่อง และในผู้ป่วยที่เป็นผู้สูงอายุบางรายอาจต้องใช้ขนาดยา levodopa ต่ำลงเนื่องจากอาจเสี่ยงต่อการเกิดอาการข้างเคียงของยา levodopa ได้แก่ ความดันโลหิตต่ำ เป็นลม ดังนั้นการปรับขนาดยาของ levodopa จำเป็นต้องปรับตามการตอบสนองของผู้ป่วย และควรใช้ยาตามคำแนะนำของแพทย์ ไม่ควรปรับขนาดยาเอง Key words: levodopa, dose, carbidopa, benserazide

Reference:
(1) Levodopa . In: DRUGDEX System [database on the internet]. Ann Arbor (MI): Truven Health Analytics; 2013[cited 2 March 2014]. Available from: www.micromedexsolutions.com.
(2) Carbidopa/levodopa dosage. Available from: http://www.drugs.com/dosage/carbidopa-levodopa.html

Keywords:
-