เป็นงูสวัดขึ้นที่หน้า หมอบอกว่าเกิดจากเคยเป็นอีสุกอีใสตอนเด็ก แต่ความจริงไม่เคยเป็นอีสุกอีใสมาก่อนเลยเพราะฉีดวัคซีนตอนเด็ก ตอนนี้อายุ 42 แล้ว แล้วทำไมถึงเป็นงูสวัดได้ จะเป็นซ้ำอีกไหม มีวิธีป้องกันหรือเปล่าครับ

คำตอบ

โรคงูสวัดเกิดจาก Varicella-Zoster Virus (VZV) เป็นไวรัสตัวเดียวกับที่ทำให้เกิดโรคอีสุกอีใส โดยจะเกิดในคนที่เคยเป็นโรคอีสุกอีใส (1) ซึ่งกรณีเคยฉีดวัคซีนป้องกันโรคอีสุกอีใสมาก่อน ก็ยังมีโอกาสเป็นอีสุกอีใสได้ แต่จะมีอาการและตุ่มขึ้นน้อย จนอาจไม่ได้สังเกต (2) ปัจจัยเสี่ยงที่ทำให้เป็นงูสวัดได้ คือ เมื่อร่างกายมีภูมิคุ้มกันต่ำกว่าปกติ เช่น อ่อนเพลีย พักผ่อนไม่เพียงพอ ผู้ป่วยสูงอายุ หรือผู้ป่วยมะเร็งที่ได้รับยากดภูมิ เป็นต้น โดยเชื้อจะไปหลบซ่อนอยู่ในปมประสาทของร่างกายหากมีปัจจัยเสี่ยงก็มีโอกาสเป็นซ้ำได้ (3) สำหรับการป้องกันแนะนำการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมหลีกเลี่ยงปัจจัยเสี่ยง นอนหลับพักผ่อนให้เพียงพอ แม้ปัจจุบันมีวัคซีนป้องกันงูสวัด แต่โดยทั่วไปแนะนำผู้ที่มีอายุ 50 ปีขึ้นไป หรือผู้ที่มีภูมิคุ้มกันบกพร่อง (4)

Reference:
1.Centers for Disease Control and Prevention. About Shingles (Herpes Zoster) [internet]. 2025 [cited 2025 Feb 5]. Available from: https://www.cdc.gov/shingles/about/index.html

2.สำนักโรคติดต่อทั่วไปกรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข. ตำราวัคซีนและการสร้างเสริมภูมิคุ้มกัน ปี 2556. 2556:165-171.

3.จรัสศรี ฬียาพรรณ, รษิกา ฤทธิ์เรืองเดช, พิชญา มณีประสพโชค, และคณะ. โรคงูสวัด [อินเทอร์เน็ต]. 2560 [เข้าถึงเมื่อ 5 กุมภาพันธ์ 2568]. เข้าถึงได้จาก: https://www.si.mahidol.ac.th/th/healthdetail.asp?aid=1085

4.Centers for Disease Control and Prevention. Shingles Vaccine Recommendations [internet]. 2024 [cited 2025 Feb 5]. Available from: https://www.cdc.gov/shingles/hcp/vaccine-considerations/index.html

Keywords:
งูสวัด, อีสุกอีใส