Thalidomide กับความเสี่ยงต่อ viral reactivation และ pulmonary hypertension

Thalidomide เป็นยาที่ใช้รักษา multiple myeloma โดยใช้ร่วมกับยากดภูมิคุ้มกันชนิดอื่น ในบางประเทศยังได้รับอนุมัติให้ใช้เดี่ยวในการรักษา erythema nodosum leprosum ด้วย ในยุโรป Thalidomide Celgene® ใช้ร่วมกับ melphalan และ prednisone เพื่อเป็นการรักษาอันดับแรกสำหรับ multiple myeloma ที่ไม่ได้รับการรักษาในผู้ที่อายุตั้งแต่ 65 ปีขึ้นไป หรือผู้ที่ไม่อาจใช้ยาเคมีบำบัดในขนาดสูง thalidomide มีฤทธิ์ปรับภูมิคุ้มกัน/กดภูมิคุ้มกัน ต้านการอักเสบ และยับยั้งการงอกของเส้นเลือด เป็นที่ทราบกันว่าการได้รับยากดภูมิคุ้มกันอาจเสี่ยงต่อการเกิด viral reactivation ได้ เช่นเดียวกันกับ thalidomide ที่เคยมีรายงานถึงการเกิด viral reactivation เมื่อใช้ยานี้ในผู้ที่ติดเชื้อไวรัส hepatitis C (HCV) แบบเรื้อรังอยู่ก่อน นอกจากนี้ยังมีรายงานถึงการเกิด reactivation ของไวรัส herpes zoster และไวรัส hepatitis B (HBV) และการเกิด pulmonary hypertension ในผู้ที่ใช้ thalidomide อีกด้วย ทำให้เมื่อเร็วๆ นี้บริษัทผู้ผลิต Thalidomide Celgene® โดยความเห็นชอบร่วมกันกับ European Medicines Agency and Health Products Regulatory Authority (HPRA) ได้มีจดหมายถึงบุคลากรทางการแพทย์เพื่อแจ้งถึงการใช้ยา Thalidomide Celgene® กับความเสี่ยงต่อการเกิด viral reactivation และ pulmonary hypertension มีข้อความสำคัญดังข้างล่างนี้

− กรณี viral reactivation

• มีรายงานการเกิด viral reactivation บางรายเป็นรุนแรงโดยเฉพาะผู้ที่เคยติดเชื้อไวรัส herpes zoster หรือ HBV

• ผู้ที่เคยติดเชื้อไวรัส herpes zoster การเกิด viral reactivation อาจทำให้โรคแพร่กระจาย (disseminated herpes zoster) จำเป็นต้องได้รับการรักษาด้วย antivirals และหยุด thalidomide ชั่วคราว

• ผู้ที่เคยติดเชื้อ HBV การเกิด viral reactivation อาจทำให้เกิดภาวะตับวายเฉียบพลัน จำเป็นต้องหยุด thalidomide

• ควรประเมินสภาพการณ์ของ HBV ก่อนเริ่มให้การรักษาด้วย thalidomide

• ผู้ป่วยที่ให้ผลบวกเมื่อตรวจการติดเชื้อ HBV ควรปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญในการรักษา hepatitis B

• ผู้ที่เคยติดเชื้อไวรัส ควรติดตามดูอาการและอาการแสดงของ viral reactivation รวมถึงการติดเชื้อ HBV ที่ดำเนินอยู่อย่างใกล้ชิดตลอดช่วงเวลาที่รักษาด้วย thalidomide

− กรณี pulmonary hypertension

• มีรายงานถึงการเกิด pulmonary hypertension ซึ่งบางรายเสียชีวิต ภายหลังการรักษาด้วย thalidomide

• ควรประเมินอาการและอาการแสดงของโรคทางหัวใจและปอด (cardiopulmonary disease) ทั้งก่อนการรักษาและระหว่างการรักษาด้วย thalidomide

อ้างอิงจาก:

(1) Thalidomide Celgene®: New important advice regarding viral reactivation and pulmonary hypertension. Document to healthcare professional, UK, 20 June 2016. https://assets.publishing.service.gov.uk/media/578cd6e1ed915d3cfd000155/Thal_DHPC_UK_LETTER_-_Final_Signed_Version.pdf; (2) Mahale P, Thomas SK, Kyvernitakis A, Torres HA. Management of multiple myeloma complicated by hepatitis C virus reactivation: the role of new antiviral therapy. Open Forum Infect Dis 2016;3(1):ofv211. doi:10.1093/ofid/ofv211; (3) Thalidomide. http://www.rxlist.com/thalomid-drug.htm