Cangrelor…P2Y12 receptor antagonist ชนิดฉีดตัวแรก
ข่าวประจำสัปดาห์ที่ 3 เดือน กันยายน ปี 2558 -- อ่านแล้ว 9,176 ครั้ง
Cangrelor เป็น P2Y12 receptor antagonist (หรือ P2Y12 inhibitor) เช่นเดียวกับ clopidogrel, prasugrel และ ticagrelor และเป็น P2Y12 antagonist ชนิดฉีดตัวแรกที่วางจำหน่าย มีโครงสร้างคล้าย adenosine triphosphate (ATP) ออกฤทธิ์ยับยั้งตัวรับ P2Y12 ของ adenosine diphosphate (ADP) ที่เกล็ดเลือด จึงยับยั้งฤทธิ์ ADP ที่กระตุ้นให้เกล็ดเลือดเกาะกลุ่มผ่านตัวรับชนิดนี้ การออกฤทธิ์ของ cangrelor ที่ยับยั้งตัวรับ P2Y12 เป็นแบบ “direct-acting” และ “reversible” เริ่มออกฤทธิ์เร็วมากและยาไม่สะสมในร่างกาย สามารถออกฤทธิ์ได้โดยตรงต่างจาก clopidogrel ซึ่งเป็น prodrug ที่ต้องอาศัยเอนไซม์ในระบบ cytochrome P450 (ส่วนใหญ่เป็น CYP2C19) เพื่อเปลี่ยนให้อยู่ในรูปที่ออกฤทธิ์ (active metabolite) จึงสามารถจับกับตัวรับ P2Y12 และออกฤทธิ์ยับยั้งตัวรับนี้แบบ “irreversible”
Cangrelor ได้รับอนุญาตให้วางจำหน่ายแล้วในบางประเทศโดยเป็นยาต้านเกล็ดเลือด (antiplatelet) ที่มีข้อบ่งใช้สำหรับให้ร่วมกับการทำ percutaneous coronary intervention (PCI) เพื่อลดความเสี่ยงต่อ periprocedural myocardial infarction (MI), repeat coronary revascularization และ stent thrombosis ในผู้ที่ไม่ได้รับประทาน P2Y12 platelet inhibitor มาก่อน และไม่ได้ใช้หรือวางแผนที่จะใช้ glycoprotein IIb/IIIa inhibitor โดยผลิตเป็นยาฉีดในรูป lyophilized powder สีขาวหรือขาวนวล บรรจุขวดละ 50 มิลลิกรัม สำหรับเตรียมเป็นยาที่ให้ทางหลอดเลือดดำแบบหยด (IV infusion) ขนาดที่แนะนำคือ 30 ไมโครกรัม/กิโลกรัม โดยให้แบบ IV bolus infusion ก่อนทำ PCI จากนั้นให้ยาตามทันทีด้วยขนาด 4 ไมโครกรัม/กิโลกรัม/นาที ควรให้นานอย่างน้อย 2 ชั่วโมง หรือตลอดช่วงที่ทำ PCI ขึ้นกับว่าอย่างไหนใช้เวลานานกว่ากัน
การที่ยานี้ได้รับอนุมัติในข้อบ่งใช้ข้างต้นเนื่องจากมีการศึกษาทางคลินิกสนับสนุน เป็นการศึกษาแบบ randomized, double-blind, multinational, phase III CHAMPION PHOENIX trial ในผู้ป่วย stable angina pectoris, non-ST-segment elevation acute coronary syndrome หรือ ST-segment elevation myocardial infarction ที่ต้องทำ PCI เพื่อเปรียบเทียบประสิทธิภาพของยานี้ที่ให้แบบ IV infusion กับ clopidogrel ที่ให้รับประทาน ผู้ป่วยเหล่านี้ได้รับการรักษามาตรฐานด้วย aspirin และ heparin หรือ bivalirudin สุ่มผู้ป่วยเพื่อให้ cangrelor (n=5,472) ขนาด 30 ไมโครกรัม/กิโลกรัม โดยให้แบบ IV bolus infusion ตามทันทีด้วยขนาด 4 ไมโครกรัม/กิโลกรัม/นาที IV infusion เป็นเวลา 2-4 ชั่วโมง ส่วนกลุ่ม clopidogrel (n=5,470) ได้รับยาในขนาด 300 หรือ 600 มิลลิกรัม ทันทีก่อนทำ PCI หรือทันทีหลังลงมือทำ ประเมินผลจากอัตราการตายจากเหตุ myocardial infarction, ischaemia-drive revascularization หรือ stent thrombosis ภายใน 48 ชั่วโมงหลังจากการสุ่มเพื่อให้ยา (เป็น primary composite efficacy endpoint) ซึ่งพบในกลุ่มที่ได้รับ cangrelor ต่ำกว่ากลุ่ม clopidogrel ด้วยเหตุนี้ cangrelor จึงเป็นอีกทางเลือกหนึ่งในผู้จะใช้ P2Y12 inhibitor ส่วนอาการไม่พึงประสงค์ที่พบมากที่สุดคืออาการเลือดออก (bleeding) นอกจากนี้อาจพบ การแพ้ยา ไตทำงานลดลง อาการหายใจลำบาก (dyspnea)
อ้างอิงจาก:
(1) Keating GM. Cangrelor: a review in percutaneous coronary intervention. Drugs 2015;75:1425-34; (2) Kengreal full prescribing information. http://www.accessdata.fda.gov/drugsatfda_docs/label/2015/204958lbl.pdf. Version: revised 6/2015; (3) Kengreal (cangrelor). http://www.centerwatch.com/drug-information/fda-approved-drugs/drug/100081/kengreal-cangrelor- ; (4) Cangrelor. www.rxlist.com/kengreal-drug.htm