วัคซีนโควิด-19...ชนิดที่องค์การอนามัยโลกรับรองในขณะนี้และชนิดที่ใช้กับเด็ก

การพัฒนาวัคซีนโควิด-19 เริ่มขึ้นตั้งแต่ไตรมาสแรกของปี พ.ศ. 2563 และเริ่มทดลองนำมาใช้ช่วงปลายปี พ.ศ. 2563 ขณะนี้มีวัคซีนโควิด-19 ออกใช้แล้วในประเทศต่าง ๆ หลายชนิด ซึ่งมีทั้งวัคซีนที่ใช้กับผู้ใหญ่และวัคซีนที่ใช้กับเด็ก

วัคซีนโควิด-19 ชนิดที่องค์การอนามัยโลกรับรอง

แม้ว่าขณะนี้มีวัคซีนโควิด-19 ออกใช้ในประเทศต่าง ๆ แล้วหลายชนิด แต่ชนิดที่อยู่ในรายการที่องค์การอนามัยโลกรับรองให้ใช้ในกรณีฉุกเฉิน (WHO’s Emergency Use Listing) ล่าสุดถึงวันที่ 20 ธันวาคม พ.ศ. 2564 มี 10 ผลิตภัณฑ์ (หรือชื่อการค้า) โดยมีแพลตฟอร์มเป็นเอ็มอาร์เอ็นเอ (mRNA vaccine) จำนวน 2 ผลิตภัณฑ์, แพลตฟอร์มที่ใช้อะดีโนไวรัสเป็นพาหะ (adenovirus vector vaccine) จำนวน 3 ผลิตภัณฑ์, แพลตฟอร์มที่เป็นไวรัสเชื้อตาย (inactivated vaccine) จำนวน 3 ผลิตภัณฑ์ และแพลตฟอร์มที่เป็นโปรตีนซับยูนิต (protein subunit vaccine) จำนวน 2 ผลิตภัณฑ์ ดังกล่าวข้างล่างนี้

1. วัคซีนไฟเซอร์ (Pfizer–BioNTech COVID-19 vaccine) ชื่อสามัญ: tozinameran, ชื่ออื่น: mRNA BNT162b2 vaccine และชื่อการค้า: Comirnaty เป็นวัคซีนชนิดเอ็มอาร์เอ็นเอ

2. วัคซีนโมเดอร์นา (Moderna COVID-19 vaccine) ชื่อสามัญ: elasomeran, ชื่อรหัส: mRNA-1273 และชื่อการค้า: Spikevax เป็นวัคซีนชนิดเอ็มอาร์เอ็นเอ

3. วัคซีนแอสทราเซเนกา (Oxford–AstraZeneca COVID-19 vaccine) ชื่อรหัส: AZD1222, ชื่ออื่น: ChAdOx1-S, ChAdOx1 nCoV-19 และชื่อการค้า: Covishield และ Vaxzevria (รวมเป็น 2 ผลิตภัณฑ์) เป็นวัคซีนชนิดที่มีอะดีโนไวรัสเป็นพาหะ

4. วัคซีนแจนเซน (Janssen COVID-19 vaccine) หรือวัคซีนจอห์นสันแอนด์จอห์นสัน (Johnson & Johnson COVID-19 vaccine) ชื่อรหัส: JNJ-78436735, ชื่ออื่น: Ad26.COV2.S, Ad26COVS1 และชื่อการค้า: Janssen COVID-19 vaccine เป็นวัคซีนชนิดที่มีอะดีโนไวรัสเป็นพาหะ

5. วัคซีนซิโนฟาร์ม (Sinopharm COVID-19 vaccine) ชื่ออื่น: BBIBP-CorV, BIBP vaccine และชื่อการค้า: Sinopharm/BIBP COVID-19 vaccine เป็นวัคซีนชนิดไวรัสเชื้อตาย

6. วัคซีนซิโนแวค (Sinovac COVID-19 vaccine) ชื่ออื่น: PiCoVacc และชื่อการค้า: CoronaVac เป็นวัคซีนชนิดไวรัสเชื้อตาย

7. วัคซีนโควาซิน (Covaxin COVID-19 vaccine หรือ Bharat Biotech’s COVID-19 vaccine) ชื่อรหัส: BBV152 และชื่อการค้า: Covaxin เป็นวัคซีนชนิดไวรัสเชื้อตาย

8. วัคซีนโนวาแวกซ์ (Novavax COVID-19 vaccine) ชื่อรหัส: NVX-CoV2373, ชื่ออื่น: TAK-019, SARS-CoV-2 rS with Matrix-M1 adjuvant และชื่อการค้า: Covovax และ Nuvaxovid (รวมเป็น 2 ผลิตภัณฑ์) เป็นวัคซีนชนิดโปรตีนซับยูนิต

วัคซีนโควิด-19 ชนิดที่ใช้กับเด็ก

โควิด-19 พบในเด็กน้อยกว่าในผู้ใหญ่และทำให้เกิดอาการรุนแรงหรือเสียชีวิตได้น้อยกว่าด้วย ขณะนี้มีวัคซีนโควิด-19 หลายชนิดที่ได้รับอนุมัติในประเทศต่าง ๆ ให้ใช้ได้กับเด็ก มีทั้งชนิดที่ได้รับอนุมัติอย่างสมบูรณ์และชนิดที่ได้รับอนุมัติให้ใช้กรณีฉุกเฉิน ซึ่งมีทั้งชนิดที่อยู่ในรายการและชนิดที่ไม่อยู่ในรายการที่องค์การอนามัยโลกรับรองให้ใช้ในกรณีฉุกเฉิน ดังตัวอย่างข้างล่างนี้

1. วัคซีนไฟเซอร์ (Pfizer–BioNTech COVID-19 vaccine) ใช้ในเด็กอายุ 12-17 ปี และบางประเทศให้ใช้ในเด็กอายุ 5-11 ปี

2. วัคซีนโมเดอร์นา (Moderna COVID-19 vaccine) ใช้ในเด็กอายุ 12-17 ปี

3. วัคซีนซิโนฟาร์ม (Sinopharm COVID-19 vaccine) ในประเทศจีนให้ใช้กับเด็กอายุ 3-17 ปี (กรณีที่ใช้กับเด็กยังไม่อยู่ในรายการที่องค์การอนามัยโลกรับรองให้ใช้ในกรณีฉุกเฉิน)

4. วัคซีนซิโนแวค (Sinovac COVID-19 vaccine) ในประเทศจีนให้ใช้กับเด็กอายุ 3-17 ปี (กรณีที่ใช้กับเด็กยังไม่อยู่ในรายการที่องค์การอนามัยโลกรับรองให้ใช้ในกรณีฉุกเฉิน)

5. วัคซีนโควาซิน (Covaxin COVID-19 vaccine หรือ Bharat Biotech’s COVID-19 vaccine) ในประเทศอินเดียให้ใช้กับด็กอายุ 12-17 ปี (กรณีที่ใช้กับเด็กยังไม่อยู่ในรายการที่องค์การอนามัยโลกรับรองให้ใช้ในกรณีฉุกเฉิน)

6. วัคซีนไซคอฟดี (ZyCoV-D) เป็นวัคซีนที่มีแพลตฟอร์มเป็นดีเอ็นเอ (DNA plasmid-based COVID-19 vaccine) ในประเทศอินเดียนอกจากให้ใช้กับผู้ใหญ่แล้วยังใช้กับเด็กอายุ 12-17 ปี (วัคซีนชนิดนี้ยังไม่อยู่ในรายการที่องค์การอนามัยโลกรับรองให้ใช้ในกรณีฉุกเฉินไม่ว่าในผู้ใหญ่หรือเด็ก)

ขณะนี้มีวัคซีนหลายชนิดที่อยู่ระหว่างการศึกษาในเด็กเล็กรวมถึงเด็กอายุ 6 เดือน แต่ผลการศึกษายังไม่ออกเผยแพร่

อ้างอิงจาก:

(1) COVID-19 vaccines WHO EUL issued. https://extranet.who.int/pqweb/vaccines/vaccinescovid-19-vaccine-eul-issued. Accessed: December 25, 2021; (2) Interim statement on COVID-19 vaccination for children and adolescents, 24 November 2021. https://www.who.int/news/item/24-11-2021-interim-statement-on-covid-19-vaccination-for-children-and-adolescents.