สามารถให้ยา antibiotic Y-site คู่กับ acetar ได้ไหม ยาอะไรที่ไม่ควรให้คู่กับacetar

คำตอบ

Acetar® เป็นชื่อการค้าของสารละลายอะซิเตท ริงเกอร์ (acetate ringer’s solution) เป็นสารน้ำประเภทอิเล็กโทรไลต์ ประกอบด้วย calcium chloride, potassium chloride, sodium chloride และ sodium acetate เมื่อต้องการให้สารน้ำชนิดนี้ร่วมกับยาปฏิชีวนะทาง y-site จะต้องคำนึงถึงความเข้ากันได้ระหว่างสารน้ำกับยา ซึ่ง calcium ในสารละลายดังกล่าวมักเป็นส่วนประกอบที่ทำให้เกิดปัญหา ตัวอย่างยาปฏิชีวนะที่มีปัญหาหรือคำเตือนที่ชัดเจน คือ ceftriaxone ที่หากนำมาบริหารร่วมกับ acetate ringer’s solution จะทำให้เกิดการตกตะกอน ส่งผลให้ยาไม่ออกฤทธิ์ อุปกรณ์ในการบริหารยาเกิดการอุดตัน และอาจรุนแรงถึงขั้นการเกิด emboli ในหลอดเลือด และนำไปสู่การเสียชีวิต [1, 2] อย่างไรก็ตาม การพิจารณาความเข้ากันได้ระหว่างยาปฏิชีวนะอื่น ๆ และสารน้ำ acetate ringer solution จากการบริหารทาง y-site มักไม่พบข้อมูลการทดสอบมาก่อน เช่น ampicillin [3] หรือ levofloxacin [4] แต่อาจมีข้อมูลที่แสดงถึงความไม่เข้ากันหรือเสี่ยงที่จะเกิดความไม่เข้ากันกับสารน้ำที่ใกล้เคียงกัน (มี calcium เป็นส่วนประกอบ เช่น lactate ringer’s solution [5]) ดังนั้นการพิจารณาบริหารยาร่วมกันจึงต้องพิจารณาความเสี่ยงและปัจจัยที่เกี่ยวข้อง ได้แก่ ความเข้มข้นและชนิดของสารน้ำที่ใช้เจือจางยาปฏิชีวนะ และชนิดของสารน้ำที่ให้ร่วมหรือใช้ผสมกับยาอีกชนิดที่ให้ร่วมกันทาง y-site รวมถึงระยะเวลาในการบริหารยา อีกทั้งควรพิจารณาแนวทางการบริหารยาปฏิชีวนะกับสารละลาย acetate ringer’s solution ร่วมกับแพทย์และพยาบาลที่เกี่ยวข้องด้วย

Reference:
งานจัดการความรู้ คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล. ศิริราชเภสัชสาร: ข้อควรระวังในการผสมสารน้ำ Acetar® และ LRI [internet]. 2022 [Accessed on 20 August 2023]. Available from: https://www2.si.mahidol.ac.th/km/cop/clinical/medicationsafety/19053/

Steadman E, Raisch DW, Bennett CL, et al. Evaluation of a potential clinical interaction between ceftriaxone and calcium. Antimicrob Agents Chemother. 2010;54(4):1534-1540. doi:10.1128/AAC.01111-09

Greenwood Village (CO): IBM Corporation. Ampicillin: IV Compatibility [internet]. 2023 [Accessed on 26 August 2023]. Available from: www.micromedexsolutions.com

Greenwood Village (CO): IBM Corporation. ciprofloxacin: IV Compatibility [internet]. 2023 [Accessed on 26 August 2023]. Available from: www.micromedexsolutions.com

Vallée M, Barthélémy I, Friciu M, et al. Compatibility of Lactated Ringer’s Injection With 94 Selected Intravenous Drugs During Simulated Y-site Administration. Hosp Pharm. 2021;56(4):228-234. doi:10.1177/0018578719888913

Keywords:
acetar, antibiotics, สารน้ำ, ยาฉีด