SGLT2 inhibitors ช่วยป้องกันผลแทรกซ้อนต่อตาในผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2

SGLT2 inhibitors เป็นกลุ่มยาที่มีข้อบ่งใช้ในโรคเบาหวาน ซึ่งมีข้อมูลว่าสามารถชะลอการเกิดโรคไตเรื้อรัง (chronic kidney disease) ในผู้ป่วยเบาหวานประเภทที่ 2 ได้ โดยเชื่อว่าเป็นผลจากการลดอัตราการกรองของไตที่สูงกว่าปกติ (renal hyperfiltration) ทำให้หลอดเลือดไตขาเข้า (afferent arteriole) ที่ขยายตัวจากภาวะ renal hyperfiltration หดตัวกลับมาเป็นปกติ จึงช่วยชะลอการเสื่อมของไตได้ ส่วนภาวะเบาหวานขึ้นจอตา (diabetic retinopathy) เกิดขึ้นจากภาวะน้ำตาลในกระแสเลือดที่สูงกระตุ้นการเกิด oxidative stress ที่เซลล์บริเวณจอประสาทตา จึงก่อให้เกิดภาวะอักเสบเรื้อรังและการทำลายในระดับเซลล์ ทั้งนี้มีหลายการศึกษาได้กล่าวถึงความเกี่ยวเนื่องกันของพยาธิวิทยาที่ส่งผลต่อการเกิดโรคไตเรื้อรังและโรคทางตา เช่น ภาวะหลอดเลือดแข็ง (atherosclerosis) การเกิดความอักเสบเรื้อรัง และการทำงานที่ผิดปกติไปของหลอดเลือดขนาดเลือดขนาดเล็ก (microvascular dysfunction) ดังนั้น SGLT2 inhibitors จึงน่าจะสามารถลดความเสี่ยงในการเกิดภาวะเบาหวานขึ้นจอตาได้เช่นกัน[1]

โดยหนึ่งในข้อมูลทางคลินิกที่สนับสนุนประโยชน์ในการป้องกันผลแทรกซ้อนต่อตา มาจากการศึกษาแบบ cohort study ถึงการได้รับ SGLT2 inhibitors ต่อความเสี่ยงในการเกิดภาวะเบาหวานขึ้นจอตาของในชาวไต้หวันที่ได้รับการวินิจฉัยว่าเป็นโรคเบาหวานชนิดที่ 2 เป็นครั้งแรกระหว่างวันที่ 1 มกราคม 2009 ถึง 31 ธันวาคม 2019 โดยทำการติดตามและเก็บข้อมูลจนถึง 31 ธันวาคม 2020 ผลการศึกษาพบว่า ผู้ป่วยที่ได้รับ SGLT2 inhibitors ได้แก่ empagliflozin, dapagliflozin และ canagliflozin เกิดภาวะคุกคามการมองเห็นจากภาวะเบาหวานขึ้นตา (sight-threatening retinopathy) น้อยกว่าอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติเมื่อเปรียบเทียบกับกลุ่มที่ได้รับ sulfonylureas, DPP4-inhibitors และ pioglitazone คิดเป็น 43% (adjusted hazard ratio [aHR], 0.57), 38% (aHR, 0.62) และ 25% (aHR, 0.75) ตามลำดับ ซึ่งการศึกษานี้สรุปได้ว่า SGLT2 inhibitors ช่วยลดความ เสี่ยงการเกิดภาวะเบาหวานขึ้นตาได้ดีกว่า sulfonylureas, DPP4-inhibitors และ pioglitazone[2] อย่างไรก็ตามการศึกษานี้เป็นเพียง observational study ในประชากรกลุ่มเดียวเท่านั้น ยังต้องการข้อมูลจากการศึกษาอื่น ๆ เพิ่มเติม

เอกสารอ้างอิง

1. Wong CW, Wong TY, Cheng CY, Sabanayagam C. Kidney and eye diseases: common risk factors, etiological mechanisms, and pathways. Kidney Int. 2014; 85(6):1290-1302. doi:10.1038/ki.2013.491.

2. Yen FS, Wei JCC, Yu TS, Hung YT, Hsu CC, Hwu CM. Sodium-glucose cotransporter 2 inhibitors and risk of retinopathy in patients with type 2 diabetes. JAMA Netw Open. 2023 Dec 1; 6(12):e2348431-e2348431.