Teplizumab ยาตัวแรกที่ใช้ชะลอการดำเนินโรคในผู้ป่วยเบาหวานประเภทที่ 1

Teplizumab-mzwv (Tzield) ได้รับการอนุมัติจากคณะกรรมการอาหารและยาประเทศสหรัฐอเมริกา ให้เป็นยาตัวแรกที่ใช้ชะลอการดำเนินโรคเข้าสู่ระยะที่ 3 ในเด็กอายุ 8 ปีขึ้นไปและผู้ใหญ่ที่เป็นโรคเบาหวานประเภทที่ 1 ระยะที่ 2 โดยบริหารยาทางหลอดเลือดดำ วันละครั้ง เป็นเวลา 14 วันติดต่อกัน ทั้งนี้ teplizumab ออกฤทธิ์จับกับ CD3 บนผิวของ T lymphocyte จึงสามารถลดการกระตุ้นเซลล์ภูมิคุ้มกันที่ทำลายเบต้าเซลล์และเพิ่มสัดส่วนของ regulatory T cells และ exhausted CD8+ T cells

โรคเบาหวานประเภทที่ 1 แบ่งเป็น 3 ระยะ ได้แก่ ระยะที่ 1 ซึ่งพบ autoimmunity ต่อเบต้าเซลล์ โดยที่ระดับน้ำตาลปกติและไม่มีอาการของโรคเบาหวาน เมื่อเข้าสู่ระยะที่ 2 ผู้ป่วยจะเริ่มมีระดับน้ำตาลผิดปกติ แต่ยังไม่มีอาการ ส่วนระยะที่ 3 ผู้ป่วยจะมีระดับน้ำตาลผิดปกติร่วมกับมีอาการของโรคเบาหวาน ซึ่งข้อมูลประสิทธิภาพและความปลอดภัยของ teplizumab ได้จากการศึกษาในผู้ป่วยโรคเบาหวานประเภทที่ 1 ระยะที่ 2 จำนวน 76 ราย แบ่งเป็นกลุ่มที่ได้รับ teplizumab จำนวน 44 ราย และกลุ่มที่ได้รับยาหลอก จำนวน 32 ราย ผลการศึกษาพบว่าจาก medial follow-up 51 เดือน 45% ของผู้ป่วยกลุ่มที่ได้รับ teplizumab ได้ดำเนินโรคเข้าสู่ระยะที่ 3 น้อยกว่ากลุ่มที่ได้รับยาหลอกซึ่งมีถึง 72% โดย mid-range time ตั้งแต่การสุ่มจนถึงได้รับวินิจฉัยว่าเข้าสู่ระยะที่ 3 ในกลุ่มที่ได้รับ teplizumab และกลุ่มที่ได้รับยาหลอก คือ 50 และ 25 เดือน ตามลำดับ ซึ่งผลดังกล่าวแสดงให้เห็นถึงประสิทธิภาพของ teplizumab ในการชะลอการดำเนินของโรค

อาการไม่พึงประสงค์ของ teplizumab ที่พบ ได้แก่ ระดับเม็ดเลือดขาวลดลง ผื่น และปวดศีรษะ อย่างไรก็ตามการใช้ teplizumab ยังมีข้อควรระวัง ได้แก่ ควรได้รับ premedication ก่อนใช้ยา และติดตามกลุ่มอาการของการหลั่งไซโตไคน์ (cytokine release syndrome) ความเสี่ยงการติดเชื้อ ระดับลิมโฟไซต์ที่ลดลง ความเสี่ยงการเกิดปฏิกิริยาไวเกิน (hypersensitivity reactions) การได้รับวัคซีนที่เหมาะสมก่อนการใช้ รวมถึงการหลีกเลี่ยงการได้รับวัคซีนชนิดเชื้อเป็น ชนิดเชื้อตายและชนิด mRNA ร่วมกับ teplizumab

สำหรับข้อมูลตัวอักษร mzwv ที่ต่อท้ายชื่อยา teplizumab สามารถศึกษาข้อมูลเพิ่มเติมได้จาก ชื่อยา ยุคใหม่...บอกข้อมูลเบื้องต้นได้ (ตอนที่ 2) (https://pharmacy.mahidol.ac.th/dic/news_week_full. php?id=1505)

เอกสารอ้างอิง

1. U.S. Food and Drug Administration. FDA Approves First Drug That Can Delay Onset of Type 1 Diabetes. [Internet]. 2022. [cited 22 November 2022]. Available from: https://www.fda.gov/news-events/press-announcements/fda-approves-first-drug-can-delay-onset-type-1-diabetes

2. Insel RA, Dunne JL, Atkinson MA, Chiang JL, Dabelea D, Gottlieb PA, et al. Staging presymptomatic type 1 diabetes: a scientific statement of JDRF, the Endocrine Society, and the American Diabetes Association. Diabetes Care. 2015; 38(10):1964-74.