ผู้ป่วยได้รับยา rivaroxaban สามารถใช้ยา idarucizumab ได้หรือไม่ หากใช้ไม่ได้ สามารถใช้ยาตัวใดทดแทนได้บ้าง กรณีผู้ป่วยได้รับยา oral anticoag tablets

คำตอบ

Idarucizumab เป็นยาต้านพิษจำเพาะ (specific antidote) สำหรับยา dabigatran ซึ่งเป็นยากลุ่ม factor IIa inhibitor เพื่อช่วยหยุดเลือดกรณีมีภาวะเลือดออกขณะผ่าตัดฉุกเฉิน หรือภาวะเลือดออกที่ไม่สามารถควบคุมได้ซึ่งเป็นอันตรายต่อชีวิต โดย idarucizumab นั้นไม่มีผลต้านฤทธิ์ของ direct oral anticoagulants (DOACs) ชนิดอื่น ๆ เช่น rivaroxaban, edoxaban หรือ apixaban ซึ่งยาในกลุ่มนี้มี specific antidote คือ andexanet alpha ที่ได้รับการขึ้นทะเบียนจากคณะกรรมการอาหารและยาประเทศสหรัฐอเมริกา (USFDA) สำหรับต้านการออกฤทธิ์ของยากลุ่ม factor Xa inhibitors [1] แต่ยังไม่ได้ขึ้นทะเบียนยาในประเทศไทย [2] ดังนั้นจึงอาจพิจารณาใช้ prothrombin complex concentrate (PCC) ซึ่งปัจจุบันในประเทศไทยเหลือเพียงชนิด 3-factor PPC หรือ activated PCC เช่น factor eight inhibitor bypassing agent (FEIBA) หรือทำการฟอกเลือดด้วยไตเทียมตามที่เคยมีรายงานการใช้สำหรับยับยั้งฤทธิ์ยากลุ่ม factor Xa inhibitors กรณีที่มีภาวะเลือดออกรุนแรง [3]

Reference:
1. วิภา ธรรมทินโน. ยาต้านพิษจำเพาะสำหรับยาต้านการแข็งตัวของเลือดชนิดรับประทานที่ออกฤทธิ์โดยตรง. ไทยไภษัชยนิพนธ์. 2564;16(2):61-70.
2. สำนักพัฒนามาตรฐานระบบข้อมูลสุขภาพไทย (สมสท.) [Internet]. สำนักพัฒนามาตรฐานระบบข้อมูลสุขภาพไทย (สมสท.). [cited 2023 May 12]. Available from: https://www.this.or.th/
3. สมาคมโลหิตวิทยาแห่งประเทศไทย. แนวทางเวชปฏิบัติสําหรับการดูแลรักษาภาวะเลือดออกในผู้ป่วยที่รับประทานยาต้านการแข็งตัวของเลือดชนิดรับประทานที่ออกฤทธิ์ยับยั้งปัจจัยการแข็งตัวของเลือดโดยตรง. 2565;9-12.

Keywords:
rivaroxaban, idarucizumab