คำตอบ
ยาคุมกำเนิดชนิดแผ่นแปะผิวหนังเป็นยาฮอร์โมนรวม ประกอบด้วยยาฮอร์โมนในกลุ่มเอสโตรเจน (estrogens) ผสมกับยาฮอร์โมนในกลุ่มโพรเจสติน (progestins) คล้ายกับยาเม็ดคุมกำเนิดชนิดแผงที่รับประทานทุกวัน ส่วน metronidazole และ miconazole nitrate เป็นยาต้านจุลชีพ ยาชนิดแรกใช้รักษาโรคติดเชื้อแบคทีเรียและปรสิตบางชนิด ส่วนชนิดหลังใช้รักษาโรคติดเชื้อรา ยาต้านจุลชีพอาจมีผลรบกวนประสิทธิภาพของยาคุมกำเนิดชนิดฮอร์โมนรวมได้ ไม่ว่ายาคุมกำเนิดนั้นจะเป็นยาชนิดรับประทานหรือชนิดแผ่นแปะผิวหนัง (เนื่องจากการเปลี่ยนสภาพยาฮอร์โมนเกิดขึ้นด้วยวิถีทางเดียวกันภายหลังยาฮอร์โมนถูกดูดซึมเข้าสู่กระแสเลือดแล้ว) ทั้งนี้การส่งผลรบกวนของยาต้านจุลชีพขึ้นกับปัจจัยหลายอย่าง เช่น ชนิดของยา, ขนาดยา, วิธีใช้ยา, ระยะเวลาที่ใช้ยา, ยาอื่น ๆ ที่ใช้ร่วมกัน, ผู้ที่ใช้ยา (อ้วนหรือไม่) การให้ miconazole ทางช่องคลอดมียาเข้าสู่ร่างกายได้ราว 1.4% จึงไม่น่าจะส่งผลรบกวนประสิทธิภาพของยาคุมกำเนิด ส่วนการให้ metronidazole ทางช่องคลอดมียาเข้าสู่ร่างกายได้ราว 20% ซึ่ง metronidazole เป็นยาที่จัดอยู่ในกลุ่มที่อาจลดประสิทธิภาพของยาเม็ดคุมกำเนิดชนิดฮอร์โมนรวมได้บ้าง แต่มีข้อมูลสนับสนุนน้อยหรือข้อมูลไม่ชัดเจน อย่างไรก็ตามเพื่อความความปลอดภัยโดยเฉพาะในกรณีที่การตั้งครรภ์อาจสร้างปัญหาใหญ่หลวง แนะนำว่าควรหลีกเลี่ยงการมีเพศสัมพันธ์หรือเพิ่มการคุมกำเนิดโดยใช้ถุงยางอนามัย ตลอดช่วงที่ใช้ยาไปจนถึง 7 วันหลังหยุดใช้ อ่านข้อมูลเพิ่มเติมเรื่อง “ยาฆ่าเชื้อ” ลดประสิทธิภาพของยาเม็ดคุมกำเนิด…หรือไม่? โดยคณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล ได้ที่
https://pharmacy.mahidol.ac.th/th/service-knowledge-article-info.php?id=525
Reference:
1. Alper MM, Barwin BN, McLean WM, McGilveray IJ, Sved S. Systemic absorption of metronidazole by the vaginal route. Obstet Gynecol 1985;65(6):781-4.
2. Daneshmend TK. Systemic absorption of miconazole from the vagina. J Antimicrob Chemother 1986;18(4):507-11.
3. Kjærstad MB, Nielsen F, Nøhr-Jensen L, Zwisler S, Brøsen K, Andersen HR. Systemic uptake of miconazole during vaginal suppository use and effect on CYP1A2 and CYP3A4 associated enzyme activities in women. Eur J Clin Pharmacol 2010;66(12):1189-97
Keywords:
metronidazole, miconazole nitrate, คุมกำเนิดชนิดแผ่นแปะผิวหนัง, ยาเม็ดคุมกำเนิดชนิดฮอร์โมนรวม, ยาต้านจุลชีพ
