ทานยาคุมแบบ28เม็ดค่ะ ทานมาได้อาทิตย์นึง แต่จำไม่ได้ว่าเม็ดที่เท่าไหร่ค่ะ ระหว่างนั้นไม่ได้มีเพศสัมพันธ์ทุกวัน หลังจากนั้นมีเพศสัมพันธ์ แล้วจำไม่ได้ว่ากินยาหรือยัง เลยรีบกินหลังจากมีเพศสัมพันธ์ทันที 2 เม็ด จะเหมือนกินแบบฉุกเฉินหรือป่าวคะ ถ้าลืมกินยาจริงๆ จะพลาดตั้งครรภ์หรือป่าวคะ (ในวันที่กิน2เม็ดไปแล้ว หนูก็กินยาตามเวลาปกติที่เคยกินอีก1เม็ดค่ะ จะอันตรายอะไรหรือไม่คะ ขอบคุณค่ะ

คำตอบ

ยาเม็ดคุมกำเนิดที่ใช้โดยทั่วไปมักเป็นแบบเม็ดฮอร์โมนรวม ซึ่งประกอบด้วยฮอร์โมน 2 ชนิดคือ ethinyl estradiol (EE) และ progestin ชนิดต่างๆ กัน โดยยาคุมแต่ละยี่ห้อก็จะมีชนิดและปริมาณของฮอร์โมนที่แตกต่างกัน ส่วนยาเม็ดคุมกำเนิดฉุกเฉินมักประกอบด้วย progestin ในขนาดสูง การคุมกำเนิดฉุกเฉินโดยการนำยาเม็ดคุมกำเนิดชนิดฮอร์โมนรวมมาใช้ก็สามารถทำได้เช่นกัน แต่ประสิทธิภาพในการป้องกันการตั้งครรภ์จะต่ำกว่าการใช้ยาเม็ดคุมกำเนิดฉุกเฉิน อีกทั้งบางวิธียังไม่ได้มีหลักฐานการศึกษาทางคลินิกที่ยืนยันแต่คาดว่ามีความเป็นไปได้ที่จะมีประสิทธิภาพ วิธีการคุมกำเนิดฉุกเฉินโดยใช้ยาเม็ดคุมกำเนิดฮอร์โมนรวม คือ • วิธีที่ 1 ใช้ฮอร์โมนรวมยี่ห้อที่ประกอบด้วย EE 50 ไมโครกรัม และ levonorgestrel 250 ไมโครกรัม หรือ EE 50 ไมโครกรัม และ norgestrel 500 ไมโครกรัม โดยรับประทาน 2 เม็ดภายเวลาไม่เกิน 72 ชั่วโมง หลังมีเพศสัมพันธ์ และอีก 2 เม็ดในเวลา 12 ชั่วโมงต่อมา (ซึ่งวิธีนี้เรียกว่า Yuzpe method มีข้อมูลหลักฐานรองรับ) • วิธีที่ 2 ใช้ฮอร์โมนยี่ห้อที่ประกอบด้วย EE 30 ไมโครกรัม และ levonorgestrel 150 ไมโครกรัม โดยรับประทาน 4 เม็ดภายเวลาไม่เกิน 72 ชั่วโมงหลังมีเพศสัมพันธ์ และอีก 4 เม็ดในเวลา 12 ชั่วโมงต่อมา (ซึ่งวิธีนี้คาดว่าน่าจะมีความเป็นไปได้ที่จะมีประสิทธิภาพในการป้องกันการตั้งครรภ์) การนำยาคุมกำเนิดชนิดฮอร์โมนรวมมาใช้ในการคุมกำเนิดฉุกเฉิน ประสิทธิภาพจะขึ้นกับปริมาณและชนิด EE และ progestin ที่ใช้ จำนวนเม็ดและวิธีการรับประทาน และการคุมกำเนิดแบบฉุกเฉินไม่ว่าจะด้วยยาใดๆ ไม่สามารถป้องกันการตั้งครรภ์ได้ 100% ทั้งสิ้น ดังนั้นแล้ววิธีรับประทานยาคุมที่ผู้ถามถามมานั้นไม่น่าจะมีประสิทธิภาพที่สูงพอในการป้องกันการตั้งครรภ์ แต่อย่างไรก็ตามการตั้งครรภ์ยังขึ้นกับปัจจัยอื่นที่สำคัญอีก เช่น ช่วงเวลาการมีเพศสัมพันธ์ว่าเป็นช่วงที่มีการตกของไข่หรือไม่ สุขภาพของทั้งหญิงและชาย ดังนั้นแล้วหากจำเป็นต้องกินยาเม็ดคุมกำเนิดควรรับประทานยาอย่างสม่ำเสมอ เพื่อประสิทธิภาพที่สูงสุดในการป้องกันการตั้งครรภ์ และหากไม่แน่ใจหรือลืมรับประทานยาอาจใช้วิธีการป้องกันวิธีอื่นๆ ควบคู่ เช่น การใช้ถุงยางอนามัย Key words: contraceptive, emergency contraceptive, pregnant, ยาคุม, ยาคุมฉุกเฉิน, ตั้งครรภ์

Reference:
1. จุราพร พงศ์เวชรักษ์. การจ่ายยาคุมกำเนิด (Dispensing oral contraceptives). ภาควิชาเภสัชกรรมคลินิก คณะเภสัชศาสตร์มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์.

Keywords:
-