คือว่าก่อนหน้าประจำเดือนมามากผิดปกติค่ะ หมอเลยให้ยาปรับฮอร์โมนมากิน ผ่านไป 1 สัปดาห์ มีจ้ำเลือดขึ้นเต็มตัวค่ะ เลยไปหาหมอที่รพ.ปรากฏว่ามีภาวะเกล็ดเลือดต่ำ หมอเลยให้ยาสเตรียรอยด์มากินค่ะ คือยังต้องรับประทานยาปรับฮอร์โมนต่อไปไหมคะ

คำตอบ

ภาวะเกล็ดเลือดต่ำ (thrombocytopenia) คือ ภาวะที่ร่างกายมีจำนวนเกล็ดเลือดต่ำกว่าค่าปกติ (ค่าปกติ = 150,000-400,000 เกล็ด/ไมโครลิตร) มีอาการแสดง คือ มีเลือดออกง่ายหรือเกิดจ้ำเลือดตามผิวหนัง โดยยากลุ่มสเตียรอยด์ (corticosteroids) เช่น prednisolone และ dexamethasone มีข้อบ่งใช้ในการรักษาภาวะเกล็ดเลือดต่ำ ส่วนยาปรับฮอร์โมนในการรักษาโรคประจำเดือนมามากผิดปกติ มี 2 แบบ คือ ยาเม็ดคุมกำเนิดชนิดรวม ประกอบด้วยฮอร์โมน 2 ชนิด (เอสโตรเจน + โปรเจสเตอโรน) และยาเม็ดคุมกำเนิดเฉพาะฮอร์โมนโปรเจสเตอโรน (เช่น medroxyprogesterone) จากข้อมูลการเกิดอันตรกิริยาระหว่างยาพบว่ายาคุมกำเนิดชนิดรวมที่มีฮอร์โมนเอสโตรเจนเป็นองค์ประกอบ มีผลเพิ่มทำให้ระดับยาในเลือดของ prednisolone เเละ dexamethasone เพิ่มขึ้น จึงจนอาจส่งผลเพิ่มทำให้มีโอกาสเกิดผลข้างเคียงจากยาได้มากขึ้น เช่น ระดับน้ำตาลในเลือดสูง รบกวนสมดุลอิเล็กโทรไลต์ เป็นต้น ทั้งนี้หากต้องได้รับสเตียรอยด์เป็นเวลานาน แนะนำให้ปรึกษาแพทย์ประจำตัวในการใช้ยาปรับฮอร์โมนเนื่องจากจำเป็นต้องพิจารณาทั้งชนิดของยาปรับฮอร์โมนและสเตียรอยด์ที่ได้รับ รวมถึงหาสาเหตุของการเกิดภาวะเกล็ดเลือดต่ำ

Reference:
1. OB&GYN MEDCMU. Abnormal uterine bleeding. [Internet]. 2024 [cited 24 Sep 2024]. Available from: https://w1.med.cmu.ac.th/obgyn/lessons/34499/.

2. Gauer RL, Braun MM. Thrombocytopenia. American family physician. 2012;85(6):612-22.

3. Micromedex. Drug interaction [Internet]. 2024 [cited 2024 Dec 11]. Available from: https://www.micromedexsolutions.com.

Keywords:
ยาปรับฮอร์โมน, ภาวะเกล็ดเลือดต่ำ, ยาสเตีรียรอยด์