หลังจากกินยาคุมฉุกเฉินไปแล้วประมาณ 1 สัปดาห์ ประจำเดือนก็มาค่ะ (มา 4 วัน) เราสามารถนับวันไข่ตกโดยยึดประจำเดือนครั้งนี้ได้เลยมั้ยคะ หรือ ต้องยึดตามวันที่ประจำเดือนมาตามปกติ(ตอนไม่กินยาคุมฉุกเฉิน)

คำตอบ

ยาคุมกำเนิดฉุกเฉิน (emergency contraceptive pills, morning-after pills) เป็นยาเม็ดฮอร์โมนขนาดสูงที่ใช้รับประทานหลังจากการมีเพศสัมพันธ์ภายใน 72 ชั่วโมงเพื่อลดโอกาสการตั้งครรภ์ ผลข้างเคียงที่อาจเกิดขึ้นจากการใช้ยา ได้แก่ คลื่นไส้ อาเจียน ปวดศีรษะ และมึนงง อีกทั้งยังสามารถพบเลือดออก (spotting) บริเวณช่องคลอดภายใน 7 วันหลังการใช้ยา ซึ่งเกิดจากการหลุดลอกของผนังมดลูกเมื่อไม่มีการฝังของตัวอ่อน และอาจเกิดขึ้นต่อเนื่อง 1-7 วัน อย่างไรก็ตามภาวะเลือดออกดังกล่าวไม่ได้เป็นผลมาจากวงรอบการตกไข่ (menstrual cycle) และไม่สามารถนำมารวมเพื่อนับเป็นวันตกไข่ได้ จากการค้นข้อมูลพบว่ายาคุมกำเนิดฉุกเฉินอาจส่งผลให้รอบเดือนในครั้งถัดไปเกิดขึ้นช้าหรือเร็วกว่าเดิม 1-2 วัน แต่ไม่มีผลต่อระยะเวลาการเกิดรอบเดือน เพราะฉะนั้นการนับวันตกไข่ที่เหมาะสมควรนับเมื่อมีรอบเดือนเป็นปกติที่เกิดขึ้นหลังจากการใช้ยาแล้ว

Reference:
Vrettakos C, Bajaj T. Levonorgestrel. StatPearls. [Internet]. 2024. [cited 25 Aug 2024]. Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK539737/#.

Gainer E, Kenfack B, Mboudou E, Doh AS, Bouyer J. Menstrual bleeding patterns following levonorgestrel emergency contraception. Contraception. 2006; 74(2): 118-24.

Keywords:
Levonorgestrel, Emergency contraceptive pill, spotting