ในการรักษา H. pyroli infection กรณีที่ไม่มี Claritrhomycin สามารถใช้ Metronidazole หรือ Azithromycin หรือยาอื่นแทนได้หรือไม่ มีผลการรักษาแตกต่างกันอย่างไร ต้องให้ขนาดยาเท่าไหร่ นานกี่วัน

คำตอบ

โรคติดเชื้อเฮลิโคแบคเตอร์ไพโลไร (Helicobacter pylori) พบได้ในคนที่เป็นโรคแผลในกระเพาะอาหารและลำไส้ หรือโรคกระเพาะ (peptic ulcer) ชนิดที่รักษายาก ในการรักษาโรคติดเชื้อดังกล่าวจะเลือกยาสูตรใดขึ้นกับแต่ละท้องที่ว่ามีปัญหาเรื่องเชื้อดื้อยาชนิดใดหรือไม่ โดยทั่วไปยาที่แนะนำเป็นลำดับแรกเป็นสูตรที่มียา 3 ชนิด คือ ยาที่เป็น proton pump inhibitor, clarithromycin และ amoxicillin (สูตร PAC) หรือ metronidazole (สูตร PMC) เป็นเวลา 14 วัน หากมีปัญหาเรื่องเชื้อดื้อต่อ clarithromycin หรือไม่มี clarithromycin และมี metronidazole ตามที่ถามมานั้น มีหลายสูตรที่นำมาใช้ ในเบื้องต้นอาจเลือกใช้สูตรที่มียา 4 ชนิด คือ ยาที่เป็น proton pump inhibitor, bismuth, metronidazole และ tetracycline (สูตร PBMT) โดยใช้ proton pump inhibitor (ในขนาดมาตรฐานของยาแต่ละชนิด) วันละ 2 ครั้ง + bismuth subcitrate 120-300 มิลลิกรัม หรือ bismuth subsalicylate 300 มิลลิกรัม วันละ 4 ครั้ง + metronidazole 500 มิลลิกรัม วันละ 3 หรือ 4 ครั้ง + tetracycline 500 มิลลิกรัม วันละ 4 ครั้ง เป็นเวลา 10-14 วัน นอกจากนี้อาจใช้ยาตามสูตรข้างต้นแต่ให้ levofloxacin แทน tetracycline หรืออาจเปลี่ยนไปใช้สูตรอื่นที่ไม่มี clarithromycin และไม่มี metronidazole เช่น ยาที่เป็น proton pump inhibitor, amoxicillin และ levofloxacin (สูตร PAL) หรือ rifabutin (สูตร PAR) ซึ่งสูตรยาที่กล่าวมานี้มักใช้ในรายที่ดื้อต่อการรักษา สำหรับ azithromycin นั้นยังไม่พบข้อแนะนำถึงการใช้ยานี้ในสูตรยาที่ใช้รักษาการติดเชื้อเฮลิโคแบคเตอร์ไพโลไร

Reference:
1. Saleem N, Howden CW. Update on the Management of Helicobacter pylori infection. Curr Treat Options Gastroenterol 2020. doi: 10.1007/s11938-020-00300-3.
2. Shah SC, Iyer PG, Moss SF. AGA Clinical Practice Update on the Management of Refractory Helicobacter pylori Infection: Expert Review. Gastroenterology 2021;160(5):1831-41.

Keywords:
Helicobacter pylori, azithromycin, clarithromycin, metronidazole, proton pump inhibitor, amoxicillin, levofloxacin, rifabutin