ยาทางจิตเวชตัวใดบ้างที่ห้ามบริจาคเลือด 2567

คำตอบ

หลักเกณฑ์การคัดเลือกผู้บริจาคโลหิตที่ใช้ยาของศูนย์บริการโลหิตแห่งชาติสภากาชาดไทยปี พ.ศ. 2552 มีการกล่าวถึงการใช้ยากลุ่มจิตเวชและมีคำแนะนำว่าไม่รับเลือดถาวรในกรณีที่ใช้ยาเพื่อรักษาภาวะวิตกกังวล ภาวะซึมเศร้า และอาการจิตเภท แต่เนื่องจากเป็นคำแนะนำเก่าจึงไม่สามารถหาแหล่งข้อมูลที่แน่ชัดได้ ส่วนคำแนะนำใหม่ ๆ ในปี พ.ศ. 2567 ที่ถูกนำไปใช้โดยศูนย์บริการโลหิตและโรงพยาบาลในต่างประเทศหลายแห่งสามารถสรุปได้จากการศึกษาของ Goldman และคณะ ในหัวข้อรายการยาที่มีข้อห้ามหรือมีผลให้เลื่อนการบริจาคโลหิตเป็นกลุ่มได้ดังนี้ 1) ยาที่มีผลต่อคุณภาพของเลือด เช่น anticoagulants, antiplatelets 2) ยาที่มีผลต่อการคัดกรองคุณภาพเลือด เช่น hepatitis B vaccine, Japanese encephalitis vaccine 3) ยาที่เสี่ยงต่อการติดเชื้อของผู้รับบริจาคโลหิต เช่น antibiotics, live attenuated vaccines, anti-retroviral agents (PrEP, PEP) 4) ยาที่ส่งผลเสียต่อผู้รับบริจาคโลหิต เช่น risk of teratogenicity (isotretinoin), immunosuppressive effects (TNFα inhibitors), allergic reactions (penicillin) 5) ยาที่ส่งผลเสียต่อผู้บริจาคโลหิต เช่น ยาโรคประจำตัวบางชนิด (nitroglycerin, antihypertensives) ยาที่เพิ่มความเสี่ยงต่อการเลือดออกผิดปกติ (anticoagulants) ส่วนยาจิตเวชนั้นมีการศึกษาเกี่ยวกับความเสี่ยงต่อการเลือดออกมากกว่าปกติในผู้ป่วยที่ใช้ยาที่มี serotonergic effect เช่น ยากลุ่ม selective serotonin reuptake inhibitors (SSRIs) แต่ไม่มีการศึกษาหรืออยู่ในรายการยาที่มีข้อห้ามหรือมีผลให้เลื่อนการบริจาคโลหิตออกไป ผู้ป่วยที่ใช้ยาทางจิตเวชจึงมักสามารถบริจาคเลือดได้หากผู้ป่วยอยู่ในสภาวะที่สามารถควบคุมอาการทางจิตเวชได้ อย่างไรก็ตามการตัดสินใจให้บริจาคหรือไม่ขึ้นกับแพทย์ที่ทำหน้าที่คัดกรองผู้บริจาคในขั้นตอนสุดท้ายของแต่ละสถานพยาบาล

Reference:
พนาวรรณ คุณติสุข, ตรึงตรา ลีลารังสรรค์. การใช้ยาของผู้บริจาคโลหิต. วารสารโลหิตวิทยาและเวชศาสตร์บริการโลหิต 2552;4:249-70. เข้าถึงได้จาก: https://he01.tci-thaijo.org/index.php/JHematolTransfusMed/article/view/4389

Goldman M, Jacquot C, Land K. Medication deferrals in blood donors. Transfus Med Rev. 2024;38(1):150777.

Iqbal F, Narayan A, Chatrath M, Iqbal M. Examining the association between serotonergic antidepressants and blood transfusion requirements in orthopaedic surgery: A comprehensive analysis. Cureus. 2023;15(9):e45988.

Keywords:
บริจาคเลือด, บริจาคโลหิต, ยาที่ห้ามบริจาคเลือด, ยาจิตเวช