Sumatriptan เป็นยารักษาโรคปวดศีรษะไมเกรน มีใช้ในรูปแบบยาฉีด ยาเม็ด และยาน้ำพ่นจมูก (nasal spray) กรณียาฉีดมีข้อบ่งใช้สำหรับรักษาโรคปวดศีรษะแบบคลัสเตอร์ (cluster headache) ด้วย นอกจากใช้ sumatriptan แบบยาเดี่ยวแล้วยังมีตำรับสูตรผสมที่ร่วมกับ naproxen ใช้รักษาไมเกรนเช่นเดียวกัน sumatriptan ออกฤทธิ์เป็น selective 5-HT1B/1D receptor agonist ยาชนิดฉีดและชนิดรับประทานใช้กับผู้ที่อายุเกิน 18 ปี โดยชนิดฉีดใช้ 6 มิลลิกรัม (หรือน้อยกว่านี้) ฉีดเข้าใต้ผิวหนัง ขนาดสูงสุดไม่เกิน 12 มิลลิกรัม ใน 24 ชั่วโมง ชนิดรับประทานใช้ขนาด 50-100 มิลลิกรัม ขนาดสูงสุดไม่เกิน 300 มิลลิกรัม ใน 24 ชั่วโมง ส่วนชนิดยาพ่นจมูกหากอายุ 12-17 ปี พ่นข้างละ 10 มิลลิกรัม ขนาดสูงสุดไม่เกินข้างละ 20 มิลลิกรัม ใน 24 ชั่วโมง ถ้าอายุเกิน 18 ปี พ่นข้างละ 20 มิลลิกรัม ขนาดสูงสุดไม่เกินข้างละ 40 มิลลิกรัม ใน 24 ชั่วโมง
เมื่อเร็วๆ นี้มี sumatriptan ออกวางจำหน่ายในรูปแบบผงยาใช้เป่าเข้าจมูกด้วยอุปกรณ์นำส่งยาชนิดพิเศษ (intranasal breath-powered delivery system) โดยใช้ Xsail[TM] breath-powered delivery device (เดิมคือยา AVP-825 หรือ OptiNose Sumatriptan) ตัวยาจะอยู่ตรงปลายส่วนที่จะสอดเข้าช่องจมูก ให้ยาโดยเป่าลมทางปาก (ดูรูป) อุปกรณ์จะพาตัวยาเข้าจมูกได้ลึกถึงบริเวณที่มีเลือดมาเลี้ยงมาก ทำให้ตัวยาดูดซึมได้เร็วและออกฤทธิ์เร็ว อีกทั้งลดการสูญเสียยาที่ตกเข้าสู่คอ ยานี้มีข้อบ่งใช้สำหรับรักษาโรคปวดศีรษะไมเกรนเฉียบพลัน (ไม่ใช้เพื่อป้องกันไมเกรนและไม่ใช้กับโรคปวดศีรษะแบบคลัสเตอร์เนื่องจากยังไม่มีข้อมูลสนับสนุน) โดยพ่นผงยาครั้งละ 22 มิลลิกรัม (เข้าช่องจมูกข้างละ 11 มิลลิกรัม) ขนาดสูงสุดไม่เกิน 44 มิลลิกรัม ใน 24 ชั่วโมง โดยเว้นห่างจากการให้ยาครั้งแรกไม่น้อยกว่า 2 ชั่วโมง ยาในขนาดดังกล่าวให้ประสิทธิผลสูงกว่า sumatriptan ชนิดรับประทานขนาด 100 มิลลิกรัม และมีอาการไม่พึงประสงค์ต่ำกว่า อาการไม่พึงประสงค์ของ sumatriptan รูปแบบผงยาเป่าจมูกที่อาจพบ เช่น การรับรสผิดปกติ น้ำมูกไหล เยื่อจมูกอักเสบ
อ้างอิงจาก:
(1) Sumatriptan nasal powder. http://www.rxlist.com/onzetra-xsail-drug.htm; (2) Cady R. A novel intranasal breath-powered delivery system for sumatriptan: a review of technology and clinical application of the investigational product AVP-825 in the treatment of migraine. Expert Opin Drug Deliv 2015;12:1565-77; (3) Tepper SJ, Cady RK, Silberstein S, Messina J, Mahmoud RA, Djupesland PG, et al. AVP-825 breath-powered intranasal delivery system containing 22 mg sumatriptan powder vs 100 mg oral sumatriptan in the acute treatment of migraines (The COMPASS study): a comparative randomized clinical trial across multiple attacks. Headache 2015;55:621-35.