Diclofenac กับความเสี่ยงต่อ cardiovascular thrombotic events

Diclofenac เป็นยาบรรเทาอาการอักเสบที่ไม่ใช่สเตียรอยด์ (non-steroidal anti-inflammatory drug; NSAID) เป็นยาที่ออกฤทธิ์ยับยั้งการสร้าง prostaglandins โดยยับยั้งเอนไซม์ cyclooxygenase (COX) ทั้ง COX-1 และ COX-2 (เป็น non-selective NSAID) แม้การศึกษาแบบ in vitro ในบางการศึกษาจะแสดงถึงความชอบที่จะยับยั้ง COX-2 มากกว่า COX-1 ก็ตาม ยานี้ใช้บรรเทาอาการปวดและอาการอักเสบในโรคข้ออักเสบต่างๆ

ในบางประเทศมีคำเตือนอยู่แล้วถึงการใช้ diclofenac ที่อาจเกิดความเสี่ยงต่อ cardiovascular thrombotic events ที่รุนแรงจนอาจทำให้เสียชีวิต โดยความเสี่ยงนี้อาจเพิ่มขึ้นตามระยะเวลาที่ใช้ยาและผู้ป่วยที่มี cardiovascular disease อยู่แล้วจะยิ่งเสี่ยงมากขึ้น

เมื่อเร็วนี้ European Medicines Agency’s Pharmacovigilance Risk Assessment Committee (PRAC) ได้ทบทวนข้อมูลด้านความปลอดภัยในการใช้ diclofenac และมีความเห็นว่า cardiovascular risk ของยานี้คล้ายกับพวก selective COX-2 inhibitors โดยเฉพาะเมื่อใช้ในขนาดสูงและใช้เป็นเวลานาน โดยข้อมูลได้มาจากผลการศึกษาทางคลินิกและทางระบาดวิทยาเกี่ยวกับการใช้ยานี้ ที่บ่งชี้ถึงการเพิ่มความเสี่ยงที่เพิ่มขึ้นแม้เพียงเล็กน้อยต่อการเกิด arterial thrombotic events (มี blood clots ในหลอดเลือดแดง) โดยเฉพาะใช้ในขนาดสูง เช่น วันละ 150 มิลลิกรัม และใช้เป็นเวลานาน คณะกรรมการดังกล่าวจึงเสนอให้เพิ่มคำเตือนและข้อห้ามใช้สำหรับ diclofenac ทุกรูปแบบ ทั้งยาเม็ด ยาแคปซูล ยาเหน็บ และยาฉีด เพื่อลด cardiovascular risk โดยห้ามใช้ในผู้ป่วยที่มีอาการของ congestive heart failure, ischemic heart disease, peripheral arterial disease หรือ cerebrovascular disease อื่น ส่วนผู้ที่มีปัจจัยเสี่ยงอื่นแต่มีนัยสำคัญต่อการเกิด cardiovascular events หากใช้ diclofenac เช่น ความดันโลหิตสูง ไขมันในเลือดสูง เบาหวาน สูบบุหรี่ ดังนั้นก่อนจะให้ผู้ป่วยใช้ยา diclofenac ควรได้ผ่านการพิจารณาอย่างรอบคอบแล้ว



Keywords: diclofenac, NSAID, non-steroidal anti-inflammatory drug, non-selective NSAID, COX-2 inhibitor, selective COX-2, thrombotic event



อ้างอิงจาก:

(1) European Medicines Agency. Press Release, 28 June 2013 at http://www.ema. (2) WHO Drug Information 2013;27(3):221; (3) http://www.rxlist.com/voltaren-drug.htm