ทานยา omeprazole ลดกรดได้ดีมากแต่มีปัญหาท้องผูกตามมาต้องทำอย่างไรดีครับ

คำตอบ

Omeprazole เป็นยากลุ่ม proton pump inhibitors (PPIs) ซึ่งออกฤทธิ์ยับยั้งการหลั่งกรดในกระเพาะอาหาร ผลข้างเคียงที่อาจพบได้หลังจากใช้ยา คือ ท้องผูก เนื่องจากยาไปลดการหลั่งกรดในกระเพาะอาหารซึ่งเป็นกลไกป้องกันเชื้อโรคตามธรรมชาติ ส่งผลให้ประสิทธิภาพในการควบคุมสมดุลจุลินทรีย์ลดลงและอาจทำให้แบคทีเรียสามารถเจริญเติบโตในลำไส้เล็กได้มากขึ้น เรียกภาวะนี้ว่า small intestinal bacterial overgrowth (SIBO) ซึ่งผลดังกล่าวทำให้ลำไส้บีบตัวช้าลงและกากอาหารค้างในลำไส้นานขึ้น จึงอาจทำให้เกิดภาวะท้องผูกได้ การแก้ปัญหาเบื้องต้นสามารถทำได้โดยเริ่มจากปรับเปลี่ยนพฤติกรรมสำหรับผู้ที่มีปัญหาท้องผูก เช่น รับประทานอาหารที่มีกากใยอาหารมากขึ้น เช่น ผักใบเขียวเพื่อเพิ่มมวลอุจจาระ อีกทั้งดื่มน้ำอย่างน้อยวันละ 2 ลิตร/วัน และออกกำลังกาย เช่น เดินเร็ว หรือ วิ่งเหยาะ ๆ พฤติกรรมเหล่านี้จะส่งผลให้ลำไส้เคลื่อนไหวรวมไปถึงกระตุ้นการขับถ่ายได้ดีขึ้น ทั้งนี้หากปรับพฤติกรรมแล้วยังคงมีอาการท้องผูกอยู่ และจำเป็นต้องใช้ยา omeprazole ในระยะยาว แนะนำให้ไปพบแพทย์เพื่อหาสาเหตุของอาการท้องผูกที่แท้จริงและแก้ไขปัญหาดังกล่าว

Reference:
1. Skrzydło-Radomanska B, Cukrowska B. How to recognize and treat small intestinal bacterial overgrowth? J Clin Med. 2022 Oct 12;11(20):6017.
2. Freedberg DE, Lebwohl B, Abrams JA. The impact of proton pump inhibitors on the human gastrointestinal microbiome. Clin Lab Med. 2014 Dec;34(4):771-85.
3. คณะกรรมการผู้จัดทำแนวทางเวชปฏิบัติการดูแลรักษาผู้ป่วยท้องผูกเรื้อรังในประเทศไทย. แนวทางเวชปฏิบัติการดูแลรักษาผู้ป่วยท้องผูกเรื้อรังในประเทศไทย พ.ศ. 2564. กรุงเทพมหานคร: สมาคมประสาททางเดินอาหารและการเคลื่อนไหว; 2564.

Keywords:
omeprazole, ท้องผูก