มีการศึกษาไหมครับว่าถ้าเป็นหวัดแล้วกินยาลดน้ำมูก เช่น Sulidine, Nasoline, CPM, ... มันทำให้หายหวัดเร็วขึ้นหรือช้าลง คำว่าหายนี้ไม่ใช่แค่น้ำมูกไหล คัดจมูก แต่หมายถึงไอ เสมหะพวกนี้ด้วยครับ

คำตอบ

หวัด (common cold) เกิดจากร่างกายได้รับเชื้อไวรัส ร่วมกับสภาวะที่ภูมิคุ้มกันของร่างกายลดลง มักมีอาการคัดจมูก น้ำมูกไหล มีเสมหะ เสียงแหบ คันคอและเจ็บคอ อาจมีไข้หรือไอร่วมด้วยได้ โดยทั่วไปสามารถหายเองได้ภายใน 7-10 วันจากการรักษาตามอาการ ยาลดน้ำมูกหรือยาต้านฮีสตามีน แบ่งเป็น 2 กลุ่ม คือ กลุ่มที่ทำให้เกิดอาการง่วงซึม เช่น chlorpheniramine, brompheniramine, hydroxyzine, cyproheptadine เป็นต้น ยากลุ่มนี้จะลดปริมาณสารคัดหลั่งในระบบทางเดินหายใจ เช่น น้ำมูก เสมหะ และอีกกลุ่มคือกลุ่มที่ไม่ทำให้เกิดอาการง่วงซึม เช่น cetirizine, loratadine, desloratadine, fexofenadine เป็นต้น ซึ่งกลุ่มนี้ไม่ได้มีผลลดน้ำมูกโดยตรง จากการวิเคราะห์อภิมาน (meta-analysis) โดยรวบรวมการศึกษาทดลองแบบสุ่มมีกลุ่มควบคุม (RCTs) ที่เปรียบเทียบประสิทธิภาพระหว่างยาต้านฮีสตามีนและยาหลอกในการรักษาอาการจากหวัดในผู้ป่วยจำนวน 4,342 ราย จำนวน 18 งานวิจัย พบว่าร้อยละ 45 ในผู้ใหญ่ที่ใช้ยาต้านฮีสตามีนมีความรุนแรงของอาการหวัดโดยรวมลดลงในช่วง 1-2 วันแรก แต่ในวันที่ 3-10 กลับไม่พบความแตกต่างอย่างมีนัยสำคัญระหว่างกลุ่มที่ใช้ยาต้านฮีสตามีนและยาหลอก แต่เมื่อประเมินอาการเฉพาะ เช่น คัดจมูก น้ำมูกไหลและจามในวันที่ 3 พบว่ายาต้านฮีสตามีนกลุ่มที่ทำให้ง่วงซึมให้ผลดีกว่ายาหลอกเล็กน้อย ส่วนกลุ่มที่ไม่ทำให้ง่วงซึมพบว่ามักไม่แตกต่างจากยาหลอกอย่างมีนัยสำคัญ ในส่วนของอาการไอ มีการศึกษาที่ทำการทดลองแบบปกปิดสองทาง (double-blind) และควบคุมด้วยยาหลอก (placebo-controlled) พบว่ายาต้านฮีสตามีนกลุ่มที่ทำให้ง่วงซึมอาจมีฤทธิ์ทางอ้อมในการกดการไอได้ อย่างไรก็ตามในกรณีที่อาการไอเกิดจากเสมหะเป็นตัวกระตุ้น ควรใช้ยาที่ทำให้เสมหะเหลวหรือขับออกได้ง่ายขึ้น ได้แก่ ยาละลายเสมหะ (เช่น acetylcysteine, carbocysteine, bromhexine, ambroxol) และยาขับเสมหะ (เช่น glyceryl guaiacolate) โดยสรุปถึงแม้ยังไม่พบการศึกษาแบบชัดเจนว่าการใช้ยาลดน้ำมูกหรือยาต้านฮีสตามีนจะทำให้หายหวัดเร็วขึ้นหรือไม่ แต่ยาลดน้ำมูกและยาแก้ไอสามารถใช้เพื่อบรรเทาความรุนแรงของอาการลงได้ ทั้งนี้ควรพักผ่อนให้เพียงพอ ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ หมั่นล้างมือบ่อย ๆ เพื่อหลีกเลี่ยงจากการเจ็บป่วย

Reference:
1. Bolser DC. Older-generation antihistamines and cough due to upper airway cough syndrome (UACS): efficacy and mechanism. Lung. 2008;186 Suppl 1(Suppl 1):S74-S77.
2. De Sutter AI, Saraswat A, van Driel ML. Antihistamines for the common cold. Cochrane Database Syst Rev. 2015;2015(11):CD009345.
3. สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา. อากาศเปลี่ยนแปลงป่วยหวัดง่าย [อินเทอร์เน็ต]. นนทบุรี: อย.; 2023 [เข้าถึงเมื่อ 29 ก.ย. 2025]. เข้าถึงได้จาก: https://www.fda.moph.go.th/news/%E0%B8%AD%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A8%E0%B9%80%E0%B8%9B%E0%B8%A5%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%A2%E0%B8%99%E0%B9%81%E0%B8%9B%E0%B8%A5%E0%B8%87%E0%B8%9B%E0%B9%88%E0%B8%A7%E0%B8%A2%E0%B8%AB%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%94%E0%B8%87%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%A2
4. คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล. รับมือโรคหวัดอย่างไรให้เหมาะสม [อินเทอร์เน็ต]. กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยมหิดล; 2014 [เข้าถึงเมื่อ 29 ก.ย. 2025]. เข้าถึงได้จาก: https://pharmacy.mahidol.ac.th/th/knowledge/article/188/%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%9A%E0%B8%A1%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B9%82%E0%B8%A3%E0%B8%84%E0%B8%AB%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%94%E0%B8%AD%E0%B8%A2%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B9%84%E0%B8%A3%E0%B9%83%E0%B8%AB%E0%B9%89%E0%B9%80%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B2%E0%B8%B0%E0%B8%AA%E0%B8%A1/

Keywords:
ยาลดน้ำมูก, หวัด, ไอ