อยากทราบว่ายาน้ำเสริมธาตุเหล็กเมื่อเปิดใช้แล้วเก็บได้นานเท่าไหร่ และถ้าเปิดใช้แล้วเก็บไว้ในตู้เย็นสามารถเก็บได้นานเท่าไหร่คะ

คำตอบ

ยาที่เป็นรูปแบบยาน้ำโดยทั่วไป (aqueous formulations) หากมีน้ำเป็นส่วนประกอบในตำรับ ซึ่งเป็นตัวเร่งที่ทำให้ยาสูญเสียความคงตัวได้ง่ายไม่ควรเก็บยานานเกิน 14 วันนับจากวันเปิดใช้ และแนะนำให้เก็บไว้ในอุณหภูมิเย็น 2-8 องศา (ขึ้นกับชนิดของยา) แต่หากยาดังกล่าวเป็นรูปแบบที่ไม่มีน้ำเป็นส่วนประกอบในตำรับ (nonaqueous liquid formulation) สามารถกำหนดวันหมดอายุเป็น 6 เดือนหลังเปิดใช้ หรือ คำนวนวิธี beyond-use dating โดยนับระยะเวลาจากวันที่เปิดใช้ยาไปจนถึงวันหมดอายุจริงที่ระบุไว้ข้างขวด โดยวันหมดอายุจะเป็น 25% ของช่วงเวลาดังกล่าว ยกตัวอย่างเช่น วันหมดอายุข้างขวดระบุไว้เป็น 12 ธันวาคม 2558 เปิดใช้ยา 12 ธันวาคม 2557 ซึ่งช่วงเวลาตั้งแต่ 12 ธันวาคม 2557 ถึง 12 ธันวาคม 2558 เป็นระยะเวลา 12 เดือน และ 25% ของ 12 เดือนคิดเป็น 3 เดือน ดังนั้นวันหมดอายุจริงควรเป็น 3 เดือนนับจากวันเปิดใช้ หรือ 12 เมษายน 2557 และหากเปรียบเทียบวันหมดอายุที่กำหนดแบบวิธี 6 เดือนนับจากวันเปิดใช้กับวิธี beyond-use dating วิธีใดที่ให้วันหมดอายุสั้นกว่าก็ควรเลือกใช้วันหมดอายุตามวิธีที่กำหนดอายุที่สั้นกว่า แต่อย่างไรก็ตามหากพบว่าลักษณะของยามีการเปลี่ยนแปลงไปจากเดิม เช่น สี กลิ่น รสชาติ การตกตะกอน ซึ่งอาจเกิดจากการเก็บยาไม่เหมาะสม ทำให้ยาสูญเสียความคงตัวก็ควรทิ้งยาไปก่อนวันหมดอายุที่คำนวณได้ Key words: ferrous solution, expire date, beyond-use dating

Reference:
Karpinski JP. Medication expiration dating. PharmacyTech News. 2011. Available on https://www.cedrugstorenews.com/userapp/lessons/page_view_ui.cfm?lessonuid=&pageid=98A4D0865060D9CDE96A50282801AE4D

Keywords:
-