ยามีกี่ชนิด อะไรบ้าง วิธีให้ยาแต่ละแบบให้อย่างไร หน่วยยา เช่นยาเม็ด ยาน้ำ เป็นต้น วิธีการอ่านการสั่งยาอ่านอย่างงัย

คำตอบ

ชนิดของยา - สามารถแบ่งได้หลายแบบ ขึ้นกับเกณฑ์ที่ใช้แบ่ง เช่น ชนิดของยาตามกฎหมาย ชนิดของยาตามบัญชียาหลักแห่งชาติ และ ชนิดของยาตามลักษณะเภสัชภัณฑ์ เป็นต้น ยกตัวอย่างชนิดของยาตามลักษณะเภสัชภัณฑ์ สามารถแบ่งได้เป็น ยาน้ำเชื่อม ยาน้ำแขวนตะกอน ยาเม็ด ยาแคปซูล ยาฉีด ยาครีม เป็นต้น วิธีการให้ยาแต่ละแบบ ก็มีความแตกต่างกันไปตามลักษณะของเภสัชภัณฑ์ รวมไปถึงลักษณะของโรคหรืออาการที่ต้องการรักษา หน่วยของยา - ในส่วนของยาน้ำมักใช้หน่วยวัดปริมาตร เช่น มิลลิลิตร ลิตร หรือ ออนซ์ โดยสามารถใช้ช้อนตวงเพื่อตวงปริมาตรได้ เช่น ปริมาตร 1 ช้อนชา (5 มิลลิลิตร) หรือ ปริมาตร 1 ช้อนโต๊ะ (15 มิลลิลิตร) เป็นต้น หรือในบางกรณีอาจใช้หน่วยวัดเป็น ยูนิต (unit) เช่น ในยาฉีดบางชนิด ส่วนยาเม็ด ยาแคปซูล หรือยาที่อยู่ในรูปของแข็ง มักใช้หน่วยวัดน้ำหนักหรือปริมาณยา เป็น กรัมหรือมิลลิกรัม เช่น ยาเม็ด มีตัวยาสำคัญ 500 มิลลิกรัม ต่อยา 1 เม็ด เป็นต้น วิธีการอ่านการสั่งยา - บนใบสั่งยาของแพทย์ มักใช้ตัวย่อเป็นภาษาละติน ซึ่งมีความหมาย เช่น q หมายถึง ทุกๆtid หมายถึง วันละ 3 ครั้ง qid หมายถึง วันละ 4 ครั้ง od หมายถึง วันละครั้ง bid หมายถึง วันละ 2 ครั้ง และ hs หมายถึง ก่อนนนอน เป็นต้น ยกตัวอย่างเช่น paracetamol 500 mg PO q 4-6 h หมายความว่า ให้รับประทานพาราเซตามอล 500 มิลลิกรัม ทุกๆ 4-6 ชั่วโมง ทางคลังข้อมูลยา แนะนำให้ผู้ถามสืบค้นหาข้อมูลเพิ่มเติมจากแหล่งความรู้ต่างๆ ด้วยตนเอง เพื่อให้ได้ข้อมูลที่ละเอียดและชัดเจนมากขึ้น ซึ่งข้อมูลต่างๆ เหล่านี้ เป็นหลักการทางเภสัชกรรมเบื้องต้น ผู้ถามสามารถสืบค้นได้ทั้งในห้องสมุดหรือทางอินเตอร์เน็ต ทั้งนี้การสืบค้นข้อมูลยังเป็นการฝึกให้สามารถคิดวิเคราะห์แก้ปัญหาต่างๆ ได้ดีมากยิ่งขึ้นอีกด้วย Key words: Drug classification, drug administration, drug dosing, drug measurement, prescription

Reference:
-

Keywords:
-