อยากสอบถามเรื่องยาเลิกบุหรี่ ตอนนี้มียาตัวไหนจำหน่ายบ้าง และควรกินตัวไหนคะ

คำตอบ

ปัจจุบันยาสำหรับช่วยเลิกบุหรี่ที่ขึ้นทะเบียนและมีจำหน่ายในร้านยาหรือโรงพยาบาลในประเทศไทย ได้แก่ นิโคตินทดแทน (แผ่นแปะ หมากฝรั่ง หรือสเปรย์) varenicline, bupropion, cytisine และ nortriptyline [1, 2] ในการเริ่มการบำบัดเพื่อเลิกบุหรี่แนะนำให้ปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกรเพื่อประเมินและพิจารณาวิธีการรักษาต่าง ๆ รวมถึงการเลือกยาที่เหมาะสมกับผู้ป่วยแต่ละราย ยาทางเลือกแรก ได้แก่ 1) นิโคตินทดแทนในรูปแบบแผ่นแปะ หมากฝรั่ง หรือสเปรย์ โดยเลือกขนาดยาตามจำนวนบุหรี่ที่สูบ โดยแผ่นแปะนิโคติน ออกฤทธิ์นาน 24 ชั่วโมง ช่วยควบคุมความอยากบุหรี่ตลอดวัน เหมาะกับผู้ที่ต้องการลดอาการอยากบุหรี่แบบคงที่ หมากฝรั่งและสเปรย์ ออกฤทธิ์เร็ว แต่ระยะสั้น ต้องใช้บ่อย เหมาะกับผู้ที่ต้องการควบคุมอาการเป็นครั้ง ๆ โดยใช้ไม่เกิน 3 เดือน อย่างไรก็ตามควรใช้นิโคตินทดแทนเหล่านี้ด้วยความระมัดระวังในผู้ป่วยโรคหัวใจ หลอดเลือด และสตรีมีครรภ์ 2) การรักษาด้วยยาที่ไม่ใช่นิโคติน ได้แก่ 2.1) varenicline เริ่มรับประทานขนาดต่ำแล้วค่อยเพิ่ม ขนาดยาสูงสุดคือ 1 มก. วันละ 2 ครั้ง ใช้ไม่เกิน 3 เดือน ต้องระวังในผู้ป่วยโรคไตและสตรีมีครรภ์ 2.2) bupropion เริ่มรับประทาน 150 มก. วันละครั้ง 3 วันแรก จากนั้นเพิ่มเป็นวันละ 2 ครั้ง ใช้ไม่เกิน 3 เดือน ไม่แนะนำในผู้ป่วยโรคลมชัก และควรระวังในผู้ที่มีโรคตับ และสตรีมีครรภ์ 2.3) cytisine รับประทาน 3 มก. วันละ 3 ครั้ง อย่างน้อย 1 เดือน ไม่แนะนำให้ใช้ในผู้ป่วยอายุต่ำกว่า 18 ปีหรือมากกว่า 65 ปี สตรีมีครรภ์ ผู้ป่วยโรคตับ และผู้ป่วยโรคไต [3] ในส่วนของยาทางเลือกรอง ได้แก่ nortriptyline รับประทานขนาด 25 มก. วันละครั้ง ก่อนนอน โดยพิจารณาปรับขนาดยาตามดุลยพินิจของแพทย์ รับประทานต่อเนื่อง 12 สัปดาห์หลังจากหยุดบุหรี่ และค่อย ๆ หยุดยา โดยต้องระวังในผู้ป่วยโรคหลอดเลือดหัวใจ และสตรีมีครรภ์ [4] ทั้งนี้การเลิกบุหรี่ต้องใช้เวลา จึงควรใช้ยาภายใต้คำแนะนำของแพทย์หรือเภสัชกร พร้อมติดตามผลเป็นระยะ เพื่อเพิ่มโอกาสเลิกบุหรี่สำเร็จและลดความเสี่ยงของการกลับไปสูบอีก หากต้องการทราบรายละเอียดในการใช้ยา สามารถอ่านได้ที่ ... https://pharmacy.mahidol.ac.th/dic/knowledge_full.php?id=88

Reference:
World Health Organization. WHO clinical treatment guideline for tobacco cessation in adults. 2024 [cited 2025 Feb 27]. Available from: https://iris.who.int/bitstream/handle/10665/377825/9789240096431-eng.pdf?sequence=4

สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา กระทรวงสาธารณสุข. ระบบค้นหาข้อมูลผลิตภัณฑ์ยา. [เข้าถึงเมื่อ 27 ก.พ. 2568]. เข้าถึงได้จาก: https://pertento.fda.moph.go.th/FDA_SEARCH_DRUG/SEARCH_DRUG/FRM_SEARCH_DRUG.aspx

Rigotti NA, Benowitz NL, Prochaska J, et al. Cytisinicline for smoking cessation: a randomized clinical trial. JAMA. 2023;330(2):152-60.

National Centre for Smoking Cessation and Training. Cytisine. 2024 [cited 2025 Mar 1]. Available from: https://www.ncsct.co.uk/library/view/pdf/Cytisine.pdf

เครือข่ายวิชาชีพแพทย์ในการควบคุมการบริโภคยาสูบแพทยสมาคมแห่งประเทศไทย. แนวทางเวชปฏิบัติสำหรับการบำบัดภาวะติดนิโคตินในประเทศไทย ฉบับปรับปรุง. 2564 [เข้าถึงเมื่อ 27 ก.พ. 2568]. เข้าถึงได้จาก: https://backend.ha.or.th/fileupload/DOCUMENT/00181/7b2b58b7-5ca0-4ce7-9278-99bae15b26dd.pdf

Keywords:
ยาเลิกบุหร