ยาต้านฮีสตามีนรุ่นที่ 1 กับการย้ำเตือนถึงความไม่ปลอดภัยในเด็กเล็ก

ยาต้านฮีสตามีนโดยเฉพาะรุ่นที่ 1 (first-generation antihistamines) มีผลไม่พึงประสงค์หลายอย่าง เช่น กดระบบประสาทส่วนกลางทำให้ง่วง เหนื่อยล้า กระบวนการรับรู้และตัดสินใจแย่ลง นอกจากนี้ยังทำให้ตาพร่า ปากแห้ง หัวใจเต้นเร็ว และสับสน ซึ่งในเด็กเล็กอาจพบอาการที่แตกต่างออกไป ที่ผ่านมาได้มีคำเตือนถึงความไม่ปลอดภัยของการใช้ยากลุ่มนี้ในเด็กโดยเฉพาะเด็กเล็ก และเมื่อเร็ว ๆ นี้ในประเทศออสเตรเลียโดยหน่วยงาน Australian Department of Health’s Therapeutic Goods Administration (TGA) ได้ออกคำเตือนฉบับวันที่ 13 กรกฎาคม ค.ศ. 2022 ย้ำถึงความไม่ปลอดภัยเกี่ยวกับการใช้ยาต้านฮีสตามีนรุ่นที่ 1 ในเด็กโดยเฉพาะเด็กเล็ก ยาในกลุ่มนี้ครอบคลุมถึง alimemazine (trimeprazine), brompheniramine, chlorphenamine, dexchlorpheniramine, diphenydramine, doxylamine, pheniramine, promethazine และ triprolidine ซึ่งอาจพบในยาชนิดรับประทานที่ใช้รักษาโรคหวัด โรคไข้หวัดใหญ่ ไอ และโรคภูมิแพ้ ที่ผ่านมามีรายงานถึงผลไม่พึงประสงค์ของยากลุ่มนี้ในเด็กแรกเกิด ทารก และเด็ก ที่ส่งมายังหน่วยงานข้างต้นนับถึงวันที่ 24 พฤษภาคม ค.ศ. 2022 มีจำนวน 266 ราย ซึ่งมีทั้งปฏิกิริยาการแพ้ยา, อาการอาเจียน, อาการประสาทหลอน (hallucination), อาการสั่น (tremor) และการเคลื่อนไหวผิดปกติ ในจำนวนดังกล่าวมี 20 รายเป็นเด็กอายุไม่เกิน 4 ปี เกิดจากการใช้ยานอกเหนือข้อบ่งใช้ (off-label use), การใช้ในทางที่ผิด (misuse) และการใช้เกินขนาด แม้ก่อนหน้านี้ได้เคยมีคำเตือนเกี่ยวกับการใช้ยาต้านฮีสตามีนรุ่นที่ 1 ในเด็กไปแล้ว ด้วยเหตุนี้หน่วยงาน TGA จึงได้ย้ำเตือนบุคลากรทางการแพทย์และผู้บริโภคยา (ผู้ปกครอง) เกี่ยวกับการใช้ยาต้านฮีสตามีนรุ่นที่ 1 ชนิดรับประทาน ว่า

• ไม่ควรใช้ในข้อบ่งใช้ใด ๆ ในเด็กอายุต่ำกว่า 2 ปี

• ไม่ควรใช้ในการรักษาอาการไอ อาการโรคหวัด และอาการโรคไข้หวัดใหญ่ในเด็กอายุต่ำกว่า 6 ปี

• ส่วนการใช้ในเด็กอายุ 6-11 ปี ให้อยู่ภายใต้คำแนะนำของบุคลากรทางการแพทย์ที่เกี่ยวข้องกับการใช้ยา

อ้างอิงจาก:

(1) Parisi GF, Licari A, Papale M, Manti S, Salpietro C, Marseglia GL, et al. Antihistamines: ABC for the pediatricians. Pediatr Allergy Immunol 2020;31(suppl 24):34-6; (2) Australian Department of Health’s Therapeutic Goods Administration (TGA). First-generation oral sedating antihistamines - do not use in children. https://www.tga.gov.au/publication-issue/first-generation-oral-sedating-antihistamines-do-not-use-children