อยากทราบว่าทำไมถึงห้ามใช้ยาmetformin ร่วมกับ ยาขับปัสสาวะ ยาในกลุ่ม beta- adrenergic blocking agents อ่ะค่ะ อยากทราบกลไกการเกิดด้วยค่ะ ขอบคุณนะคะ

คำตอบ

สำหรับยาขับปัสสาวะ (diuretic drugs) เช่น furosemide และ hydrochlorothiazide และยาในกลุ่ม beta-adrenergic blocking agents เช่น propranolol และ atenolol นั้น ยาแต่ละตัวจะมีกลไกการออกฤทธิ์ คุณสมบัติทางเภสัชจลนศาสตร์และเภสัชพลศาสตร์เฉพาะแตกต่างกันถึงแม้จะเป็นยาในกลุ่มเดียวกัน ดังนั้นการเกิดอันตรกิริยาระหว่างยา (drug interaction) หรือแม้แต่อันตรายที่อาจเกิดจากการใช้ยาร่วมกัน จนเป็นสาเหตุของการห้ามใช้จึงแตกต่างกันไปด้วย การใช้ยา metformin ร่วมกับยาในกลุ่ม beta-adrenergic blocking agents ซึ่งมีฤทธิ์ลดอัตราการเต้นของหัวใจ อาจทำให้เกิดการบดบังอาการแสดงจากการที่มีระดับน้ำตาลในกระแสเลือดต่ำ (ซึ่งเป็นอาการข้างเคียงของยา metformin) เช่น อัตราการเต้นของหัวใจสูงขึ้น รู้สึกใจสั่น ดังนั้นการให้ยาสองตัวนี้ร่วมกัน อาจทำให้ผู้ที่รับประทานยาเกิดอันตรายจากภาวะระดับน้ำตาลในกระแสเลือดต่ำโดยไม่รู้ตัวได้ จึงควรใช้ยาร่วมกันด้วยความระมัดระวัง ไม่ได้ห้ามใช้ การใช้ยา metformin ร่วมกับยาขับปัสสาวะอาจเพิ่มความเสี่ยงของการเกิดความผิดปกติของไตได้ โดยยาขับปัสสาวะอาจทำให้เกิดภาวะขาดน้ำ (dehydration) ส่วนอาการข้างเคียงอย่างหนึ่งของ metformin คือภาวะเลือดเป็นกรดจากแลคติก (lactic acidosis) ซึ่งอาการข้างเคียงทั้งสองจะเสริมกันให้เกิดความผิดปกติของไตมากขึ้น จึงควรใช้ร่วมกันด้วยความระมัดระวัง ไม่ได้ห้ามใช้เช่นกัน สำหรับนักศึกษา (โดยเฉพาะอย่างยิ่งนักศึกษาเภสัชศาสตร์) ควรฝึกหาข้อมูลเหล่านี้ด้วยตนเองไว้ตั้งแต่ตอนนี้ เพราะการหาข้อมูลจะเป็นหนึ่งในทักษะสำคัญที่ใช้ในการประกอบวิชาชีพต่อไป

Reference:
Drug facts and comparisons (2009)

Keywords:
-