ผู้ป่วยได้รับยา ดังต่อไปนี้ Aminophylline 25 mg 1 tab bid pc Berodual Inhaler 1 puff prn Pulmicort Inhaler 1 puff tid Bromhexine 1 tab tid pc หลังจากใช้ยาทั้ง 4 ตัว ไประยะหนึ่งพบว่าฝ้าสีขาวที่ลิ้น กระพุ้งแก้ม ช่องปากและลำคอ อีกทั้งขณะนี้เริ่มมีอาการคลื่นไส้อาเจียน ปวดศีรษะ กระวนกระวาย นอนไม่หลับ ใจสั่น ซึ่งตอนใช้ยาแรกๆไม่เคยมีอาการดังกล่าว เพิ่งเริ่มมีอาการในช่วงนี้ แต่ ปัจจุบันใช้ยา Cimetidine รักษาโรคกระเพาะอาหารอักเสบ และแพ้ sulfa ต้องการทราบว่า ADR ที่เกิดขึ้นจะสามารถแก้ไขโดยการปรับเปลี่ยน การบริหารยาตัวไหนบ้าง คับ ขอบคุณล่วงหน้าครับ

คำตอบ

เนื่องจากยาพ่น Pulmicort เป็นยาที่มีส่วนผสมของสเตียรอยด์ ซึ่งอาจทำให้เกิดผลข้างเคียง คือ อาการปากแห้ง คอแห้ง การเกิดเชื้อราในช่องปาก(การเกิดฝ้าขาวในผู้ป่วยรายนี้) เป็นต้น เพื่อลดผลที่จะเกิดขึ้นดังกล่าว ควรแนะนำให้ผู้ป่วยกลั้วปากและคอด้วยน้ำสะอาดแล้วบ้วนทิ้งทุกครั้งหลังจากการใช้ยา สำหรับอาการคลื่นไส้อาเจียน ปวดศีรษะ กระวนกระวาย นอนไม่หลับ ใจสั่นนั้นน่าจะเกิดจากปฏิกิริยาระหว่างยา aminophylline ร่วมกับ cimetidine โดย cimetidine ไปยับยั้งการทำลายยา aminophylline ทำให้ระดับ aminophylline ในเลือดเพิ่มขึ้น เภสัชกรแนะนำว่าให้เปลี่ยนยารักษาโรคกระเพาะอาหารอักเสบ เป็นตัวอื่น เช่น omeprazole เพื่อหลีกเลี่ยงการเกิดปฏิกิริยาระหว่างยาดังกล่าว โดยมีงานวิจัยระบุว่าหากผู้ป่วยหยุดยา cimetidine สามารถทำให้ระดับ aminophylline กลับมาอยู่ในระดับเดิมได้ภายในระยะเวลา 1-7 วันหลังจากวันที่หยุดยา

Reference:
1. Reitberg DP, Bernhard H, & Schentag JJ: Alteration of theophylline clearance and half-life by cimetidine in normal volunteers. Ann Intern Med 1981; 95:582-585.
2. Cimetidine. In: DRUGDEX® Evaluations. [Online]. 2010 Aug 16. Available from: MICROMEDEX® Healthcare Series; 2010. [cited 2010 Sep 24].

Keywords:
-