ผู้ป่วยมีประวัติเป็นโรคหัวใจ ได้รับยา Plavix ก่อนถอนฟัน ต้องหยุดยา Plavix 7 วันเหมือนกับยาASPIRIN หรือไม่

คำตอบ

Plavix® คือชื่อทางการค้าของยา clopidogrel ซึ่งเป็นยาต้านการเกาะกลุ่มของเกล็ดเลือดเช่นเดียวกับยา aspirin ผลข้างเคียงที่สำคัญของยาในกลุ่มนี้คือการเพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดเลือดออก ข้อมูลจากเอกสารกำกับยา Plavix® ระบุว่า “หากจำเป็นต้องเข้ารับการผ่าตัดที่ไม่ต้องการผลในการยับยั้งการเกาะกลุ่มของเกล็ดเลือด ผู้ป่วยควรหยุดรับประทานยา Plavix® อย่างน้อย 5 วันก่อนการผ่าตัด” นอกจากนี้ ในปัจจุบันพบว่ายังไม่มีหลักฐานที่สนับสนุนผลของการหยุดรับประทานยาก่อนการถอนฟันหรือการผ่าตัดทางทันตกรรมแต่อย่างใด ดังนั้นการที่จะพิจารณาว่าควรหยุดรับประทานยา clopidogrel หรือไม่จึงขึ้นอยู่กับปัจจัยหลัก ต่อไปนี้ 1. ความเสี่ยงต่อการเกิดก้อนเลือดอุดตันหลอดเลือด ผู้ป่วยที่มีความเสี่ยงต่อการเกิดก้อนเลือดอุดตันมาก เช่น ผู้ป่วยที่เพิ่งทำการใส่ขดลวดค้ำยันผนังหลอดเลือด (stent) หลังจากเกิดก้อนเลือดอุดตันหลอดเลือด อาจเกิดการอุดตันใหม่ได้หากหยุดรับประทานยา clopidogrel ดังนั้นแพทย์อาจพิจารณาให้รับประทานยาต่อไปได้ ส่วนผู้ป่วยที่มีความเสี่ยงต่ำ เช่น ผู้ป่วยที่รับประทานยา clopidogrel เพื่อป้องกันการเกิดก้อนเลือดอุดตันโดยที่ยังไม่เคยมีประวัติการเกิดก้อนเลือดอุดตันมาก่อน หรือผู้ที่ใส่ stent และรับประทานยา clopidogrel มาเป็นเวลานานแล้ว แพทย์อาจพิจารณาให้หยุดรับประทานยา clopidogrel ก่อนการผ่าตัดได้ 2. การเสียเลือดจากการผ่าตัด หากการผ่าตัดไม่ใหญ่มาก เช่น การถอนฟันปกติ 1-2 ซี่ อาจไม่ทำให้ผู้ป่วยเสียเลือดมาก ดังนั้นแพทย์อาจพิจารณาให้รับประทานยา clopidogrel ต่อไปได้ แต่หากเป็นการผ่าตัดภายในช่องปากที่ค่อนข้างใหญ่ เช่น การผ่าฟันคุด 2-3 ซี่พร้อมกัน ซึ่งอาจทำให้เสียเลือดมาก การรับประทายยา clopidogrel ต่อไปอาจทำให้เลือดหยุดไหลช้าลงซึ่งส่งผลทำให้ผู้ป่วยเสียเลือดมากขึ้นได้ ดังนั้นแพทย์อาจพิจารณาให้หยุดรับประทานยา clopidogrel ก่อนการถอนฟันคุดได้ ในกรณีนี้แนะนำให้ผู้ป่วยปรึกษาทันตแพทย์ผู้ที่จะทำการถอนฟันว่าจะพิจารณาให้หยุดรับประทานยา Plavix® หรือไม่ หากทันตแพทย์พิจารณาแล้วว่าผู้ป่วยอาจเสี่ยงต่อการเกิดก้อนเลือดอุดตันได้สูงหรือการถอนฟันในครั้งนี้ไม่ได้มีผลทำให้ผู้ป่วยเสียเลือดมากก็อาจพิจารณาให้รับประทานยา Plavix® ต่อไป โดยทันตแพทย์อาจเตรียมน้ำยาบ้วนปากที่สามารถช่วยให้เลือดหยุดไหลเร็วขึ้นแก่ผู้ป่วยร่วมด้วยได้เช่นกัน

Reference:
1. Clopidogrel. In: The Merck Manula [Online]. 2010 Jan [cited 2010 July 22]. Available from: URL: https://merck.com/mmpe/lexicomp/clopidogrel.html
2. Plavix® [Package insert]. Bridgewater (NJ): Bristol-Myers Squibb/Sanofi Pharmaceutical Partnership; 2010.
3. Givol N, Halkin A. Dental management of patients using anti agregant drugs: background, risks and clinical guidelines. Refuat Hapeh Vehashinayim 2009;26(4):6-9. (abstract)

Keywords:
-