การรักษาโรคกรดไหลย้อน ทำไมแพทย์สั่งใช้ยาomeprazoleร่วมกับranitidine ถ้าใช้ร่วมกันประสิทธิภาพดีหรือไม่เมื่อเทียบกับใช้เดี่ยวๆ

คำตอบ

ภาวะกรดไหลย้อน (Gastroesophageal reflux disorder) เกี่ยวข้องกับความผิดปกติของหูรูดหลอดอาหารส่วนปลายเกิดการอ่อนแรง หรือหดรัดตัวไม่ดี จึงทำให้มีการไหลย้อนกลับของน้ำย่อยในกระเพาะอาหารและลำไส้เล็กส่วนต้นมาที่ส่วนปลายของหลอดอาหาร (distal esophagus) การที่หลอดอาหารสัมผัสกับภาวะกรดนานๆ จะนำไปสู่การเกิดการอักเสบของหลอดอาหารและอาจเกิดเป็นแผลที่หลอดอาหารได้ในที่สุด แนวทางในการรักษาด้วยยาของภาวะกรดไหลย้อนในปัจจุบันพบว่า ยาในกลุ่ม proton pump inhibitors (PPIs) มีผลการรักษาภาวะนี้ได้ดี โดยยาในกลุ่มนี้ช่วยยับยั้งการสร้างกรดจาก gastic parietal cells และกดการหลั่งกรด gastric ได้มากกว่า 90 % และช่วยให้การอักเสบของหลอดอาหารหายเร็วขึ้น ตัวอย่างของยาในกลุ่มนี้ได้แก่ omeprazole, esomeprazole, pantoprazole, rabeprazole, lansoprazole เป็นต้น อย่างไรก็ตามมีงานวิจัยที่พบว่า การใช้ยาในกลุ่ม H2 antagonists เช่น ranitidine, famotidine ร่วมกับการใช้ยาในกลุ่ม PPI โดยให้รับประทานก่อนนอน เพื่อให้ผลในการยับยั้งการหลั่งกรดที่มากเกินโดยเฉพาะในเวลากลางคืน (nocturnal acid control) ซึ่งผู้ป่วยบางรายอาจพบว่ามี breakthrough symptom ในช่วงเวลาดังกล่าว ทั้งนี้ทั้งนั้นการรักษาภาวะกรดไหลย้อนไม่สามารถรักษาให้หายขาดด้วยยาเพียงอย่างเดียวได้ การปรับเปลี่ยนพฤติกรรมในชีวิตประจำวัน (life style modification) เช่น การหลีกเลี่ยงอาหารรสจัด งดการดื่มชา-กาแฟ งดการสูบบุหรี่ หรือ การหลีกเลี่ยงการสวมเสื้อผ้าที่รัดบริเวณหน้าท้อง ยังเป็นสิ่งที่ต้องคำนึงถึง และปฏิบัติควบคู่กันไปด้วยเสมอ

Reference:
1. Xue S, Katz P. O., Banerjee P, Tutuian R, Castell D. O. Bedtime H2 blockers improve nocturnal gastric acid control in GERD patients on proton pump inhibitors. Alimentary Pharmacology & Therapeutics. Philadelphia; PA. 2001(15);9. pp 1351-56.
2. Piero M. F. Gastroesophageal Reflux Disease: Treatment & Medication. Emedicine. Available at http://emedicine.medscape.com/article/176595-treatment [Access date: 16 June 2010]

Keywords:
-