หายเป็นปจดวันที่ 29 และมีพสพวันที่ 30 กินยาคุมฉุกเฉินไปค่ะ วันที่ 6 มีเลือดออกมา มันปกติมั้ยคะ หรือเลือดอะไรคะ

คำตอบ

ยาคุมกำเนิดฉุกเฉินที่นิยมใช้ในประเทศไทย คือ เลโวนอร์เจสเตรล (levonorgestrel) ซึ่งเป็นฮอร์โมนชนิด progestin มีวิธีการรับประทานได้ 2 รูปแบบ คือ ขนาด 0.75 มิลลิกรัม 2 ครั้ง ห่างกัน 12 ชั่วโมง หรือขนาด 1.5 มิลลิกรัม เพียง 1 ครั้ง อาการไม่พึงประสงค์ที่อาจพบได้ เช่น มีเลือดคล้ายประจำเดือนออกผิดปกติหรือออกกะปริบกะปรอย ตกขาวเป็นสีน้ำตาล มักเกิดในช่วงสัปดาห์แรกหลังจากรับประทานยาคุมกำเนิดฉุกเฉิน การศึกษาแบบสุ่มและปกปิดทั้งสองฝ่าย (randomised, double-blind trial) ทำการสุ่มผู้เข้าร่วมการศึกษาเพศหญิงที่มีรอบเดือนปกติและจำเป็นต้องได้รับยาคุมกำเนิดฉุกเฉิน จำนวน 4,136 ราย ให้ได้รับยาคุมกำเนิดฉุกเฉิน levonorgestrel ทั้งในรูปแบบ 1 หรือ 2 ครั้ง เทียบกับ mifepristone (ยาคุมฉุกเฉินที่ไม่มีใช้ในประเทศไทย) พบว่าประมาณร้อยละ 16 ของผู้เข้าร่วมการศึกษาที่ได้รับ levonorgestrel ทั้งสองรูปแบบเกิดเลือดออกผิดปกติในช่วงสัปดาห์แรกหลังจากทานยา (168/1,011 ราย ในกลุ่มที่ได้รับยารูปแบบ 1 ครั้ง และ 150/967 ราย สำหรับกลุ่มที่ได้รับยารูปแบบ 2 ครั้ง) นอกจากนี้อาจพบอาการไม่พึงประสงค์อื่นจากยาคุมฉุกเฉิน เช่น ปวดศีรษะ เวียนศีรษะ อ่อนเพลีย คัดตึงเต้านม คลื่นไส้ อาเจียน ปวดท้องช่วงล่าง ประจำเดือนมามากหรือน้อยกว่าปกติ เป็นต้น ดังนั้นกรณีที่เลือดไหลออกมาอาจเป็นเลือดที่เกิดจากอาการข้างเคียงจากยาที่สามารถพบได้เป็นปกติทั่วไป และหายได้เองโดยไม่จำเป็นต้องได้รับการรักษา อย่างไรก็ตามหากมีเลือดออกจากช่องคลอดมากผิดปกติหรือต่อเนื่อง รวมไปถึงมีอาการปวดบริเวณท้องน้อยอย่างรุนแรงหลังจากรับประทานยาคุมกำเนิดฉุกเฉิน เป็นความผิดปกติที่ค่อนข้างอันตราย ควรรีบพบแพทย์ทันที

Reference:
1. คลังข้อมูลยา คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล. ตอบคำถามเรื่องยา [อินเทอร์เน็ต]. กรุงเทพฯ: คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล; 2021 [เข้าถึงเมื่อ 14 ตุลาคม 2025]. เข้าถึงได้จาก: https://pharmacy.mahidol.ac.th/dic/qa_full.php?id=8052
2. von Hertzen H, Piaggio G, Peregoudov A, Ding J, Chen J, Song S, et al. Low dose mifepristone and two regimens of levonorgestrel for emergency contraception: a WHO multicentre randomised trial. Lancet. 2002;360(9348):1803-10.
3. American College of Obstetricians and Gynecologists. Emergency contraception. ACOG Practice Bulletin No. 152 [Internet]. Washington (DC): ACOG; 2015 [cited 2025 Oct 14]. Available from: https://www.acog.org/clinical/clinical-guidance/practice-bulletin/articles/2015/09/emergency-contraception
4. ภาควิชาสูติศาสตร์-นรีเวชวิทยา คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่. Emergency contraception [อินเทอร์เน็ต]. เชียงใหม่: คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่; 2019 [เข้าถึงเมื่อ 14 ตุลาคม 2025]. เข้าถึงได้จาก: https://w1.med.cmu.ac.th/obgyn/lecturestopics/topic-review/6319/
5. คลังข้อมูลยา คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล. ตอบคำถามเรื่องยา [อินเทอร์เน็ต]. กรุงเทพฯ: คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล; 2013 [เข้าถึงเมื่อ 14 ตุลาคม 2025]. เข้าถึงได้จาก: https://pharmacy.mahidol.ac.th/dic/qa_full.php?id=4055

Keywords:
levonorgestrel, ยาคุมกำเนิดฉุกเฉิน, เลือดออกกะปริบกะปรอย