แพ้ Ketorolac Meloxicam Ibuprofen สามารถทานตัวไหนในกลุ่มNsaidได้บ้างค่ะ

คำตอบ

ยาต้านการอักเสบที่ไม่ใช่สเตียรอยด์ (non-steroidal anti-inflammatory drugs: NSAIDs) สามารถออกฤทธิ์ต้านอักเสบ ลดไข้ บรรเทาปวดกล้ามเนื้อและข้อ โดยการยับยั้งเอนไซม์ cyclooxygenases (COXs) ซึ่งมี 2 ชนิด คือ COX-1 และ COX-2 การแพ้ยา NSAIDs สามารถแบ่งตามกลไกการเกิดได้ 2 ประเภท คือ การแพ้ยาจริง (true allergy) และการแพ้ยาเทียม (pseudoallergy) ซึ่งการแพ้ยาจริงเป็นการแพ้ยาที่สัมพันธ์กับการสร้างภูมิคุ้มกันเพื่อตอบสนองต่อยา หากร่างกายได้รับยาเดิมหรือยาที่มีโครงสร้างทางเคมีคล้ายกัน ก็สามารถกระตุ้นให้เกิดการแพ้ยาซ้ำได้ แต่การแพ้ยาเทียมเป็นการแพ้ยาข้ามกลุ่มซึ่งเกิดจากการยับยั้ง COX-1 โดยไม่ผ่านการกระตุ้นภูมิคุ้มกันของร่างกาย ดังนั้นจึงอาจพบการแพ้ NSAIDs มากกว่า 1 ชนิดในผู้ป่วยได้ (multiple-NSAIDs intolerance) กรณีที่ผู้ป่วยแพ้ยา ketorolac, meloxicam และ ibuprofen ซึ่งเป็น NSAIDs ที่มีโครงสร้างทางเคมีแตกต่างกันจึงเข้าได้กับการแพ้ยาเทียม ซึ่งแนวทางในการใช้ NSAIDs คือ ควรหลีกเลี่ยงการใช้ aspirin และ paracetamol ขนาดสูง (มากกว่า 1,000 มิลลิกรัม/ครั้ง) รวมถึง NSAIDs รุ่นเก่าที่มีฤทธิ์ยับยั้ง COX-1 หากมีความจำเป็นต้องใช้ยาควรพิจารณายากลุ่มที่ยับยั้ง COX-2 แบบจำเพาะ เช่น celecoxib หรือ etoricoxib เนื่องจากพบการแพ้ยาข้ามกลุ่มต่ำ อย่างไรก็ตามควรปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกรก่อนใช้ยาเพื่อความปลอดภัยต่อตัวผู้ป่วย

Reference:
1. ศูนย์ข้อมูลยาคณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล. การแพ้ยากลุ่มเอ็นเสด (NSAIDs hypersensitivity reactions) [อินเทอร์เน็ต]. กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยมหิดล; 2554 [เข้าถึงเมื่อ 15 ก.ย. 2568]. เข้าถึงได้จาก: https://pharmacy.mahidol.ac.th/dic/knowledge_full.php?id=53.
2. วนิดา ปรีดานนท์. NSAIDs hypersensitivity reaction [อินเทอร์เน็ต]. กรุงเทพฯ: ศูนย์การศึกษาต่อเนื่องทางเภสัชศาสตร์ สภาเภสัชกรรม; 2564 [เข้าถึงเมื่อ 15 ก.ย. 2568]. เข้าถึงได้จาก: https://ccpe.pharmacycouncil.org/index.php?option=article_detail&subpage=article_detail&id=1017.

Keywords:
NSAIDs, แพ้ยาจริง, แพ้ยาเทียม