มีข้อมูลไหมคะว่าถ้ากินยาคุมแบบ 21 เม็ด ต่อเนื่องไม่หยุดให้มีเลือดออกเลย เพราะไม่อยากมีเลือดออกให้เสียเวลาดูแล จะมีผลเสียยังไงบ้าง หรือถ้าเรากินต่อเนื่อง 4-5 เดือน ค่อยหยุดครั้งนึง จะได้ไหม

คำตอบ

ยาคุมกำเนิดชนิดเม็ดฮอร์โมนรวม (combined oral contraceptive pills: COCs) ประกอบด้วย ฮอร์โมนเอสโตรเจน ได้แก่ ethinyl estradiol และฮอร์โมนโปรเจสโตเจน ได้แก่ levonorgestrel, norgestrel, desogestrel, drospirenone หรือ cyproterone acetate โดยทั่วไปหากยาอยู่รูปแบบ 21 เม็ดต่อแผง จะใช้แบบ 21/7 regimen คือ รับประทานยาที่มีฮอร์โมนติดต่อกัน 21 วัน และเว้น 7 วัน ซึ่งในช่วงที่เว้นจะมีเลือดออกเลียนแบบประจำเดือน แต่ไม่ใช่การมีประจำเดือนตามธรรมชาติที่เกิดจากการเปลี่ยนแปลงระดับฮอร์โมนของร่างกาย การใช้ยาคุมต่อเนื่องแบบไม่เว้นช่วง 7 วันจึงสามารถทำได้ บางยี่ห้อก็ถูกออกแบบมาเพื่อการใช้แบบต่อเนื่องโดยเฉพาะอยู่แล้ว เช่น แบบ 84/7 (รับประทาน 84 วัน เว้น 7 วัน) ทั้งนี้แม้จะยังไม่มีข้อมูลที่ระบุถึงการจำกัดระยะเวลาสูงสุดในการใช้ยาอย่างต่อเนื่อง แต่การศึกษาส่วนใหญ่จะศึกษาในช่วงระยะเวลา 1 ปี เช่น มีงานวิจัยพบว่าการใช้ยาคุมแบบต่อเนื่องมีประสิทธิภาพในการคุมกำเนิดใกล้เคียงกับการใช้แบบเว้นช่วง โดยผลข้างเคียงที่พบบ่อย คือ เลือดออกกะปริบกะปรอยซึ่งมักลดลงเมื่อใช้ต่อเนื่อง และหลายคนไม่มีประจำเดือนเลยหลังใช้ครบ 1 ปี นอกจากนี้เมื่อหยุดยาคุมหลังจากใช้ต่อเนื่องกันครบ 1 ปีแล้ว รอบเดือนตามธรรมชาติมักกลับมาภายในเวลาเฉลี่ยประมาณ 1 เดือน อย่างไรก็ตามยาคุมกำเนิดทั้งแบบเว้นช่วงหรือแบบต่อเนื่องมีข้อห้ามใช้ในผู้หญิงที่มีภาวะหรือประวัติ ได้แก่ ภาวะลิ่มเลือดอุดตันในหลอดเลือดดำ โรคหลอดเลือดสมอง มะเร็งเต้านม มะเร็งเยื่อบุโพรงมดลูก ไมเกรนที่มีออร่า และโรคลิ้นหัวใจ นอกจากนี้ยังควรพิจารณาปัจจัยเสี่ยงส่วนบุคคล เช่น ประวัติสุขภาพครอบครัว การใช้ยาอื่น ๆ ที่อาจเพิ่มหรือลดระดับยาคุมกำเนิด หรือภาวะสุขภาพปัจจุบัน เช่น การสูบบุหรี่ ภาวะอ้วน เป็นต้น ดังนั้น แม้จะไม่มีการกำหนดระยะเวลาสูงสุดในการใช้ยาคุมแบบต่อเนื่องอย่างเป็นทางการ แต่การตัดสินใจว่าจะใช้ต่อเนื่องนานแค่ไหนควรอยู่บนพื้นฐานของการปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกร เพื่อให้แน่ใจว่าไม่มีความเสี่ยงทางการแพทย์ที่ต้องระวังเป็นพิเศษ

Reference:
1. American College of Obstetricians and Gynecologists’ Committee on Clinical Consensus—Gynecology. General approaches to medical management of menstrual suppression [Internet]. Washington (DC): American College of Obstetricians and Gynecologists; 2022 [cited 2025 Sep 10]. Available from: https://www.acog.org/clinical/clinical-guidance/clinical-consensus/articles/2022/09/general-approaches-to-medical-management-of-menstrual-suppression
2. Wright KP, Johnson JV. Evaluation of extended and continuous use oral contraceptives. Ther Clin Risk Manag. 2008;4(5):905-11. doi: 10.2147/tcrm.s2143.
3. NHS Inform. Combined pill [Internet]. Glasgow: NHS 24; 2025 [cited 2025 Sep 10]. Available from: https://www.nhsinform.scot/healthy-living/contraceception/combined-pill/
4. Edelman A, Micks E, Gallo MF, et al. Continuous or extended cycle vs. cyclic use of combined hormonal contraceptives for contraception. Cochrane Database Syst Rev. 2014;2014(7):CD004695. doi: 10.1002/14651858.CD004695.pub3.
5. Cooper DB, Patel P. Oral Contraceptive Pills [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2025 [cited 2025 Sep 10]. Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK430882/
6. Davis AR, Kroll R, Soltes B, et al. Occurrence of menses or pregnancy after cessation of a continuous oral contraceptive. Fertil Steril. 2008;89(5):1059-1063. doi: 10.1016/j.fertnstert.2007.05.012.

Keywords:
ยาเม็ดคุมกำเนิด, การใช้แบบต่อเนื่อง