ยากลุ่ม quinolones สำหรับฆ่าเชื้อ ควรกินก่อนหรือหลังอาหารครับ ทุกตัวแนะนำเหมือนกันหมดไหม

คำตอบ

ยากลุ่ม fluoroquinolone มีข้อบ่งใช้ในการรักษาอาการติดเชื้อแบคทีเรีย เช่น การติดเชื้อทางเดินปัสสาวะ โรคปอดอักเสบ โรคกระเพาะอาหารและลำไส้เล็กอักเสบ เป็นต้น (1) โดยยากลุ่ม fluoroquinolone ชนิดรับประทานที่มีจำหน่ายในประเทศไทย ได้แก่ ciprofloxacin, levofloxacin, moxifloxacin, norfloxacin และ ofloxacin ซึ่งแต่ละชนิดมีคุณสมบัติทางเภสัชจลนศาสตร์แตกต่างกันจึงมีคำแนะนำไม่เหมือนกัน ดังนี้ “ciprofloxacin” อาหารชะลอระยะเวลาดูดซึมประมาณ 1 ชั่วโมง แต่ไม่ส่งผลต่อประสิทธิภาพของยา จึงสามารถรับประทานก่อนหรือหลังอาหารก็ได้ (2,3) “levofloxacin” อาหารชะลอระยะเวลาดูดซึมประมาณ 1 ชั่วโมง และลดระดับยาในกระแสเลือดร้อยละ 14 และ 25 เทียบกับเมื่อรับประทานตอนท้องว่างสำหรับรูปแบบยาเม็ดและยาน้ำตามลำดับ ดังนั้นรูปแบบเม็ดจึงสามารถรับประทานได้ทั้งก่อนหรือหลังอาหาร (4) ส่วนรูปแบบน้ำควรรับประทานก่อนอาหาร 1 ชั่วโมงหรือหลังอาหาร 2 ชั่วโมง (5) “moxifloxacin” อาหารไม่มีผลต่อระดับยาในกระแสเลือด สามารถรับประทานได้ทั้งก่อนหรือหลังอาหาร (6) “norfloxacin” อาหารมีผลลดระดับยาในเลือดมากกว่าร้อยละ 40 เทียบกับเมื่อรับประทานตอนท้องว่าง ควรรับประทานก่อนอาหาร 1 ชั่วโมงหรือหลังอาหาร 2 ชั่วโมง (3) “ofloxacin” อาหารไม่มีผลต่อระดับยาในกระแสเลือด สามารถรับประทานก่อนหรือหลังอาหารก็ได้ (3) โดยอาหารในข้อมูลข้างต้นรวมถึงอาหารไขมันสูงและโปรตีนสูง ข้อควรระวังสำคัญ คือ ยาในกลุ่ม fluoroquinolone ทุกชนิดควรหลีกเลี่ยงการรับประทานพร้อมนมและแร่ธาตุ เช่น ธาตุเหล็ก แคลเซียม แมกนีเซียม อะลูมิเนียม ซึ่งเป็นส่วนประกอบของยาลดกรดหรือผลิตภัณฑ์เสริมอาหาร (3) รวมถึงต้องพิจารณาว่าต้องการให้ยาที่รับประทานถูกดูดซึมมากเพียงใดด้วย

Reference:
1.Baggio D, Ananda-Rajah MR. Fluoroquinolone antibiotics and adverse events. Aust Prescr. 2021;44(5):161.

2.Product Information: Cipro(R) oral tablets, oral suspension, ciprofloxacin hydrochloride oral tablets, oral suspension. Bayer HealthCare Pharmaceuticals Inc (per FDA), Whippany, NJ, 2019.

3.Wiesner A, Zagrodzki P, Gawalska A, Paśko P. Together or apart? Revealing the impact of dietary interventions on bioavailability of quinolones: a systematic review with meta-analyses. Clin Pharmacokinet. 2024;63(6):773-818.

4.Product Information: LEVAQUIN(R) oral tablets, levofloxacin oral tablets. Janssen Pharmaceuticals, Inc. (per FDA), Titusville, NJ, 2018.

5.Product Information: Levofloxacin oral solution, levofloxacin oral solution. Lannett Company Inc. (per DailyMed), Philadelphia, PA, 2018.

6.Product Information: AVELOX(R) oral tablet injection, moxifloxacin hydrochloride oral tablet sodium chloride injection. Bayer HealthCare Pharmaceuticals, Wayne, NJ, 2008.

Keywords:
quinolone, ยาฆ่าเชื้อ, อาหาร, นม, แร่ธาตุ