Loading…

นวัตกรรมทางเภสัชศาสตร์เพื่อพัฒนายาสำหรับเด็ก

นวัตกรรมทางเภสัชศาสตร์เพื่อพัฒนายาสำหรับเด็ก

อาจารย์ ดร. ภก.อนันต์ชัย อัศวเมฆิน

ภาควิชาเภสัชวิทยา คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล

303 ครั้ง เมื่อ 3 ช.ม.ที่แล้ว
2025-03-24

การพัฒนายาสำหรับเด็กถือเป็นความท้าทายสำคัญในวงการพัฒนายา เนื่องจากเด็กมีความต้องการทางกายภาพและการเปลี่ยนแปลงยาที่แตกต่างจากผู้ใหญ่ นอกจากนี้ ปัจจัยด้านรสชาติ ความสามารถในการกลืน และความปลอดภัยของส่วนประกอบในตัวยายังเป็นสิ่งสำคัญที่ต้องพิจารณา ดังนั้น การพัฒนาสูตรยาที่เหมาะสมกับเด็กจึงต้องมีการออกแบบอย่างละเอียดเพื่อให้สามารถบริหารยาได้ง่ายขึ้น ลดโอกาสเกิดผลข้างเคียง และเพิ่มความร่วมมือของเด็กในการรับประทานยา

ตัวอย่างนวัตกรรมทางเภสัชศาสตร์ในการพัฒนายาสำหรับเด็ก

การคิดค้นและพัฒนายาสำหรับเด็กในปัจจุบันได้รวมเอานวัตกรรมหลายรูปแบบเพื่อให้เด็กสามารถรับประทานยาได้ง่ายขึ้น พร้อมทั้งคงประสิทธิภาพของตัวยา ตัวอย่างของยาที่ถูกพัฒนาให้เหมาะสมกับเด็ก ได้แก่:

  1. การพัฒนาเป็นสารละลายในรูปแบบ granule
    • เป็นยาบรรเทาอาการเยื่อจมูกอักเสบจากภูมิแพ้และป้องกันและรักษาโรคหอบหืด ชนิดแกรนูลสามารถรับประทานได้โดยตรง, หรือผสมกับอาหารเหลว หรือละลายในของเหลวสูตรสำหรับเด็กทารกหรือน้ำนมแม่ 
    • ได้รับการพัฒนาเป็นสารละลายในรูปแบบ granule ทำให้ละลายและดูดซึมได้อย่างรวดเร็วในระบบทางเดินอาหาร ทำให้ยาออกฤทธิ์ได้เร็วขึ้น 
    • เหมาะสำหรับผู้ป่วยที่มีปัญหาในการกลืนยาเม็ด หรือเด็กที่ยังกลืนยาเม็ดไม่ได้ ทำให้เด็กสามารถรับประทานได้ง่ายขึ้น
  2. การพัฒนาจากสูตรยาเม็ดไปเป็นสูตรยาน้ำแขวนตะกอน
    • เป็นยาปฏิชีวนะที่พัฒนาจากสูตรยาเม็ดไปเป็นสูตรยาน้ำแขวนตะกอน เพื่อให้เด็กที่ยังกลืนยาเม็ดไม่ได้สามารถรับประทานได้
    • ใช้สารแต่งรสให้มีกลิ่นและรสชาติที่เด็กชอบ ลดความรู้สึกขมของตัวยา
    • มีการควบคุมขนาดอนุภาคของยาให้มีเสถียรภาพเพื่อให้ตัวยามีประสิทธิภาพดีขึ้น
  3. การพัฒนาให้ยาออกฤทธิ์ได้นานขึ้นโดยใช้เทคโนโลยี Extended Release 
    • เพื่อลดความจำเป็นในการรับประทานยาเป็นระยะ ๆ ในระหว่างวัน
    • พัฒนาเป็นรูปแบบ เคี้ยวได้ (Chewable Tablets) ซึ่งช่วยให้เด็กที่มีปัญหาในการกลืนยาเม็ดสามารถใช้ยาได้ง่ายขึ้น
  4. การพัฒนาสูตรสำหรับให้ทางจมูกแทนการฉีด
    • เป็นยาระงับประสาทที่พัฒนาสูตรสำหรับให้ทางจมูกแทนการฉีด เพื่อลดความเครียดและความกลัวของเด็กที่ต้องเข้ารับการรักษาทางการแพทย์
    • ช่วยให้สามารถควบคุมปริมาณยาได้อย่างแม่นยำโดยไม่ต้องใช้วิธีการฉีดซึ่งอาจก่อให้เกิดความวิตกกังวลในเด็ก

นวัตกรรมเหล่านี้เป็นตัวอย่างของแนวทางที่ถูกนำมาใช้ในการพัฒนายาสำหรับเด็ก เพื่อลดความยุ่งยากในการใช้ยาและเพิ่มความปลอดภัยให้มากขึ้น หนึ่งในแนวทางสำคัญที่ถูกนำมาใช้คือการเปลี่ยนจากยาเม็ดหรือแคปซูลมาเป็นยาน้ำที่มีสูตรเฉพาะสำหรับเด็ก ซึ่งช่วยให้สามารถปรับขนาดยาได้ง่ายขึ้นและลดปัญหาการกลืนยา นอกจากนี้ ยังมีการพัฒนา สูตรยาที่ไม่มีสีสังเคราะห์และปราศจากน้ำตาล เพื่อหลีกเลี่ยงอาการแพ้และลดความเสี่ยงต่อฟันผุ ปัจจัยเหล่านี้นำไปสู่การคิดค้น Desloratadine Oral Solution ซึ่งบทความนี้จะขอลงรายละเอียดเกี่ยวกับการพัฒนานวัตกรรมของยาแก้แพ้สำหรับเด็ก

นวัตกรรมใหม่ของยาแก้แพ้สำหรับเด็ก

ยาน้ำแก้แพ้สำหรับเด็ก: นวัตกรรมเพื่อการรักษาที่ดีขึ้น

อาการแพ้ในเด็กเป็นปัญหาที่พบบ่อยและอาจส่งผลกระทบต่อคุณภาพชีวิตของเด็กและครอบครัว

Desloratadine Oral Solution ได้รับการพัฒนาขึ้นเพื่อให้เป็นตัวเลือกที่ปลอดภัยและมีประสิทธิภาพในการรักษาอาการแพ้ในเด็ก โดยมุ่งเน้นที่การเพิ่มความสะดวกในการรับประทานและลดผลข้างเคียงที่ไม่พึงประสงค์ มีข้อบ่งใช้ทางคลินิก

  • โรคจมูกอักเสบจากภูมิแพ้ (Allergic Rhinitis): บรรเทาอาการ คัดจมูก, จาม, น้ำมูกไหล และคันจมูก
  • โรคลมพิษเรื้อรัง (Chronic Urticaria): ลดการเกิด ผื่นลมพิษ เช่น บรรเทาอาการคัน, ลดจำนวนและขนาดของผื่น ซึ่งช่วยให้คุณภาพชีวิตของเด็กดีขึ้นอย่างมีนัยสำคัญ

จากการศึกษาข้อมูลของเด็ก 1,172 คน ใน 7 ประเทศยุโรป พบว่า:

  • รสชาติและความสามารถในการกลืน เป็นปัจจัยหลักที่ส่งผลต่อการยอมรับยา
  • ความสะดวกและรวดเร็วในการรับประทาน เป็นปัจจัยรองที่มีความสำคัญ
  • ลักษณะทางกายภาพของยา (สีและกลิ่น) มีผลกระทบบ้างแต่ไม่มาก

ข้อดีของยาน้ำในเด็ก

  • สามารถปรับขนาดยาได้ง่าย ตามน้ำหนักตัว
  • เพิ่มความร่วมมือในการรับประทานยา ในเด็กที่มีปัญหากลืนยาเม็ด
  • ความยืดหยุ่นในการให้ยา ทำให้สามารถปรับการรักษาให้เหมาะสมกับแต่ละบุคคลได้ง่ายขึ้น

การเปรียบเทียบ: ยาน้ำ (Oral Solution) vs. น้ำเชื่อมยา (Syrup)

คุณสมบัติOral SolutionSyrup
ลักษณะภายนอกใส ไม่มีสี (ปราศจากสีสังเคราะห์)สีส้ม
น้ำตาลปราศจากน้ำตาล (ใช้ Sorbitol)มีซูโครส
ค่าดัชนีน้ำตาล (GI)ต่ำ (เหมาะกับเด็กที่เป็นเบาหวาน)สูง (ไม่เหมาะกับเด็กที่เป็นเบาหวาน)
รสชาติกลิ่นหมากฝรั่งกลิ่นหมากฝรั่ง
ความหนืด (Viscosity)หนืดน้อย ดูดซึมเร็วหนืดสูง ต้องใช้เวลานานกว่าจะซึมผ่านกระดาษกรอง

ผลกระทบทางคลินิก:

  • สูตร Sorbitol ในยาแบบ Oral Solution ลดความเสี่ยงต่อ ฟันผุและน้ำหนักเกิน เมื่อเทียบกับสูตรที่มีน้ำตาลซูโครส
  • ไม่มีสีสังเคราะห์ ลดโอกาสเกิด อาการแพ้และผลกระทบต่อพฤติกรรมในเด็ก

ข้อพิจารณาด้านเภสัชกรรมและกฎหมาย

ทำไมต้องใช้สูตรปราศจากสีสังเคราะห์?

  • สีสังเคราะห์อาจทำให้เกิด อาการไม่พึงประสงค์ทางเดินอาหาร (ปวดท้อง, ท้องเสีย, อาเจียน)
  • มีรายงานว่าอาจส่งผลกระทบต่อ พฤติกรรมในเด็กที่ไวต่อสีผสมอาหาร
  • หน่วยงานกำกับดูแล เช่น องค์การอาหารและยาแห่งสหรัฐฯ (US FDA) ให้ความสำคัญกับความเสี่ยงที่อาจเกิดขึ้นจากสารแต่งสี

สารให้ความหวานในยาสำหรับเด็ก: ซูโครส vs. ซอร์บิทอล

สารให้ความหวานซูโครสซอร์บิทอล
ความเสี่ยงต่อฟันผุสูงต่ำ
ผลกระทบต่อระดับน้ำตาลในเลือดสูงต่ำ
การเผาผลาญในร่างกายย่อยได้เร็วดูดซึมช้า (อาจทำให้เกิดอาการท้องเสียในบางคน)
ลักษณะรสชาติหวาน กลบรสขมหวานน้อยลง และให้ความรู้สึกเย็นสดชื่น

 

💡 ข้อสรุป:

  • ซอร์บิทอล เป็นตัวเลือกที่เหมาะสมกว่าสำหรับเด็กที่ต้องรับประทานยาระยะยาว เพราะช่วย ลดความเสี่ยงของฟันผุและน้ำหนักเกิน ได้

การพัฒนารสชาติในยาสำหรับเด็ก

  • Desloratadine Oral Solution ใช้ รสหมากฝรั่ง ซึ่งได้รับการยอมรับว่าสามารถ เพิ่มความร่วมมือในการรับประทานยาในเด็กได้สูง
  • รสชาติเป็นผลจากการทำงานร่วมกันของ ปัจจัยทางเคมีและการรับรู้กลิ่น

สรุป

นวัตกรรมใหม่ของยาแก้แพ้สำหรับเด็ก ที่ได้รับการพัฒนาให้มีประสิทธิภาพสูง ปลอดภัย และใช้งานง่าย สูตรนี้ช่วยลดผลข้างเคียงที่ไม่พึงประสงค์จากสารแต่งสีและน้ำตาล ทำให้เป็นทางเลือกที่เหมาะสมสำหรับการรักษาอาการแพ้ในเด็ก 

Photo: Designed by Freepik

แหล่งอ้างอิง/ที่มา
  • Simons FE. Clinical pharmacology of H1-antihistamines. J Allergy Clin Immunol, 2002; 109(2): 275-281.
  • Berger WE. Desloratadine for treatment of allergic diseases. Pediatric Allergy and Immunology, 2005; 16(3): 204-211.
  • Scadding GK, et al. Allergic rhinitis in children. Pediatric Allergy and Immunology, 2008; 19(2): 11-20.
  • FDA. Color Additives Questions and Answers for Consumers. 2021.
  • Rautamo M., et al. Challenges in pediatric medication formulations. Pharmaceutics, 2020, 12, 109.

บทความที่ถูกอ่านล่าสุด

“ยาฆ่าเชื้อ” ลดประสิทธิภาพของยาเม็ดคุมกำเนิด…หรือไม่? 1 วินาทีที่แล้ว
ฤทธิ์ลดน้ำตาลในเลือดของผักเชียงดา 1 วินาทีที่แล้ว
อินทผาลัม .. อินทผลัม ... ผลไม้ให้พลังงาน 2 วินาทีที่แล้ว
ใบทุเรียนเทศรักษามะเร็งได้ (จริงหรือ?) … ที่นี่มีคำตอบ 4 วินาทีที่แล้ว
ทำความรู้จักกับอินูลิน (Inulin) และประโยชน์ของอินูลินต่อสุขภาพ 11 วินาทีที่แล้ว
ยาดมมีอันตรายหรือไม่ 11 วินาทีที่แล้ว
กาแฟ…ระวังในโรคใด? 13 วินาทีที่แล้ว
ยาแก้ปวดข้อ ข้ออักเสบ-กลุ่มเอ็นเสด (NSAIDs) 15 วินาทีที่แล้ว
เมื่อสัตว์เลี้ยงได้รับสารพิษ : แนวทางการปฐมพยาบาลเบื้องต้น 17 วินาทีที่แล้ว
สิวเชื้อรา และการรักษา 20 วินาทีที่แล้ว

อ่านบทความทั้งหมด

เกี่ยวกับคณะเภสัชศาสตร์
คลังความรู้สู่ประชาชน บทความความรู้สู่ประชาชน บทความความรู้สู่ประชาชน

ความสำเร็จของวิชาชีพเภสัชกรรม เกิดจากความรู้ที่สามารถทำให้ผู้บริโภคยา มีการเสี่ยงต่ออันตรายจากยาที่ใช้ให้น้อยที่สุด แต่ได้รับผลในการป้องกัน หรือบำบัดโรคมากที่สุด

ความสำเร็จของวิชาชีพเภสัชกรรม เกิดจากความรู้ที่สามารถทำให้ผู้บริโภคยา มีการเสี่่ยงต่ออันตรายจากยาที่ใช้ให้น้อยที่สุด แต่ได้รับผลในการป้องกัน หรือบำบัดโรคมากที่สุด
ประดิษฐ์ หุตางกูร
คณบดีท่านแรกของคณะเภสัชศาสตร์

คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล

447 ถนนศรีอยุธยา แขวงทุ่งพญาไท เขตราชเทวี กรุงเทพฯ 10400
Copyright © 2021 - 2025
งานเทคโนโลยีสารสนเทศฯ คณะเภสัชศาสตร์ ม.มหิดล
การใช้และการจัดการคุกกี้
เราใช้เทคโนโลยีคุกกี้เพื่อช่วยให้เว็บไซต์ทำงานได้อย่างถูกต้อง การเปิดให้ใช้คุณสมบัติทางโซเชียลมีเดีย และเพื่อวิเคราะห์การเข้าเว็บไซต์ของเรา