บทความเผยแพร่ความรู้สู่ประชาชน

ศาสตราจารย์ ดร.ภญ.ลีณา สุนทรสุข ภาควิชาเภสัชเคมี คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล

วันนี้เราล้างมือไปแล้วกี่ครั้ง หลายคนอาจตอบว่า 10-20 ครั้ง หลายคนอาจตอบว่าล้างบ่อยมากเกือบทุก 5 นาที แต่ที่แน่ ๆ เราล้างมือกันบ่อยขึ้นมากกว่าเมื่อ 3 เดือนที่แล้ว หากจำเป็นต้องออกจากบ้านในช่วงนี้ หลาย ๆ คนอาจจะต้องเผื่อเวลาเพิ่มขึ้นเพื่อสำรวจตัวเองว่ามีของใช้จำเป็นที่ต้องพกติดตัวไปครบหรือยัง เช่น หน้ากากอนามัย เจลล้างมือ แผ่นเช็ดทำความสะอาด หรือแม้กระทั่งหน้ากากป้องกันใบหน้า (face shield) เป็นต้น เวลาต้องไปพบปะผู้คนเราก็จะนั่งหรือยืนห่าง ๆ กันประมาณ 2 เมตรขึ้นไป ตามมาตรการการเว้นระยะห่างทางกายภาพ (physical distancing) เหล่านี้เป็นตัวอย่างพฤติกรรมที่เปลี่ยนไปของผู้คนในสังคมในช่วงการระบาดของโควิด-19 เพื่อแสดงความรับผิดชอบต่อสังคมในการป้องกันการระบาดของโรคนี้ พฤติกรรมเหล่านี้หากปฎิบัติซ้ำ ๆ ก็จะกลายเป็นความปกติและเป็นวิถีชีวิตของผู้คนในสังคมอนาคตไปในที่สุด บทความนี้รวบรวมวิถีชีวิตที่กำลังจะเปลี่ยนไปภายหลังผลกระทบจากโควิด-19 เพื่อให้ทุกคนเตรียมความพร้อมและปรับตัวให้เข้ากับความปกติใหม่ (new normal) ที่กำลังจะเกิดขึ้นในประเทศและบนโลกของเรา 
 
ภาพจาก : https://e3.365dm.com/20/03/768x432/2372003150011722007_4948126.jpg?20200315165608 
1. การใช้ชีวิตประจำวัน ผู้คนจะคำนึงถึงความปลอดภัยด้านสุขภาพเพิ่มขึ้น ได้แก่

• ดูแลสุขอนามัยส่วนบุคคล เช่น การล้างมือ ทำความสะอาดร่างกาย เสื้อผ้าและของใช้ส่วนตัว
• ดูแลความสะอาดของสถานที่พักอาศัย
• รับประทานอาหารที่ดีต่อสุขภาพ อาหารที่ปลอดภัย สะอาด ปรุงสุกใหม่ ๆ
• งดใช้ของส่วนตัวร่วมกับผู้อื่น
• หลีกเลี่ยงการไปในสถานที่แออัดหรือที่ชุมชน
• สวมใส่หน้ากากอนามัยเวลาอยู่นอกบ้าน
• หลีกเลี่ยงการทักทายแบบตะวันตก เช่น จับมือ กอด จูบ
• หลีกเลี่ยงการใช้ของสาธารณะ เช่น ปุ่มกดลิฟท์ ลูกบิดประตู ราวบันได

2. การทำงาน จะมีรูปแบบใหม่ที่เปลี่ยนแปลงไปจากเดิม ได้แก่

• ทำงานจากบ้าน (work from home)
• ติดต่อสื่อสารและประชุมผ่านระบบออนไลน์
• จัดเก็บข้อมูลต่าง ๆ บนระบบ cloud หรือคอมพิวเตอร์
• ใช้หุ่นยนต์หรือเครื่องจักรแทนพนักงาน
• สวมหน้ากากอนามัยในที่ทำงาน
• จัดโต๊ะทำงานโดยมีการเว้นระยะห่าง
• จัดรถรับ-ส่งพนักงานเพื่อหลีกเลี่ยงการใช้รถสาธารณะ
• ทำความสะอาดและพ่นน้ำยาฆ่าเชื้อโรคในสถานที่ทำงาน
• จำหน่ายสินค้าหรือบริการผ่านระบบออนไลน์
• พัฒนาระบบขนส่งสิ่งค้า (logistic)

3. การบริโภค พฤติกรรมใหม่ของผู้บริโภค ได้แก่

• ซื้อสินค้าและบริการผ่านระบบออนไลน์
• เลือกใช้ผลิตภัณฑ์ที่ส่งเสริมสุขภาพและเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม
• หลีกเลี่ยงการรับประทานอาหารที่ร้านแต่ใช้การสั่งออนไลน์แทน
• สนใจการออกกำลังกาย
• ชำระค่าสินค้าและบริการผ่านธุรกรรมออนไลน์ (สังคมไร้เงินสด)
• ใช้แอพพลิเคชัน (application) เพื่อการทำธุรกรรมต่าง ๆ

4. การศึกษา

• เรียนและประเมินความรู้ผ่านระบบออนไลน์ (learn from home)
• ค้นคว้าข้อมูลจากห้องสมุดออนไลน์ (online library)
• ใช้ทรัพยากรอินเทอร์เน็ตอย่างกว้างขวาง
• ลดเวลาเรียนในชั้นเรียน
• สวมหน้ากากอนามัยเวลาอยู่ในชั้นเรียน
• เหลื่อมเวลาพักของผู้เรียนในสถานศึกษา
• ส่งเสริมสุขอนามัยของผู้เรียน เช่น จัดให้มีห้องสุขา ก๊อกน้ำล้างมือ โรงอาหาร ที่เหมาะสมและเพียงพอ เป็นต้น

วิถีชีวิตข้างต้นเป็นสิ่งใหม่ที่หลายท่านอาจจะยังไม่คุ้นชิน การรับมือกับสิ่งเหล่านี้สามารถทำได้โดย 1) ศึกษาหาความรู้เพิ่มเติม เช่น ความรู้ด้านเทคโนโลยี การสื่อสารโดยระบบออนไลน์ ความรู้ด้านการแพทย์และสาธารณสุขเบื้องต้น เป็นต้น และ 2) ปรับตัวโดยยึดแนวปฏิบัติตามหลัก 3 สร้างของกรมสุขภาพจิต ได้แก่ สร้างความปลอดภัย ความสงบและความหวัง เพื่อสร้างความคิดเชิงบวกและไม่เกิดความวิตกกังวลเกินควรต่อการเปลี่ยนแปลงในอนาคต 
 

แหล่งอ้างอิง/ที่มา

1. https://www.thairath.co.th/lifestyle/life/1810991?cx_testId=2&cx_testVariant=cx_1&cx_artPos=1#cxre;cs_s
2. https://mgronline.com/onlinesection/detail/9630000035211
3. https://www.bot.or.th/Thai/ResearchAndPublications/articles/Pages/Article_30Mar2020.aspx
4. https://www.thaipost.net/main/detail/62404