นวัตกรรมของลูกประคบ: การพัฒนาและการควบคุมคุณภาพ |
| โดย: น.ส.ศสิอาภา ศรีประเสริฐ , นายศักดา เธียรไพศาล ปีการศึกษา: 2556 กลุ่มที่: 6 อาจารย์ที่ปรึกษา: วิเชษฐ์ ลีลามานิตย์ ภาควิชา: ภาควิชาชีวเคมี Keyword: ลูกประคบ, นวัตกรรม, ตัวนาความร้อน, การควบคุมคุณภาพ, Herbal Compress, Innovation, Heat Conductor, Standardization |
| บทคัดย่อ: ลูกประคบสมุนไพรเป็นผลิตภัณฑ์จากภูมิปัญญาแพทย์แผนไทยที่ได้รับความนิยมเป็น จานวนมาก แต่มักประสบปัญหากับการเปื ้อนสีเหลืองตามผิวหนังและเสือ้ ผ้า อีกทัง้ ยังต้องใช้ เวลาในการนึ่งและมีอายุการใช้งานที่สัน้ การศึกษานีจึ้งมีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนานวัตกรรม รูปแบบใหม่ของลูกประคบออกมาเป็นผลิตภัณฑ์และควบคุมมาตรฐานระดับต้นของผลิตภัณฑ์ลูก ประคบ โดยเริ่มทาการศึกษาเพื่อหาตัวนาความร้อนอื่นมาทดแทนผงสมุนไพรที่เป็นส่วนประกอบ หลัก ในการศึกษานีไ้ ด้ศึกษาตัวนาความร้อน 4 ชนิด คือ ผงสมุนไพร, ปลายข้าวเจ้า, ข้าวเหนียว และทราย พบว่าลูกประคบที่มีข้าวเหนียวเป็นตัวนาความร้อนและมีทรายอยู่บริเวณด้านล่างของ ลูกประคบ ให้ลักษณะของลูกประคบที่ดี ได้กลิ่นของสมุนไพรชัดเจน ไม่มีกลิ่นข้าวเหนียวรบกวน และค่อยๆถ่ายเทความร้ อนอย่างช้าๆ โดยมีอุณหภูมิเฉลี่ยของลูกประคบแต่ละชนิด ดังนี ้ ไพล 56.6±0.80, ขมิน้ ชัน 56.6±1.20, ขิง 67.2±0.75, ตะไคร้ 56.6±1.02, ชาเขียว 53.1±2.18, พิมเสน และการบูร 53.5±1.40, โหระพา 55.4±0.49, ยี่หร่า 56.8±1.37, และกายาน 57.3±0.77 องศา เซลเซียส ซึ่งเป็ นอุณหภูมิที่เหมาะสมในการประคบ จากนัน้ นาลูกประคบข้าวเหนียวมาศึกษา ความคงตัวโดยเก็บที่อุณหภูมิห้องเป็นระยะเวลา 5 สัปดาห์ พบว่า ลูกประคบข้าวเหนียวมี ลักษณะความคงตัวที่ดี ลูกประคบมีรูปร่างลักษณะเป็นทรงกลม มีด้ามจับที่แข็งแรง ยังคงมีกลิ่น ของสมุนไพรที่เป็นองค์ประกอบของลูกประคบอย่างชัดเจน เมื่อแกะห่อลูกประคบไม่พบสิ่ง แปลกปลอม เช่น แมลง, ดิน, หิน, หรือเศษโลหะ และไม่มีราปรากฏให้เห็นอย่างชัดเจน จึงสรุปได้ ว่า การนาข้าวเหนียวและทรายมาใช้เป็นตัวนาความร้อน สามารถนามาใช้แทนผงสมุนไพรได้และ มีความคงตัวที่ดีในสภาวะการเก็บรักษาที่อุณหภูมิห้อง |
| abstract: Thai herbal compressed ball is a product of Thai traditional medicine wisdom that is popularly used in Thailand. However, its regular application makes yellow stain to the body and clothes. Moreover, it consumes time on preparing process and has a short shelf-life. The aim of this project is to innovate and standardize Thai herbal compressed ball. The first step was searching for new heat conductor to replace the herb mass in compressed ball. There were four heat conductors investigated: herb mass, rice grain, sticky rice grain and sand. The result showed the compressed ball with sticky rice grain was the most appropriate heat conductor. The smell of herb was clear and not disturbed by sticky rice grain. The heat was slowly released. The average temperature of compressed balls with Plai, Turmeric, Ginger, Lemon glass, Green tea, Borneol and camphor, Sweet basil, Tree basil, and Benzoin were 56.6±0.80ºC, 56.6±1.20ºC, 67.2±0.75ºC, 56.6±1.02ºC, 53.1±2.18ºC, 53.5±1.40ºC, 55.4±0.49ºC, 56.8±1.37ºC, and 57.3±0.77ºC respectively. The stability of sticky rice grain compress ball were determined by keeping at room temperature for 5 weeks. The result found that it had well stability and still in good shape. The handle was not soft and the smell of herb still remained. When unpacked, the ingredient was not contaminated by insects, soil, stone and pieces of metal. Summary, the sticky rice Thai herbal compressed ball has good stability in room temperature. In addition, using sticky rice grain with some herb mass as a heat conductor is better than with herb mass. |
| . |