ผลิตภัณฑ์ชนิดฉีดพ่นในปากจากน้ํามันมะกรูดเพื่อใช้ป้องกันฟันผุ

โดย: วณิชยา ทับจีบ, ศรัญญา งามมาศประภัสสร ปีการศึกษา: 2547 กลุ่มที่: 43

อาจารย์ที่ปรึกษา: วิมล ศรีศุข , วราภรณ์ จรรยาประเสริฐ , วัลลา ตั้งรักษาสัตย์ , นันทวัน บุณยะประภัศร , พจนีย์ สุริยะวงค์ , จินตกร คูวัฒนสุชาติ , อารมณ์ พงษ์พันธุ์ ภาควิชา: ภาควิชาอาหารเคมี

Keyword: โรคฟันผุ, สเตร็ปโตค็อคคัส มิวแทนส์, น้ํามันมะกรูด, dental caries, Streptococcus mutans, Citrus hystrix DC.

บทคัดย่อ:
โรคฟันผุเป็นโรคในช่องปากที่พบได้มากโดยแบคทีเรียที่มีบทบาทสําคัญต่อกระบวนการเกิดโรคฟันผุ คือ Streptococcus mutans ทําการศึกษาพัฒนาตํารับผลิตภัณฑ์ฉีดพ่นในปากชนิดใส เพื่อใช้ป้องกันฟันผุที่มีน้ํามันมะกรูด ( Kaffir lime oil, Citrus hystrix DC. ) ร้อยละ 10 โดยปริมาตรเป็นส่วนประกอบหลักในการยับยั้งเชื้อแบคทีเรีย S. mutans นอกจากนี้ยังมีส่วนประกอบอื่น ได้แก่ Polyoxyethylene 40 hydrogenated castor oil ร้อยละ 13 โดยปริมาตร ซึ่งทําหน้าที่ เป็นสารลดแรงตึงผิว ( Surfactant ), 95% Ethyl alcohol ร้อยละ 25 โดยปริมาตร ทําหน้าที่เป็นตัวทําละลายร่วม ( Co-solvent ) และแต่งรสด้วย Acesulfame-K และ Menthol จากการประเมินทางประสาทสัมผัสโดยวิธี 9-point Hedonic scale ในผู้ประเมินจํานวน 50 คน พบว่าผลิตภัณฑ์ได้รับคะแนนเฉลี่ย 6.58 ( “ ชอบเล็กน้อย ” ถึง “ ชอบปานกลาง ” ) ในการศึกษาฤทธิ์การยับยั้งการเจริญของเชื้อแบคทีเรีย S. mutans โดยวิธี Agar dilution พบว่าผลิตภัณฑ์นี้มีฤทธิ์ยับยั้งเชื้อที่ ความเข้มข้นน้อยกว่าร้อยละ 5 โดยปริมาตรของตํารับ

abstract:
Dental caries is a common oral problem. The bacteria that plays the major role in the cause of dental caries is Streptococcus mutans. The purpose of this study was to develop a clear oral spray from Kaffir lime oil ( Citrus hystrix DC. ) for prevention of dental caries. The ingredients included Kaffir lime oil ( 10 %v/v ) as the active ingredient,polyoxyethylene 40 hydrogenated castor oil ( 13 %v/v ) as a surfactant, 95% ethyl alcohol ( 25 %v/v ) as a co-solvent ; Acesulfame-K and menthol were used as flavorants.Sensory evaluation test ( 9-point Hedonic scale ) was carried out among 50 panelists.The mean score obtained was 6.58 ( “ like slightly ” to “ like moderately ” ). In the study of the antibacterial activity against S. mutans by agar dilution method, the oral spray inhibited the growth of S. mutans at the concentration of less than 5 %v/v.