คุณแม่อายุ 77 เป็นโรคไตระยะที่สาม ต่อเนื่องจากการเป็นเบาหวาน ไขมันสูง ความดันสูง อันตรายในระดับไหนคะ ต้องรักษาอย่างไร และสามารถทานวิตามินบำรุง เช่น วิตามินรวม วิตามินบี วิตามินซี ได้หรือไม่ค่ะ และอาการที่ปรากฏตอนนี้คือ ระบบขับถ่ายเริ่มมีปัญหา อุจจาระเป็นก้อนเล็กๆ แข็งๆ จะต้องทำอย่างไรดีคะ

คำตอบ

โรคไตเรื้อรังเป็นหนึ่งในโรคแทรกซ้อนที่สามารถเกิดขึ้นได้ในผู้ป่วยเบาหวาน โดยในระยะที่ 3 ไตจะเริ่มทำงานลดลงเล็กน้อยถึงปานกลาง ส่งผลต่อการกรองของเสียในเลือด ความผิดปกติของสมดุลน้ำ แร่ธาตุและกระดูก ภาวะโลหิตจาง รวมถึงเพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดโรคหัวใจและหลอดเลือดได้ โดยความรุนแรงของภาวะแทรกซ้อนนี้จะมากขึ้นตามระดับความเสื่อมของไต และสูงสุดเมื่อการที่ผู้ป่วยมีภาวะไตวายระยะสุดท้ายที่ต้องล้างไตหรือปลูกถ่ายไต โดยในผู้ที่มีโรคเบาหวาน ไขมันในเลือดสูง และความดันโลหิตสูงจะยิ่งมีความเสี่ยงต่อการเกิดโรคหัวใจและหลอดเลือดได้สูงขึ้น ดังนั้นในกรณีนี้สิ่งสำคัญคือการเข้ารับการติดตามค่าการทำงานของไตอยู่เสมอ และพบแพทย์ผู้เชี่ยวชาญโรคไตเพื่อจัดการปัญหาแทรกซ้อนที่อาจจะเกิดขึ้น ร่วมกับการคุมโรคเรื้อรังที่เป็นอยู่ให้ได้ตามเป้าหมายให้ได้มากที่สุด ทั้งนี้การรับประทานวิตามินบำรุงควรได้รับการพิจารณาร่วมไปกับการใช้ยาหรือภาวะแทรกซ้อนที่เกิดขึ้นในแต่ระยะ เพื่อป้องกันการได้รับวิตามินที่เกินความจำเป็นหรือซ้ำซ้อนกับสิ่งที่แพทย์สั่งจ่าย ดังนั้นจึงแนะนำให้พบแพทย์และปรึกษาถึงความจำเป็นในการรับประทานวิตามินบำรุงต่าง ๆ ก่อน สำหรับปัญหาการขับถ่าย (ซึ่งอาจไม่เกี่ยวข้องกับโรคไต) อาจเริ่มต้นจากปรับพฤติกรรม โดยรับประทานผัก ผลไม้ เพิ่มกากใย ดื่มน้ำให้เพียงพอ ร่วมกับการค้นหาสาเหตุของอาการขับถ่ายที่ผิดปกติ อย่างไรก็ตามหากอาการไม่ดีขึ้น ควรปรึกษาเภสัชกรเพื่อรับการจัดการเพิ่มเติมหรือพบแพทย์เพื่อตรวจหาสาเหตุที่แท้จริงต่อไป

Reference:
1. Vitamins and minerals in chronic kidney disease. National kidney foundation [internet]. 2023. [cited 2023 Jul 17]. Available from: https://www.kidney.org/atoz/content/vitamineral
2. Chazot C, Alison LS, Joel DK, et al. Vitamin metabolism and requirements in chronic kidney disease and kidney failure. Nutritional Management of Renal Disease 4th Edition. 2022;413-465.
3. Stage 3 chronic kidney disease (CKD). American kidney fund [internet]. 2022. [cited 2023 Jul 19]. Available from: https://www.kidneyfund.org/all-about-kidneys/stages-kidney-disease/stage-3-chronic-kidney-disease-ckd

Keywords:
วิตามิน, โรคไต, ท้องผูก