ฟ้าทะลายโจรหมดอายุแล้ว ยังกินได้ไหม กินแล้วจะมีอันตรายอะไรหรือเปล่า

คำตอบ

ยาฟ้าทะลายโจรมีสรรพคุณบรรเทาอาการเจ็บคอ อาการของโรคหวัด (common cold) (เช่น ไอ เจ็บคอ น้ำมูกไหลและไข้) และอาการท้องเสีย โดยอาการดังกล่าวไม่เกิดจากการติดเชื้อ ตามปกติผลิตภัณฑ์สมุนไพรมีการกำหนดวันหมดอายุ เพื่อเป็นการแสดงถึงคุณภาพ มาตรฐาน ประสิทธิภาพ และความปลอดภัยของสมุนไพรนั้นว่าเป็นไปตามข้อกำหนดตลอดช่วงระยะเวลาก่อนถึงวันสิ้นอายุของผลิตภัณฑ์ สำหรับผลิตภัณฑ์ฟ้าทะลายโจรหลังวันหมดอายุตามฉลาก พบว่าสารออกฤทธิ์ในผลิตภัณฑ์ คือ andrographolide มีปริมาณลดลง และพบสารที่เกิดจากการแปรสภาพของสารสำคัญในผลิตภัณฑ์ที่ให้ฤทธิ์อื่นหรือมีความเป็นพิษเพิ่มขึ้น จึงมีผลลดประสิทธิภาพของผลิตภัณฑ์และเพิ่มโอกาสการเกิดอาการไม่พึงประสงค์ เช่น คลื่นไส้ อาเจียน ท้องเสีย แน่นหน้าอก เวียนหัว หัวใจเต้นเร็ว และความดันโลหิตต่ำ โดยเฉพาะในผู้ที่มีปัญหาการขับออกของยา ได้แก่ ผู้ป่วยโรคตับหรือโรคไต ดังนั้นจึงไม่ควรรับประทานฟ้าทะลายโจรหลังวันหมดอายุที่ระบุบนบรรจุภัณฑ์

Reference:
1. ประกาศคณะกรรมการพัฒนาระบบยาแห่งชาติ เรื่อง บัญชียาหลักแห่งชาติด้านสมุนไพร พ.ศ. 2566 [อินเทอร์เน็ต]. คณะกรรมการพัฒนาระบบยาแห่งชาติ. [Internet]. 2021 [เข้าถึงเมื่อ 27 ตุลาคม 2567]. Available from: https://herbal.fda.moph.go.th/media.php?id=511902077832798208&name=001-66.pdf
2. Tummanichanont C, Srzednicki G, Phoungchandang S. Changes of bioactive compounds during storage of dried Andrographis paniculata leaves after drying using different methods. Khon Kean Agric J. 2018; volume 5 605-610.
3. Wadeng A. Degradation profiling of chemical constituents in Andrographis herbs. PSU Thesis sub.; 2017;29-38.
4. Yoopan, N., Thisoda, P., Rangkadilok, N., Sahasitiwat, S., Pholphana, N., Ruchirawat, S., Satayavivad J. Cardiovascular effects of 14-deoxy-11,12-didehydro-andrographolide and Andrographis paniculata extracts. Planta Med. 2007;73(6):503-11

Keywords:
ฟ้าทะลายโจร, andrographolide, หมดอายุ