อินซูลิน (insulin) มีบทบาทมากและมีประสิทธิภาพมากที่สุดในการลดน้ำตาลในเลือดผู้ป่วยโรคเบาหวาน basal insulin analogs เป็นยาที่พัฒนาขึ้นมาเพื่อให้มีการดูดซึมจากตำแหน่งที่ฉีดอย่างช้าๆ ในปริมาณน้อยๆ และอย่างสม่ำเสมอ เพื่อให้ออกฤทธิ์ควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดได้นานเลียนแบบการหลั่งอินซูลินในร่างกาย จึงลดความเสี่ยงต่อการเกิดภาวะน้ำตาลในเลือดต่ำเมื่อเทียบกับการฉีดอินซูลินชนิดออกฤทธิ์เร็วที่ให้เพื่อควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดหลังรับประทานอาหาร ยาในกลุ่ม basal insulin analogs ที่มีจำหน่ายแล้ว เช่น insulin glargine, insulin detemir, insulin degludec (ดูข้อมูลเพิ่มเติมได้ในเรื่อง “Insulin degludec…long-acting basal human insulin ชนิดใหม่” ใน “ข่าวยา” ประจำสัปดาห์ที่ 3 เดือน กุมภาพันธ์ ปี 2560) ในผู้ป่วยส่วนใหญ่การให้ basal insulin analogs โดยลำพังไม่เพียงพอในการควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดให้อยู่ในระดับที่น่าพอใจที่สุด จึงจำเป็นต้องให้ยาอื่นเติมลงไป ซึ่งนอกจากจะช่วยเพิ่มประสิทธิผลในการควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดแล้วยังช่วยลดอาการไม่พึงประสงค์บางอย่างด้วย มียาหลายกลุ่มที่น่าจะมีบทบาทสำคัญและมีศักยภาพในการนำมาใช้ร่วมกับยาในกลุ่ม basal insulin analogs เช่น short-acting insulin/ rapid-acting insulin (prandial insulin), dipeptidyl peptidase-4 (DPP-4) inhibitors, glucagon-like peptide-1 receptor agonists (GLP-1 RAs), sodium glucose co-transporter type 2 (SGLT2) inhibitors (ดูตาราง) นอกเหนือจากการใช้ยาเหล่านี้ที่ให้แบบเติมลงไปแล้ว ปัจจุบันมีการนำยาบางชนิดโดยเฉพาะยาในกลุ่ม GLP-1 RAs มาผลิตเป็นตำรับยาสูตรผสม (fixed combination drugs) ร่วมกับยาในกลุ่ม basal insulin analogs เช่น insulin glargine/lixisenatide, insulin degludec/liraglutide ซึ่งมีจำหน่ายแล้ว
อ้างอิงจาก:
(1) Lajara R, Cengiz E, Tanenberg RJ. The role of the new basal insulin analogs in addressing unmet clinical needs in people with type 1 and type 2 diabetes. Curr Med Res Opin 2017. doi: 10.1080/03007995.2017.1298522; (2) Ghosh S, Unnikrishnan AG, Saboo B, Kesavadev J, Aravind SR, Bajaj S, et al. Evidence-based recommendations for insulin intensification strategies after basal insulin in type 2 diabetes. Diabetes Metab Syndr 2017. doi: 10.1016/j.dsx.2017.03.045; (3) Giorgino F, Bonadonna RC, Gentile S, Vettor R, Pozzilli P. Treatment intensification in patients with inadequate glycemic control on basal insulin: rationale and clinical evidence for the use of short-acting and other glucagon-like peptide-1 receptor agonists. Diabetes Metab Res Rev 2016;32:497-511.
