วัคซีนไข้หว้ดใหญ่ (influenza A/H1N1 vaccine) เป็นอันตรายต่อทารกในครรภ์...หรือไม่?

สตรีมีครรภ์มีความเสี่ยงต่อการได้รับอันตรายสูงหากเกิดการติดเชื้อไวรัสไข้หวัดใหญ่ (influenza virus) เช่นเกิดภาวะร่างกายมีอุณหภูมิสูง (hyperthermia) และเกิดการตอบสนองทางภูมิคุ้มกันที่อาจเป็นอันตรายต่อทารกในครรภ์จนถึงขั้นทำให้เสียชีวิตได้ ดังนั้นสตรีมีครรภ์ควรได้รับวัคซีนป้องกันการติดเชื้อไวรัสดังกล่าว ในขณะเดียวกันก็มีความวิตกเกี่ยวกับความไม่ปลอดภัยของวัคซีนต่อทารกในครรภ์ ในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมานี้ได้มีผู้ทำการศึกษาเพื่อประเมินความปลอดภัยของการฉีดวัคซีนไข้หว้ดใหญ่กันมากขึ้น และเมื่อเร็วๆ นี้ มีรายงานผลการศึกษาแบบทบทวนเอกสารงานวิจัยอย่างเป็นระบบ (systematic review) เพื่อประเมินความปลอดภัยต่อทารกในครรภ์ที่มารดาได้รับวัคซีนไข้หว้ดใหญ่ซึ่งส่วนใหญ่เป็น influenza A (H1N1) vaccine ข้อมูลที่นำมาวิเคราะห์ได้จากการศึกษาแบบ observational study จำนวน 14 การศึกษา สรุปได้ว่าวัคซีนดังกล่าวไม่ได้เพิ่มความเสี่ยงที่จะเกิดอันตรายต่อทารกในครรภ์ ไม่ว่าจะเป็นการตายของทารกในครรภ์ การแท้ง หรือความพิการแต่กำเนิด เช่นเดียวกันกับผลการศึกษาแบบ systematic review ในอีกการศึกษาหนึ่งที่ไม่พบความเสี่ยงต่อการตายของทารกในครรภ์หรือการคลอดก่อนกำหนดเมื่อมารดาได้รับวัคซีนไข้หว้ดใหญ่ขณะตั้งครรภ์ นอกจากนี้มีผู้ทำการวิจัยโดยตรงในสตรีมีครรภ์ 100,332 คน ในจำนวนนี้มี 2003 (2.0%) คนที่ได้รับ influenza A (H1N1) vaccine ช่วงตั้งครรภ์ไตรมาสที่สองและที่สาม ผลการศึกษาไม่พบว่าการได้รับวัคซีนดังกล่าวจะสัมพันธ์กับความเสี่ยงต่อการเป็นอันตรายต่อทารกในประเด็นเหล่านี้ ได้แก่ การตายของทารกในครรภ์ การคลอดก่อนกำหนด น้ำหนักตัวแรกคลอดต่ำ คะแนนประเมินทารกแรกคลอด (Apgar score) ที่ 5 นาทีหลังคลอดมีค่าต่ำ หรือความพิการแต่กำเนิด จะเห็นได้ว่าผลการศึกษาที่กล่าวมาล้วนไม่พบความสัมพันธ์ของการได้รับวัคซีนป้องกันไข้หวัดใหญ่ที่มารดาได้รับช่วงตั้งครรภ์กับความเสี่ยงต่อการเกิดอันตรายกับทารกในครรภ์ อย่างไรก็ตาม ผู้วิจัยได้ให้ความเห็นไว้ว่าหากพิจารณาในทางสถิติแล้ว ยังไม่อาจตัดความเสี่ยงที่จะมีต่อทารกในครรภ์ออกไป



อ้างอิงจาก

(1) McMillan M, Porritt K, Kralik D, Costi L, Marshall H. Influenza vaccination during pregnancy: a systematic review of fetal death, spontaneous abortion, and congenital malformation safety outcomes. Vaccine 2015;33(18):2108-17; (2) Fell DB, Platt RW, Lanes A, Wilson K, Kaufman JS, Basso O, Buckeridge D. Fetal death and preterm birth associated with maternal influenza vaccination: systematic review. BJOG 2015;122(1):17-26; (3) Fabiani M, Bella A, Rota MC, Clagnan E, Gallo T, D’Amato M, et al. A/H1N1 pandemic influenza vaccination: a retrospective evaluation of adverse maternal, fetal and neonatal outcomes in a cohort of pregnant women in Italy. Vaccine 2015;33(19):2240-7.