ยาคุมกำเนิดชนิดฮอร์โมนรวม…ข้อมูลใหม่ที่ควรแจ้งกับผู้ที่ใช้ยา

ยาคุมกำเนิดชนิดฮอร์โมนรวมที่มีเอสโตรเจนและโปรเจสโตเจน (combined hormonal contraceptives) มีประสิทธิภาพสูงในการป้องกันการตั้งครรรภ์ จากข่าวยาฉบับก่อนหน้านี้ให้ข้อมูลว่า The European Medicines Agency's Committee for Medicinal Products for Human Use (CHMP) ได้ทบทวนด้านความเสี่ยงของการใช้ยาคุมกำเนิดชนิดฮอร์โมนรวมที่มี ethinylestradiol < 50 ไมโครกรัมผสมกับโปรเจสโตเจนชนิดต่างๆ ที่ทำในรูปยาเม็ด ยาชนิดแผ่น หรือชนิดวงแหวนช่องคลอด (vaginal ring) โดยเฉพาะความเสี่ยงต่อการเกิดลิ่มเลือดในหลอดเลือดดำ และได้ข้อสรุปว่าความเสี่ยงต่อการเกิดลิ่มเลือดในหลอดเลือดดำถือว่ามีเพียงเล็กน้อย ประโยชน์ที่ได้รับจากการป้องกันการตั้งครรรภ์ยังคงมีเหนือกว่าความเสี่ยงนี้ พร้อมทั้งให้ปรับปรุงข้อมูลในเอกสารของผลิตภัณฑ์เพื่อแจ้งให้ผู้ที่ใช้ยาได้ทราบสำหรับประกอบการตัดสินใจในการใช้ยาคุมกำเนิด สาระสำคัญของข้อมูลที่ปรับปรุงใหม่มีในดังนี้

• ประโยชน์ที่ได้รับจากป้องกันการตั้งครรรภ์มีเหนือกว่าความเสี่ยงต่อการเกิดลิ่มเลือดในหลอดเลือดดำ ซึ่งความเสี่ยงนี้มีเพียงเล็กน้อย

• หากใช้ยาแล้วไม่เกิดปัญหาประการใด ไม่จำเป็นต้องหยุดใช้ เพียงแต่ให้ระวังความเสี่ยงต่อการเกิดลิ่มเลือดในหลอดเลือดดำ

• ความเสี่ยงต่อการเกิดลิ่มเลือดในหลอดเลือดดำที่พบขึ้นกับชนิดโปรเจสโตเจนในผลิตภัณฑ์ พบได้ 5-12 ราย ต่อผู้ใช้ยาเม็ดคุมกำเนิดชนิดฮอร์โมนรวม 10,000 คน ในเวลา 1 ปี เทียบกับผู้ที่ไม่ได้ใช้ยาซึ่งพบ 2 รายในแต่ละปี

• ควรระวังปัจจัยที่จะเพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดลิ่มเลือดในหลอดเลือดดำ เช่น น้ำหนักตัวมากเกินไป อายุมากขึ้น มีสมาชิกในครอบครัวมีลิ่มเลือดในหลอดเลือดดำตั้งแต่อายุน้อย (ต่ำกว่า 50 ปี) เป็นโรคปวดศีรษะไมเกรน ผู้ป่วยที่นอนติดเตียง ความเสี่ยงต่อการเกิดลิ่มเลือดในหลอดเลือดดำมีมากในปีแรกที่ใช้ยา และห้ามใช้กับผู้ที่มีปัจจัยเสี่ยงรุนแรง

• ควรเฝ้าระวังอาการและอาการแสดงของภาวะที่มีลิ่มเลือดในหลอดเลือดดำ เช่น ปวดขามาก ขาบวม หายใจไม่ออกฉับพลัน หายใจเร็วหรือไอ เจ็บหน้าอก หน้าชา แขนขาชาหรือไร้เรี่ยวแรง หากเกิดอาการอย่างใดอย่างหนึ่งที่กล่าวมาให้รีบขอคำแนะนำจากแพทย์หรือเภสัชกร

อ้างอิงจาก:

(1) Benefits of combined hormonal contraceptives (CHCs) continue to outweigh risks – CHMP endorses PRAC recommendation. EMA/709120/2013. http://www.ema.europa.eu/ema/index.jsp?curl=pages/news_and_events/news/2013/11/news_detail_001969.jsp&mid=WC0b01ac058004d5c1; (2) Combined hormonal contraceptives and venous thromboembolism. WHO Drug Information 2014;28(1):21