การศึกษาเปรียบเทียบสรรพคุณสมุนไพรในตำรับยาแผนโบราณ

โดย: ธัญญามาศ มงคล,พรพิมล พิพิธหิรัญการ    ปีการศึกษา: 2541    กลุ่มที่: 27

อาจารย์ที่ปรึกษา: วันดี กฤษณพันธ์    ภาควิชา: ภาควิชาเภสัชวินิจฉัย

Keyword: ,
บทคัดย่อ:
โครงการพิเศษนี้มีวัตถุประสงค์เปรียบเทียบสรรพคุณสมุนไพรในตำรับยาแผนโบราณกับรายงานการวิจัยทางวิทยาศาสตร์ว่ามีข้อมูลยืนยันมากน้อยเพียงใด จึงได้คัดเลือกกลุ่มยาสตรีทั้งหมด 29 ตำรับ ซึ่งประกอบด้วย ยาสมุนไพร 81 ชนิด แบ่งเป็นพืช 76 ชนิด แร่ธาตุ และสัตว์รวม 5 ชนิด จากผลการรวบรวมข้อมูลตำรับยาแผนโบราณ 29 ตำรับ พบว่ามีสมุนไพรที่มีรายงานสนับสนุนสรรพคุณในด้าน การขับน้ำคาวปลา, ช่วยให้มดลูกเข้าอู่เร็ว, ขับประจำเดือน 15 ชนิด, แก้ท้องอืดท้องเฟ้อ, จุกเสียดแน่น 17 ชนิด, ช่วยเจริญอาหาร บำรุงร่างกาย 8 ชนิด, บำรุงโลหิต 7 ชนิด, เป็นยาระบาย 2 ชนิด, ยาบำรุงน้ำนม 1 ชนิด นอกจากนี้พบว่าตำรับที่มีรายงานทางวิทยาศาสตร์สนับสนุนสรรพคุณที่กล่าวอ้างทุกส่วนมี 14 ตำรับ ได้แก่ ยาคุณแม่, ยาตรีนิสิงเห, ยาผงสำหรับดองเหล้าตรามีดหมอ, ยาผงตราเสือ 11 ตัว, ยาลูกกลอนรักไทย, ยาสตรีจอมทอง, ยาสตรีไชกิมตัน, ยาสตรีตังกุยตราโสมจงเหลียน, ยาสตรีเล่งคุณ, ยาหมายเลข ๑ ตราแม่เลื่อน, ยาหมายเลข ๒ ตราแม่เลื่อน, ยาไฟประลัยกัลป์, ยาไฟห้ากองและยาบำรุงโลหิต ตำรับที่มีรายงานทางวิทยาศาสตร์สนับสนุนสรรพคุณที่กล่าวอ้างบางส่วนมี 12 ตำรับได้แก่ ยาผงแสงสว่างตราค้างคาว, ยาเม็ดฟอกเลือดเล่งคุณ, ยาลมตราเคียวคู่, ยาเลือกนามตรากาไก่, ยาสตรีตราแก่นนคร, ยาบำรุงสตรีตราขาม้า, ยาสตรีตรานางฟ้า, ยาสตรีตรานางฟ้าชนิดน้ำ, ยาสตรีเบนโล, ยาสตรีพระจันทร์, ยาสตรีเพ็ญภาค และยาประสะไพล
abstract:
This purpose of this study is to compare uses of traditional medicines with uses of medicinal plants in the formulations according to research data . Twentynine woman tradition formularies which comprise 76 herbs and 5 animal products were studied.From these 29 traditional formulars, there were herbs serveral used, i.e. 15 emmenagogues, 17 antiflatulants, 8 bitter tonics, 7 improving bloods, 2 laxatives and 1 plant for lactation. Moreover, it was found that 14 formulars were totally supported by research works. These formulations are Yha-Khun-Mae, Yha-Tree-Ni-Sing-Hae, Yha-Phong-Dong-Lao-Tra-Mid-Mor,Yha- Phong-Tra-Seau-11-Tao, Yha-Look-Klon-Rak-Thai, Yha-Sa-Tri-Jom-Tong, Yha-Sa-Tree-Chai-Kim-Tun, Yha-Sa-Tree-Tug-Kui-Tra-Som-Jong-Lean, Yha- Sa-Tree-Leng-Kun, Yha-Mauy-Lek-1-Tra-Mae-Lean, Yha-Mauy-Lek-2-Tra-Mae-Lean, Yha-Phai-Pra-Lai-Kun, Yha-Phai-5-Kong and Yha-Bum-Rung-Lo-Hit. There are 12 preparations which were partially supported by researches. They are 12 preparations which were partially supported by researches. They are Yha -Pong -Sang-Sa-Wang-Tra-Kang-Kao, Yha-Med-Phog-Leund-Leng-Khun, Yha-Lom-Tra-Keay-Koo, Yha-Loung-Nan-Tra-Ka-Kai, Yha-Sa-Thri-Tra-Khen-Na-Korn, Yha-Bum-Rung-Sa-Thri-Tra-Ka-Ma, Yha-Sa-Thri-Tra-Nung-Pha, Yha-Sa-Thri-Tra-Nung-Pha-Sha-Nid-Nun, Yha-Sa-Thri-Ben-Lo, Yha-Sa-Thri-Pra-Jun, Yha-Sa-Thri-Pen-Pak, Yha-Pra-Sa-Phlai.
.